Контент патне куҫ

Ангара (юханшыв)

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Характеристика
Бассейн  лаптăкĕ  1 040 000 км²
Шыв тăкакĕ 4 530[1] м³/ç
Шыв юххи
Шыв пуçламăшĕ Байкал
 • Координатсем 51°52′00″ с. ш. 104°49′10″ в. д.HGЯOШаблон:Карта/Бк/M/100000
Шыв вăрри Енисей
 • Координатсем 58°06′00″ с. ш. 93°00′00″ в. д.HGЯO{{#coordinates:}}: нельзя иметь более одной первичной метки на страницеШаблон:Карттă/Бк/O
Вырнаçни
Патшалăх Раҫҫей Федерацийӗ Раҫҫей Федерацийӗ
Регион Иркутск облаçĕ, Красноярск Ен
РПШР 16010100112116200000012[3]
Ангара (юханшыв) (Раççей)
Точка
Точка
— шыв пуçламăшĕ, — шыв вăрри

Ангара́ — Хĕвелтухăç Çĕпĕрти юханшыв, Енисей юханшывĕн чи пысăк сылтăм юппи, Байкалтан юхса тухакан пĕртен пĕр юханшыв.

Ячĕ

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

ячĕ бурят чĕлхинчи анга (уçă тата çурăк) сăмахран тухнă. Документсенче XIII ĕмĕртен Анкара-Мурэн ятпа асăнаççĕ. Маларах Илим юханшывĕнчен аялларах Çӳлти Тунгуска тесе каланă.

Юпписем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ангаран чи пысăк юппи - сулахай енчи Тасеева Ытти пысăкрах юпписем: сылтăмра - Илим, Чадобец, Иркинеева, Каменка; сулахайра — Иркут, Китой, Белая, Ока, Ия, Кова, Мура.[4] Байкалăн пĕтĕм шывĕ Ангара витĕр кайнă май, Селенга Ангаран тĕп юппи шутланма пултарать. а

Хуçалăхра усă курни

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ангарах вăрăмах пулмасан та 1 779 км , 380 м таран çӳллĕшне ылмаштарать. Çавăнпа гидроэнергетика валли пысак потенциаллă. Юханшыв çинче виçе ГЭС туса хунă: Иркутск ГЭСĕ, Братск ГЭСĕ тата Усть-Илимск ГЭСĕ. Халь Богучар ГЭСне тăваççĕ. Малалла тата Анатри Ангара ГЭСĕсен каскадне тума планлаççĕ.

Пурăнан вырăнсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ангара хĕрринче Иркутск, Ангарск, Усолье-Сибирское, Свирск, Братск, Усть-Илимск тата Кодинск хулисем вырнаçнă. Унсăр пуçне Мегет, Балаганск, Усть-Уда, Осиновка, Железнодорожный, Богучаны, Мотыгино пурăнан вырăнсем юханшыв хĕрринче.

Кĕперсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

1891-мĕш çулта Ангара урлă пĕрремĕш понтон кĕперĕ хывнă. Кĕпер уçнă вăхăтра Иркутск витĕр цесаревич Николай II иртсе кайнă. КУ кĕпер 45 çула яхăн тăнă. Кĕпер витĕр пĕр еннелле кăна кайма май пулнă, пĕр-пĕринчен иртсе кайма пулман[5].

1931-36 çулсенче кивĕ Ангара кĕперĕ хывнă, вăл Иркутскăн сылтăм тата сулахай çыранта вырнаçнă пайĕсене пĕрлештернĕ. 1978-мĕш çулта Ангара урлă иккĕмĕш кĕпер туса пĕтернĕ, вăл Иркутск хули хĕрринчи Пади Топка тата Жилкинона çыхăнтарнă. . 1999-мĕш çулта Ангара кĕперĕ тума тытăннă. 2002-мĕш çулта ĕçсем чарăннă, 2005-мĕш çулта çĕнĕрен пуçланнă. 2009-мĕш çулта кĕперĕн пĕр енĕпе çӳреме тытăннă, 2010-мĕш çулта икĕ еннелле те çул уçнă.

Галерея

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Тата пăхăр

[тӳрлет | кодне тӳрлет]


Вуламалли

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  1. ^ Angara At Tatarka, R-Arcticnet V4.0
  2. ^ Ресурсы поверхностных вод СССР: Гидрологическая изученность. Т. 16. Ангаро-Енисейский район. Вып. 2. Ангара / под ред. Т. С. Кирилловой, Н. Н. Корчажниковой. — Л.: Гидрометеоиздат, 1965. — 224 с.
  3. ^ Ресурсы поверхностных вод СССР: Гидрологическая изученность. Т. 16. Ангаро-Енисейский район. Вып. 2. Ангара / под ред. Т. С. Кирилловой, Н. Н. Корчажниковой. — Л.: Гидрометеоиздат, 1965. — 224 с.
  4. ^ А. А. Соколов Глава 23. Восточная Сибирь.
  5. ^ Ангарские мосты — газета «Копейка» 2012 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 23-мӗшӗнче архивланӑ.


КАçăсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Шаблон:Ангара Шаблон:Енисей

«https://cv.wikipedia.org/w/index.php?title=Ангара_(юханшыв)&oldid=714819» ҫӑл куҫ