Чуччу

Хĕрача чуччу хускатса ярăнать

Чуччу (çавăн пекех Таканкки) — ярăнмалли ачасен хавасĕ. Ăна хускатса яма пулать. Вăл ĕçлени кинетика саккунĕсем çинче никĕсленет. Йӑлана кӗнӗ пек чуччу йывӑҫран, металлран тата ҫав материалсен пӗрлешӗвӗсене хатӗрлеҫҫӗ. Анчах чуччу ларкӑчӗ пластикӑран, тимӗр трубасенчен, пӑрӑссенчен, ҫирӗп канатран, кивӗ пуканран е урасӑр креслӑран пулма пултарать.^[1]

Чуччу час — часах славянсен кӑнтӑр тата хӗвелтухӑҫӗнчи халӑхӗсем патӗнче тата сайра хутра ҫеҫ-хӗвеланӑҫ енчисем патӗнче тӗл пулкалаҫҫӗ. Пушӑ вӑхӑтсене авалхи славянсем асамлӑ функцисем (апотропеика тата продукцилекен) тесе ҫырса хунӑ. Ҫамрӑксемшӗн ку форма обязательнӑй япала вырӑнне шутланнӑ, каччӑсемпе хӗрсене мӑшӑрланма хӗтӗртмелли меслет тесе шутланӑ.

Кӑнтӑрти славянсем Ҫӑварнире е Юрьевӑра чуччу купалаҫҫӗ, вӗсем пулӑшнипе йӑпанма Аслӑ типӗ тытнӑ чухне чармаҫҫӗ, анчах Мӑнкун Эрни тапхӑрӗнче чарӑнаҫҫӗ, Мӑнкун вӑхӑтӗнче ҫӗнӗрен пуҫланаҫҫӗ те Ҫутӑ эрне вӗҫне ҫитиех тӑсӑлаҫҫӗ. Петровск заговенийӗ юлашки кун, чуччу ҫинче ярӑнма май килнӗ чухне пулчӗ. Ку процесс ялхуҫалӑх культурисене, сӑмахран ленӑпа кантӑрсене вегетацилемелли йӗркесенчен пӗри пулнӑ. Болгарире ҫӑварни уявне аслӑ хӗрарӑмсем хӗве ҫӑмарта хураҫҫӗ, кантӑр пысӑк пултӑр тесе, чуччу ҫинче ярӑнаҫҫӗ. Сербире ватӑрах арҫынсем кантӑр, тулӑ, ыраш тата урпа калчисем ӳсчӗр тесе сулланкаланӑ. Мамӑк хӑвӑртрах пиҫсе ҫиттӗр тесе, македонире стариксем чуччу ҫинче ярӑнаҫҫӗ.