Хункăри страницӑн кодне пӑхни

{{Патшалăх
|ChNm = Хункăри
|NationName = Magyarország
|FlagTitle = [[Хункăри ялавĕ]]
|PicFlag = [[Ӳкерчĕк:Flag of Hungary.svg|140px]]
|LctCn = [[Ӳкерчĕк:LocationHungary.svg|250px]]
|CoA = [[Ӳкерчĕк:Coat of Arms of Hungary.svg|70px]]
|CoATitle = [[Хункăр гербĕ]]
|LNGs = [[хункăр чĕлхи|хункăр]]
|CapCn = [[Будапешт]]
|BigCity = [[Будапешт]]
|TitleGl = [[Хункăри президенчĕсем|Президент]]
|PrezName = [[Каталин Новак]]
|MinList = [[Премьер-министр]]
|MName = [[Виктор Орбан]]
|SqNumb = 108
|SqAll = 93 033
|YearP = 2001
|NasPop = 10 198 315
|NasPlot = 108
|NasNum = 78
|Valuta = [[Хункăри форинчĕ|Хункăри форинчĕ]]
|GTOt = +01
|GTDo = +01
|GimnName = [[Хункăри патшалăхĕн гимнĕ]]
|Domen = .hu
|Tel = 36
}}

'''Хункӑри''' (унчен ''Венгри'')  {{lang-hu|Magyarország}}, ''Матьярӑрсса́к'') — [[Европа|Европăри]] [[патшалăх]], [[Австри]], [[Словаки]], [[Украина]], [[Румыни]], [[Серби]], [[Хорвати]] тата [[Словени]] патшалăхĕсемпе юнашар вырнаçнă.

== Этимологи ==
{{main|Хункăри ячĕ}}
[[Индоевропа чĕлхисем|Индоевропа]] чĕлхисенче сăмахăн çакнашкал пĕлтерĕшсем: {{lang-la|Ungari, Ungri}}, {{lang-gr|Οὑγγρικός, Οὖγγροι}}, {{lang-fr|hongrois}}, {{lang-de|Ungar(n)}}, {{lang-en|Hungarian(s)}}, {{lang-sv|ungrare}}. Çак пĕтĕм [[экзоэтноним]] [[Пăлхар чĕлхи|пăлх.]] ''on ogur'', {{lang-trk|on oguz}} «вунă [[Огузсем|огуз]] йăхĕ»<ref name=autogenerated1 /> палăртуран пулса тухнă. Малтанхи ''h-'' ''Hunni'' «[[хунсем]]» [[этноним]]ран аталанма тытăннă. [[Вăтам ĕмĕрсем|Вăтам ĕмĕрсенче]] Хункăрие «хунсен короллĕхĕ» тенĕ, ăна «[[Нибелунгсем пирки юрлани]]» [[Эпос хайлавĕ|эпос романĕнче]] асăннă.

== Тытăмлăхĕ ==
Хункăри 19 [[мадье]]рен тăрать. Хальхи пайланăва [[1950]] çулта хута кĕртнĕ.

== Халăх йышĕ ==
Хункăрире ытьларах пайĕпе [[хункăрсем]] пурăнаççĕ. Халăхăн 95% патнелле [[хункăр чĕлхи]]пе калаçать. Пысăкрах урăх [[халăх]]сен шутне [[чикансем]] (2%), [[нимĕçсем]] (1,2%), [[еврейсем]] (1%), [[румăнсем]] (0,8%), [[словаксем]] (0,4%), [[хăрватсем]] (0,2%), [[сăрпсем]] (0,2%) тата [[украинсем]] кĕреççĕ.

== Кухня ==
[[File:Dobos cake (Gerbeaud Confectionery Budapest Hungary).jpg|thumb|left|[[Добош (торт)|Добош]]]]

== Спорт ==

== Уявсем ==
{{See also|Хункăри увĕсем}}
* [[Фаршанг]] — хункăрсен Германирен килнĕ [[Çăварни]].
* [[Раштав (уяв)]].
* [[Мăнкун]].

== Астрономире ==
1898 çулта уçнă астероида Венгрие чысласа [[(434) Венгри]] ят панă.

== Литература ==
* {{кĕнеке |автор=[[Марков Дмитрий Сергеевич (ăсчах)|Марков Д. С.]] |пуçелĕк=Венгрия |вырăн=М. |издательство=[[Мысль (издательство, Москва)|Мысль]] |çул=1990 |страниц=128 |сери=[[У карты мира]] |isbn=5-244-00436-0 |тираж=50000 }}
* [https://www.academia.edu/3392658/ П. Пейковска, болгаро-венгерские связи в исторической науке и межличностные отношения (XIX век) &#91;Bulgarian-Hungarian Relations in Historical Science and Interpersonal Communication 19th Century&#93;. Отв. ред. А. С. Стыкалин. СПб, 2009, с. 233—248]

== Асăрхавсем ==
{{асăрхавсем}}

== Каçăсем ==
* [http://orosz-szotar.hu/ Венгерско-Русский словарь]
* [https://web.archive.org/web/20051225014117/http://www.parlament.hu/parl_en.htm Сайт венгерского Парламента]
* [http://myhungary.net/ Путеводитель по Венгрии]{{ref-ru}}
* [http://www.hungary-ru.com/ Венгрия — взгляд изнутри]{{ref-ru}}
* [https://www.bbc.com/news/world-europe-17380792 Hungary] from the [[BBC News]]{{ref-en}}
* {{dmoz|Regional/Europe/Hungary}}

{{Финн-укăр патшалăхĕсемпе автономисем}}
{{Европа Пĕрлешĕвĕ}}
{{Европăри патшалăхсем}}
{{Франкофони}}

[[Категори:Хункăри|*]]
[[Категори:Патшалӑхсем, алфавитпа]]