Хирлӳ (зоологи)

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Хирлӳ (пĕлтерĕшсем) пăхăр.
Ланцетник тытăмĕн схеми. Хирлĕве унта хăмăр тĕспе кăтартнă (№ 2)

Хирлÿ (грек χορδή — «хĕлĕх», çурăм хĕлĕхĕ[1], нотохо́рд[2][3]) — хирлÿллĕ чĕрчунсен кĕлетки тăршшĕпе тăсăлакан тăрăхла пиçĕ шăнăр («хĕлĕх»); несĕлле тата хăш чух хальхи формăсен тĕнĕлле тĕрекĕ, никĕсĕ. Вăл тĕп нерв тытăмĕнчен аяларах, кĕлетке хăвăлĕнчен аяларах вырнаçнă[4].

Эмбрионла аталану тапхăрĕнче хирлÿ тени хирлÿллĕ чĕрчунсен пурин те пур. У большинства взрослых хуртла-хирлӳллисенчен ытларахăшĕн вăл çитĕнсе çитсен çухалать, çурăм шăммиллисенчен ытларахăшĕн çитĕнсе çитсен çурăм шăммипе улшăнать. Хăшперисен вăл ĕмĕр тăршшĕпех пур: пуçла-хирлӳллисен, хуртла-хирлӳллисенчен — аппендикулярисен, çурăм шăммиллисенчен — çавра çăварлисен тата хăшпĕр пулăсен: тулли пуçлисен, тачка калаклисен тата осётр йышшисен[5][1][6].

Çавăн пекех[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ 1 тата 2 Биологический энциклопедический словарь / Гл. ред. М. С. Гиляров; Редкол.: А. А. Баев, Г. Г. Винберг, Г. А. Заварзин и др.. — 2-е изд., исправл. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 692. — 864 с. — 150 600 экз. — ISBN 5-85270-002-9.
  2. ^ Ястребов С. А. Гомологи хорды широко распространены у первичноротых. Элементы.ру (5 ноября 2015).
  3. ^ Наумов Н. П., Карташёв Н. Н. Зоология позвоночных. Ч. 1. Низшие хордовые, бесчелюстные, рыбы, земноводные. — М.: Высшая школа, 1979. — С. 23—24, 101. — 333 с.
  4. ^ Kardong K. V. Vertebrates: Comparative Anatomy, Function, Evolution. — 6 ed. — New York: McGraw-Hill, 2012. — P. 52. — 794 p. — ISBN 978-0-07-352423-8.
  5. ^ Хорда (биол.) — статья из Большой советской энциклопедии. Лебёдкина Н. С..
  6. ^ Дзержинский Ф. Я., Васильев Б. Д., Малахов В. В. Зоология позвоночных. — М.: Академия, 2013. — С. 7—9, 35—37, 66. — 464 с. — ISBN 978-5-7965-7971-4.

Çăлкуçсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]