Шăтарăш

Пĕчĕкçĕ лартман шăтаркăчĕн вăрри.

Шăтарăш — тăва çĕр çийĕнчен е çĕр айĕнчен, горизонта кирек епле градуса çити тайлăкпа çын тĕкĕнмесĕрех çавракалла диаметрĕнчен питĕ тарăнрах касса кăларни. Шăтарăшсене ятарлă шăтаракан хатĕр-хĕтĕрлĕхĕпе тăваççĕ.

Вертикальлĕ, горизонтальлĕ, тайлăк шăтаркăчсене тăваççĕ. Шăтарăш пуçламăшне унăн вăрри теççĕ, тĕпне — забоем, шалти айăккинчи сийне — хӳмесем теççĕ. Шăтарăшсен диаметрĕсем 25 мм пуçласа 3 метра çити пулаççĕ. Шăтарăшсен аякри хăвăлсем, çав шутра горизонтлă хăвăлсем пулаççĕ. Хӑш-пӗр скважинсем: газ, нефть кӑларакансем, ятарлӑ, геологотразведка, пулӑшу ӗҫӗсем.

Вӑтам скважин

Хальхи вӑхӑтра раҫҫей Федерацийӗн тӗрлӗ нефтегаз провинцийӗсенче тупакан вӑтам скважин 1500-3000 м шутланать, малашлӑхра Вӑл Раҫҫей углевододӗсен хальхи ресурс базин ӗҫченлӗхне пула ӳсет тата 4000-6000 м (ҫӑлкуҫне 3380 кун кӑтартман) пӗлтерӗшлӗ пулма пултарать. 2017 ҫул вӗҫнелле ҫӗнӗ скважинсен вӑтам тарӑнӑшӗ 3 ҫухрӑма ҫывхарнӑ, вӗсен тӑвӑлӗ тата нефть тата газ тупӑшӗ ӳсекен тӑкакӗсем пысӑкланаҫҫӗ.

СССР стволӗнчи 12 ҫухрӑм вӑрӑм скважина шӑтарнӑ, сахалтан та вертикальпе-горизонт вӗҫӗнчи скважинсем. Паянхи кун горизонт вӗҫӗнчи чи вӑрӑм скважина 13 ҫухрӑм ытла (Чайво ҫуралнӑ вырӑн, "Сахалин-1"проект).

Океан ҫӗрӗнчи скважинсем 10 000 ҫула ҫитме пултараҫҫӗ тата шыв айӗнче 2000 ҫухрӑма ҫитиех вырнаҫнӑ.

Водозабор валли усӑ куракан скважинсем ҫӗр айӗнчи шывӑн хӳми валли оборудовани туса хатӗрлессинчен, оборудованирен тӑраҫҫӗ.

Çав. пекех

• Артезиан шăтарăшĕ
• Нефть шăтарăшĕ
• Шыв тултармалли çурт-йĕрсем

Литература

• Геологический словарь. — М.: Недра, 1978. — Т. 2.
• Коршак А. А., Шаммазов А. М. 9. Сверхглубокие скважины / Основы нефтегазового дела. Учебник для ВУЗов. 2-е изд., доп. и испр. Уфа.: ООО «ДизайнПолиграфСервис», 2002, 554 с.
• Кривцов, А. И., Мигачев, И. Ф., Ручкина, Г. В. Сверхглубокие и глубокие скважины. Глава 2.1 в книге: Геологическая служба и развитие минерально-сырьевой базы. М.: ЦНИГРИ, 1993, с. 20-32.
• [ Шăтарăш] — ПСЭ