Аспект (лингвистика): версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Ellodanis5 (Сӳтсе яв | хушни) Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
Ellodanis5 (Сӳтсе яв | хушни) Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
||
| 1-мĕш йĕрке: | 1-мĕш йĕрке: | ||
'''Аспект''' ( [[латин чĕлхи|лат.]] aspectus — тĕс, сăн-сăпат, курăм, пăхнă ен) е '''вид''' (ку [[термин]] [[вырăс чĕлхи]]нчен) — [[грамматика]] категорийĕ, калаканни ĕçхĕл [[вăхăт]] тĕлĕшпе е ытти енĕпе епле шунине хăйĕн шухăшларăшĕпе палăртни. |
'''Аспект''' ( [[латин чĕлхи|лат.]] aspectus — тĕс, сăн-сăпат, курăм, пăхнă ен) е '''вид''' (ку [[термин]] [[вырăс чĕлхи]]нчен) — [[грамматика]] категорийĕ, калаканни ĕçхĕл [[вăхăт]] тĕлĕшпе е ытти енĕпе епле шунине хăйĕн шухăшларăшĕпе палăртни. |
||
[[Глагол]]сен аспекчĕсене тĕпчессине [[аспектологи]] теççĕ. |
|||
== Аспект вырăс чĕлхинче == |
== Аспект вырăс чĕлхинче == |
||
Вырăс чĕлхинчи аспект кашни [[глагол]] е "совершенный вид", е "несовершенный вид" тăрăмĕнче пулнине кăтартать. Кун пек аспект чăваш чĕлхинче çук. |
Вырăс чĕлхинчи аспект кашни [[глагол]] е "совершенный вид", е "несовершенный вид" тăрăмĕнче пулнине кăтартать. Кун пек аспект чăваш чĕлхинче çук. |
||
== Аспект чăваш чĕлхинче == |
== Аспект чăваш чĕлхинче<ref>Сергеев Л.П. Глагол. // Чăваш чĕлхи. Энциклопеди словарĕ. Шупашкар, [[2004]]</ref> == |
||
* Çирĕплетӳ тата хирĕçлев аспекчĕсем (''вулатăп'' — çирĕплетӳ аспекчĕ, ''вуламастăп'' — хирĕçлев аспекчĕ). |
* Çирĕплетӳ тата хирĕçлев аспекчĕсем (''вулатăп'' — çирĕплетӳ аспекчĕ, ''вуламастăп'' — хирĕçлев аспекчĕ). |
||
* Пултараслăх аспекчĕ (''вулаятăп'', — кунта çавăн пекех çирĕплетни те пур). |
* Пултараслăх аспекчĕ (''вулаятăп'', — кунта çавăн пекех çирĕплетни те пур). |
||
| 8-мĕш йĕрке: | 10-мĕш йĕрке: | ||
''Вулаймастăп'' формăна илес пулсан, кунта вара хирĕçлев тата пултараслăх аспекчĕсем пур теме пулать, — урăхла унашкал ситуацие пултараймаслăх аспекчĕ тени те пулать. |
''Вулаймастăп'' формăна илес пулсан, кунта вара хирĕçлев тата пултараслăх аспекчĕсем пур теме пулать, — урăхла унашкал ситуацие пултараймаслăх аспекчĕ тени те пулать. |
||
Чăваш чĕлхинчи глаголăн çавăн пекех ытти аспектсем пулма кирлĕ. Анчах та ăславçăсем çакна паянхи куна çителĕклĕ тĕпчемен е ун çине питех |
Чăваш чĕлхинчи глаголăн çавăн пекех ытти аспектсем пулма кирлĕ. Анчах та ăславçăсем çакна паянхи куна çитиччен çителĕклĕ тĕпчемен е ун çине питех çаврăнса та пăхман. |
||
== Вуламалли == |
== Вуламалли == |
||
* Вопросы глагольного вида, М., 1962; |
* Вопросы глагольного вида, М., 1962; |
||
| 22-мĕш йĕрке: | 24-мĕш йĕрке: | ||
* Fontaine J., Grammaire du texte et aspect du verbe en russe contemporain, P., 1983; |
* Fontaine J., Grammaire du texte et aspect du verbe en russe contemporain, P., 1983; |
||
* Dahl Ö., Tense and aspect systems, Oxf. — N. Y., 1985. |
* Dahl Ö., Tense and aspect systems, Oxf. — N. Y., 1985. |
||
== Асăрхавсем == |
|||
{{Асăрхавсем}} |
|||
== Каçăсем == |
|||
* [https://lingvoforum.net/index.php?topic=74538.0 Тема: Вид глагола, где и откуда? (Прочитано 6047 раз)] — Лингвофорум. |
|||
[[Категори:Лингвистика]] |
[[Категори:Лингвистика]] |
||
[[Категори:Грамматика]] |
[[Категори:Грамматика]] |
||
[[Категори:Аспектологи]] |
|||
14:02, 20 Кӑрлач уйӑхӗн 2019 чухнехи хальхи верси
Аспект ( лат. aspectus — тĕс, сăн-сăпат, курăм, пăхнă ен) е вид (ку термин вырăс чĕлхинчен) — грамматика категорийĕ, калаканни ĕçхĕл вăхăт тĕлĕшпе е ытти енĕпе епле шунине хăйĕн шухăшларăшĕпе палăртни.
Глаголсен аспекчĕсене тĕпчессине аспектологи теççĕ.
Аспект вырăс чĕлхинче[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Вырăс чĕлхинчи аспект кашни глагол е "совершенный вид", е "несовершенный вид" тăрăмĕнче пулнине кăтартать. Кун пек аспект чăваш чĕлхинче çук.
Аспект чăваш чĕлхинче[1][тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Çирĕплетӳ тата хирĕçлев аспекчĕсем (вулатăп — çирĕплетӳ аспекчĕ, вуламастăп — хирĕçлев аспекчĕ).
- Пултараслăх аспекчĕ (вулаятăп, — кунта çавăн пекех çирĕплетни те пур).
Вулаймастăп формăна илес пулсан, кунта вара хирĕçлев тата пултараслăх аспекчĕсем пур теме пулать, — урăхла унашкал ситуацие пултараймаслăх аспекчĕ тени те пулать.
Чăваш чĕлхинчи глаголăн çавăн пекех ытти аспектсем пулма кирлĕ. Анчах та ăславçăсем çакна паянхи куна çитиччен çителĕклĕ тĕпчемен е ун çине питех çаврăнса та пăхман.
Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Вопросы глагольного вида, М., 1962;
- Ломов А. М., Очерки по русской аспектологии, Воронеж, 1977;
- Гловинская М. Я., Семантические типы видовых противопоставлений русского глагола, М., 1982;
- Бондарко А. В., Принципы функциональной грамматики и вопросы аспектологии, Л., 1983;
- Маслов Ю. С., Очерки по аспектологии, Л., 1984;
- Теория грамматического значения и аспектологического исследования, Л., 1984;
- Comrie B., Aspect, Camb. — [a. o., 1976];
- Kuryłowicz J., Problèmes de linguistique indo-européenne, Wrocław, 1977;
- Thelin N., Towards a theory of aspect, tense and actionality in Slavic, Uppsala, 1978;
- Tense-aspect: between semantics and pragmatics, Amst. — Phil., 1982;
- Fontaine J., Grammaire du texte et aspect du verbe en russe contemporain, P., 1983;
- Dahl Ö., Tense and aspect systems, Oxf. — N. Y., 1985.
Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Тема: Вид глагола, где и откуда? (Прочитано 6047 раз) — Лингвофорум.