Хăйăр
Хăйăр – тĕпреннĕ ту каяшĕ е ятарласа хатĕрленĕ материал. Нумай чухне таса кварцран (кремни йӳçекĕ) тăрать. Хăйăр сăмаха пĕрреллĕ хисепре кăна усă кураççĕ, калăпăр, хăйăрсем тени пуплев йăнăшĕ шутланать[çăлкуç ăçтан?].
Ахаль хăйăр[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Ахаль хăйăр иккĕ тĕрлĕ пулать: çырмари, çăлти хăйăр - шурă тĕслĕ, çĕр айĕнчен (шăтăкран илекенни) чавса кăлараканни - сарă тĕслĕ. Çĕр айĕнчен чавса кăларнă хăйăрта тăм пĕрчисем нумай, юханшыв хăйăрĕ вара таса хăйăртан çеç тăрать. Пĕтĕм хăйăрĕ кăштик радиоактивныйтарах.
Хатĕрленĕ хăйăр[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Ку йышши хăйăра чула ятарласа вĕтетсе тăваççĕ.
Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Хăйăр тĕсĕсем
- ГОСТ 8736—93 «Песок для строительных работ. Технические условия» (doc). Тĕрĕсленĕ 19 Раштав уйӑхӗн 2009.
- ГОСТ 4417-75 «Песок кварцевый для сварочных материалов». Тĕрĕсленĕ 8 Нарӑс уйӑхӗн 2010.
Çаплах пăхăр[тӳрлет | кодне тӳрлет]
| Чуллă тăпрасен ушкăнĕ | Катăксен пысăкăшĕ | Цементлеменнисем | Цементленисем | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Якаллисем | Якалманнисем | Якаллисем | Якалманнисем | ||
| Пысăк катăлу ту тăприсем е псефитсем | 10 - 1 м | Глыба валунĕсем | Глыбăсем | - | - |
| 1 м - 10 см | Валунсем | Катăксем (блоксем) | Валун конгломерачĕ | Катăклă (блоклă) брекчия | |
| 10 - 1 см | Галька | Щебень | Галькă конгломерачĕсем | Щебень брекчисем | |
| 1 см - 2 мм | Гравий | Дресва | Гравелитсем | Дресвяниксем | |
| Хăйăрлă тăпрасем е псаммитсем | 2,0 - 0,05 мм | Хăйăрсем | Хăйăрлăхсем | ||
| Тусанлă тăпрасем е алевритсем | 0,05 - 0,005 мм | Алевритсем | Алевролитсем | ||
| Тăмлă тăпрасем е пелитсем | 0,005 мм пĕчĕкрех | юшкăнсем, тăмсем | тăмсем, аргиллитсем | ||
