Тăнăвар çапăçăвĕ страницӑн кодне пӑхни

{{Хĕçпăшаллă хирĕçӳ
|хирĕçӳ     = '''Битва за Днепр'''
|ӳкерчĕк  = [[File:Переправа действующих частей Красной Армии через реку Днепр.jpg|300px]]
|пуçелĕк    = Совет салтакĕсем [[Тăнăвар]] урлă вăрçса каçаççĕ 
|пай        = [[Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи]]
|вырăн        = [[Тăнăвар]] юханшыв, [[СССР]]
|вăхăт         = [[çурла, 26]] — [[раштав, 23]], [[1943]]
|пĕтĕмлетӳ        = [[ĔÇХÇ|Хĕрлĕ Çарăн]] çĕнтерĕвĕ
|тăшман2   = [[File:Flag of Germany 1933.svg|25px]] [[Виççĕмĕш райх|Германи]]<br />[[File:Flag of Romania.svg|25px]] [[Румыни Патшалăхĕ|Румыни]]
|тăшман1   = [[File:Flag of the Soviet Union 1923.svg|25px]] [[СССР]]
|командир2 = [[File:Flag of Germany 1933.svg|25px]] {{s|[[Манштейн Эрих фон|Эрих фон Манштейн]]}} <br />[[File:Flag of Germany 1933.svg|25px]] {{s|[[Клюге Гюнтер Ханс фон|Гюнтер Ханс фон Клюге]]}}
|командир1 = [[File:Flag of the Soviet Union 1923.svg|25px]] [[Жуков Георгий Константинович|Г. К. Жуков]] <br /> {{s|[[File:Flag of the Soviet Union 1923.svg|25px]] [[Рокоссовский Константин Константинович|К. К. Рокоссовский]]}}<br />[[File:Flag of the Soviet Union 1923.svg|25px]] [[Конев Иван Степанович|И. С. Конев]] <br />[[File:Flag of the Soviet Union 1923.svg|25px]] [[Ватутин Николай Фёдорович|Н. Ф. Ватутин]]
|вăйсем2 = 1 250 000 салтак<br />12 600 кĕпçе<br />2100 танк<br />2000 самолёт
|вăйсем1 = 2 650 000 салтак<br />51 000 кĕпçе<br />2400 танк<br />2850 самолёт
|çухатусем1 = таврăнусăр 417 323 çын, <br />санитари 1 269 841 çын<ref>Советская военная экциклопедия в восьми томах. Второе издание. — Москва: Военное издательство, 1990. — Том 1:"А"—"Бюлов". — Стр.406.</ref>
|çухатусем2 = от 400 000 çын <br />{{s|1 000 000 çынна çити}}
}}
'''Тăнăвар çапăçăвĕ''' — [[Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи]]н пĕр-пĕринпе çыхăннă [[Тăнăвар]] çыранĕсенче [[1943]] çулăн иккĕмĕш пайĕнче иртернĕ стратеги операцисем.

Иккĕ енчен çапăçăва 4 млн çын хутшăннă, унăн фрончĕ 750 çухрăма тăсăлнă. Тăваттă уйăх хушши кĕрленĕ çапăçура [[Сулахай çыранĕнчи Украина]] çĕрне пĕтĕмпех тенĕ пекех [[Ĕçтеш-Çĕрĕçтеш Хĕрлĕ Çарĕ|Хĕрлĕ Çар]] [[Наци блокĕн патшалăхĕсем|наци]] ярилевçĕсенчен тасатнă. Операцире Хĕрлĕ Çарăн чылай чаçĕсем юханшыв урлă каçса, сылтăм çыранра темиçе стратеги [[плацдарм]]не çирĕплетнĕ, çаплах [[Кейӳ]] хулана [[Кейӳ тапăну операцийĕ|ирĕке кăларнă]]. Тăнăвар çапăçăвĕ тĕнче кун-çулĕнче чи пысăк çапăçусенчен пĕрри шутланать.

== Çапăçăва ăнлантарни ==
{{Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи}}
{{Тăнăвар çапăçăвĕ}}
Тăнăвар çăпăçăвĕ шутне кĕрекен çапăçусем:
* Пĕрремĕш этап — [[Чернигов-Полтава операцийĕ]] (1943 çулхи çурлан 26-мĕшĕ — авăнăн 30-мĕшĕ):
** [[Чернигов-Припять операцийĕ (1943)|Чернигов-Припять операцийĕ]] ([[çурла, 26]] — [[авăн, 30]] [[1943]])
** [[Сумă-Прилуки операцийĕ (1943)]] (1943 çулхи çурлан 26-мĕшĕ — авăнăн 30-мĕшĕ)
** [[Полтава-Керменчӳк операцийĕ]] (1943 çулхи çурлан 26-мĕшĕ — авăнăн 30-мĕшĕ)
* Иккĕмĕш этап —  [[Анат Тăнăвар операцийĕ]] ((1943 çулхи авăнăн 26-мĕшĕ — раштавăн 20-мĕшĕ):
** [[Мелитополь операцийĕ]] (1943 çулхи авăнăн 26-мĕшĕ — чӳкĕн 5-мĕшĕ)
** [[Запорожье операцийĕ (1943)]] (1943 çулхи юпан 10—14-мĕшĕ)
** [[Пятихатка операцийĕ]] (1943 çулхи юпан 15-мĕшĕ — раштавăн 20-мĕшĕ)
** [[Знаменская операция]] (1943 çулхи юпан 22-мĕшĕ — чӳкĕн 5-мĕшĕ)
** [[Днепропетровск операцийĕ]] (1943 çулхи юпан 23-мĕшĕ — раштавăн 23-мĕшĕ)
* Этапсене пайланмасăр хăй тĕллĕ операцисем:
** [[Тăнăвар сывлăш-десант операцийĕ]] (авăн, 1943)
** [[Кейӳ тапăну операцийĕ (1943)]] (1943 çулхи чӳкĕн 3—13-мĕшĕ)
** [[Кейӳ хӳтĕлев операцийĕ (1943)|Кейӳ хӳтĕлев операцийĕ]] (1943 çулхи [[чӳк, 13]] — [[раштав, 23]])

== Культура/Ӳнер ==
{{External media
|align  = right
|width = 100
|image1 = [http://swteam.info/uploads/posts/2012-05/1336453691_cvetnye-fotografii-sovetskih-soldat-vo-vtoroy-mirovoy-53-foto015.jpg Восстановленное в цвете фото]}}
[[File:Dayosh Kiev stamp.jpg|right|thumb|190px|''Даёшь Киев!''  [[почтă марки|маркă]] [[Украина]], [[2005]]]]
* [http://www.youtube.com/watch?v=hPVLbSx56t0 Кинохроника]
* [http://www.youtube.com/watch?v=wb6mTVimct8 Поиск-Днепр (poiskdnepr.com): Битва за советскую Украину]
* [http://www.youtube.com/watch?v=5EUNir74pt4 Диорама «Битва за Днепр»]
* [[Песня о Днепре|«Песня о Днепре»]] / {{lang-ua|«Пісня про Дніпро»}}. [[Фрадкин Марк Григорьевич|М. Фрадкин]] мусăкĕ, [[Долматовский Евгений Аронович|Е. Долматовский]] тексчĕ.
** [http://www.youtube.com/watch?v=k7E7Y1PWrvk Пісня про Дніпро с кадрами хроники. Текст украинла]
** [http://www.youtube.com/watch?v=QDUWed2RT8o Исполнитель Николай Кондратюк. Текст украинла]
** [http://www.youtube.com/watch?v=PdJI-lqm_a0 Запись с «Голубого огонька», 9 мая 1970 г.]
** [http://www.youtube.com/watch?v=HDnTKbW0OfE Из телевизионной передачи «Композиторы за роялем. Марк Фрадкин». Исполнитель Алексей Сергеев, 1973 г.]
* «Кейӳне паратăн!» фотографи
* Проводятся [[Историческая реконструкция|реконструкции боёв]], военно-исторический фестиваль «Даешь Киев!»<ref>[http://kontrakty.ua/photo/1223/51 «Даешь Киев!» — очередной, девятый международный военно-исторический фестиваль «Даешь Киев!», посвященный 69-й годовщине освобождения Киева от фашистских захватчиков]</ref>

== Вуламалли ==
* Николай Шефов, ''Russian fights'', Изд. «Библ. военной истории», М., 2002
* ''История Великой Отечественной войны'', [[1941]]—[[1945]]. М.,1963.
* [[Джон Эриксон]], ''Barbarossa: The Axis and the Allies'', Edinburgh University Press, 1994
* Маршал [[Иван Конев]], ''Заметки командующего фронтом'' М., Наука, 1972.
* [[Эрих фон Манштейн]], ''Утерянные победы''. М., 1957.
* [[Виктор Астафьев]], "Прокляты и убиты. Плацдарм."

== Асăрхавсем ==
{{асăрхавсем}}

== Каçăсем ==
* [http://www.observer.materik.ru/observer/N1_2010/082_094.pdf «Г. К. Жуков в битве за Днепр и правобережную Украину», В.Афанасьев] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140810071508/http://www.observer.materik.ru/observer/N1_2010/082_094.pdf |date=2014-08-10 }} — статья из журнала «Обозреватель», № 1 за 2010 год

{{Чехословаки Иккĕмĕш Тĕнче вăрçинче}}

{{Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи}}

{{DEFAULTSORT:Тăнăвар}}
[[Категори:1943 çул Совет Пĕрлешĕвĕнче]]
[[Категори:Çапăçусем, алфавитпа]]
[[Категори:Тăнăвар çапăçăвĕ]]
[[Категори:Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçинчи çапăçусем]]
[[Категори:Германи çапăçăвĕсем]]
[[Категори:Румыни çапăçăвĕсем]]
[[Категори:Украинăри çапăçусем]]
[[Категори:1943 çулхи çурла уйăхĕ]]
[[Категори:1943 çулхи авăн уйăхĕ]]
[[Категори:1943 çулхи юпа уйăхĕ]]
[[Категори:1943 çулхи чӳк уйăхĕ]]
[[Категори:1943 çулхи раштав уйăхĕ]]