В-13

Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, В-13 (НАР) пăхăр.

В-13



Карап кун-çулĕ
Ялав патшалăхĕ	СССР
Тăван порт	Кронштадт
Шыва антарнă	ака, 25 1939
Флотран кăларнă	авăн, 7 1954
Хальхи статус	салатнă
Тĕп пахалăхсем
Карап тĕсĕ	Вăтам шывай кимми
Проект палăртăвĕ	IX-бис серийĕ
Хăвăртлăх (шывçи)	19,4 çыхă
Хăвăртлăх (шывай)	9,5 çыхă
Ĕçлĕ тарăнăш	80 м
Чи пысăк тарăнăш	100 м
Çӳрев автономлăхĕ	30 талăк
Экипаж	46 çын
Калăпăшсем
Шывçи шыв кăларăшĕ	844 т
Шывай шыв кăларăшĕ	1 077 т
Чи вăрăм (КВЛ)	77,7 м
Корпус чи анлăшĕ	6,4 м
Вăтам анса ларни (КВЛ йĕркипе)	4 м
Хĕçпăшал
Артиллери	100-мм кĕпçеллĕ 1 45-мм кĕпçеллĕ
Торпеда- мина хĕçпăшалĕ	6 торпеда аппарачĕ (сăмсинче 4 тата хыçалта 2), пĕрлехи 533 мм калибрлă 12 янтă торпеда.

«В-13» (IX-бис серинчи, С — «Вăтам») — Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи вăхăтĕнчи совет дизель-электрика торпедăллă шывай кимми.

Историлле хыпар

Кимĕне 1938 çулхи юпан 19-мĕшĕнче Чулхулари 112 № «Красное Сормово» савутра тума пуçланă, шыва 1939 çулхи акан 25-мĕшĕнче антарнă, çар йĕрне 1941 çулхи утăн 31-мĕшĕнче кĕртнĕ те 1941 çулхи çурла 14-мĕшĕнче Балти флочĕ йышне кĕнĕ.

Çапăçу харçисем

«С-13» 4 çапăçу харçинче пулнă, 12 хутчен атакăланă, 19 торпедăпа пенĕ, пиллĕк транспорта путарнă, пĕрне амантнă.

Путарнă транспортсем

Нимĕçсен «Wilhelm Gustloff» тата «General Steuben» транспорчĕсене шыва путарнă хыççăн «В-13» чапа тухать.

авăн, 11 1942 финн транспорчĕ «Hera» (1 379 брт)
авăн, 12 1942 финн пăрахучĕ «Jussi Н.» (2 325 брт)
авăн, 18 1942 голланд пăрахучĕ «Anna W.» (290 брт)
юпа, 9 1944 «Siegfried» (563 брт) нимĕç транспортне амантнă
кăрлач, 30 1945 «Wilhelm Gustloff» нимĕç транспорчĕ (25 484 брт)
нарăс, 10 1945 нимĕç транспорчĕ «General Steuben» (14 660 брт)

«Wilhelm Gustloff»

Тĕп статья: Вильгельм Густлофф (карап)

1945 çулхи кăрлачăн 30-мĕшĕнче В-13, А. И. Маринеско ертсе пынипе, 21сех. 15 мин. Эскорт хӳтĕлевĕпе пыракан «Wilhelm Gustloff» нимĕç транспортне асăрхать. Совет шывай кимми хăвалама тытăнать те 23:08 вăхăтра 4,8 кабельт дистанцирен транспорта виçĕ торпедăпа тапăнать. Виççĕшĕ те тĕле çитеççĕ, тепĕр 40 минутран карап путать^[1] «Wilhelm Gustloff» затонул. Хальхи хаклавсемпе 6000 яхăн çын пĕтнĕ.

Ӳкерчĕк:Вильгельм Густлофф (корабль).jpg

«Вильгельм Густлофф»

Карап çинче:^[1]

экипажăн 173 пайташĕ
вермахтăн аманнă 162 çар çынни
373 хĕрарăм çар çынни
шывай вăйĕсен 2-мĕш вĕренӳ дивизин 918 матросĕпе офицерĕ
3000 паллă мар çын
5000 яхăн вăрçăран тарнă çын (çав шутра 3000 яхăн ача, ыттисем хĕрарăмсем) пулнă.

«Wilhelm Gustloff» транспорта путарни право енчен тĕрĕсех тенĕ^[2], мĕншĕн тесен транспорт хăйне кирлĕ пек кăтартса мар, çар карапĕсем хушшинче пынă, борт çинче хĕçпăшал, çар çыннисем пулнă.

«General Steuben»

Тĕп статья: Генерал Штойбен (карап)

1945 çулхи нарăсăн 10-мĕшĕнче совет субмарини нимĕçсен хĕçпăшалланнă хоспиталь «General Steuben» карапне (ăна «Эмден» класĕнчи крейсер тесе) шыраса тупнă. Çĕрле, 00:50 вăхăтра карапа икĕ торпедăпа атакăланă. Иккĕшĕ те тĕл лекнĕ те карап 15 минутран шыва чăмать. 3000 ытла çын пĕтет (çак хисепсене кăтартаççĕ: 3608 çын вилнĕ, 659 çынна çăлнă), ытларах суранлă çăр çыннисемпе вăрçăран тарнăскерсем^[3]

Карап çинче пулнă:

160 экипаж пайташĕ
2800 аманнă çын
800 вăрçăран тарнă çын
100 хĕçпăшалланнă салтак
270 медицина ĕçтешĕ
Нимĕç Хĕрлĕ Хĕресĕн 12 аппăшĕ
64 зенитчик
61 ТÇВ ăстаçи (çыхăнуçсем, сигнальщиксем)

«Wilhelm Gustloff» тата «General Steuben» пĕтни тĕнчери тинĕс катастрофисем йышĕнче


Карап	Çул	Инкекре пĕтнисем	Пĕтнин сăлтавĕ
Гойя	1945	7000~ 7000	Л-3 ШК атаки
Кап Аркона	1945	5594 5594	Авиаци атаки
Вильгельм Густлофф	1945	5300~ 5300	ШК атаки С-13
Эрмени	1941	5000~ 5000	Авиаци атаки
Донья Пас	1987	4375~ 4375	Танкерпа çапăнса çуннă
Ланкастри	1940	4000~4000	Авиаци атаки
Генерал Штойбен	1945	36083608	С-13 ШК атаки
Тильбек	1945	2800~ 2800	Авиаци атаки
Зальцбург	1942	2000~ 2000	М-118 ШК атаки
Титаник	1912	15031503	Айсбергпа çапăннă
Лузитани	1915	11981198	U-20 ШК атаки

Кăсăклă фактсем

Шыва путарнă пĕтĕмĕшле тоннажпа (44 138 брт) «В-13» ШК Совет Союзĕн ТÇФ иккĕмĕш (Л-3» ШК хыççăн) вырăнта.
1945 çулхи акан 20-мĕшĕнче «В-13» ШК Хĕрлĕ Ялав орденĕпе чысланă.
1954 çулхи юпан 6-мĕшĕнче «В-13» кимĕне «КБП-38» ят панă.
1954 çулхи авăнăн 7-мĕшĕнче «В-13» çапăçу йышĕнчен кăларнă, хĕпăшалне антарнă, ишсе çӳрекен вĕренӳ шывай киммине куçарнă.
1956 çулхи пушăн 23-мĕшĕнче «В-13» ТÇФ 11 № Ăслăлăх-тĕпчев институчĕн шывра çӳрекен хатĕрсен ушкăнне кĕртнĕ.
1956 çулхи раштавăн 17-мĕшĕнче «В-13» ТÇФ шывпа çӳрев хатĕрĕсен ят-йышĕнчен кăларнă.
1957 çулхи çăвăн 31-мĕшĕнче «В-13» йĕркерен кăларнă, каярах вакланă.
Хĕçпăшаллă Вăйсен Тĕп музейĕнче «В-13» шывай киммин ялавне курма пулать.
«В-13» ШК рубкин копине Чулхула кремлĕн территоринче курма пулать.

Асăрхавсем

^ ¹^тата² М.Морозов. Гибель «Вильгельма Густлова»: правда и домыслы. - Военно-Исторический сборник «Мифы Великой Отечественной», М.: Яуза, Эксмо, 2008 ISBN 978-5-699-28293-7
^ Вильгельм Густлов, человек и теплоход 2016 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче архивланӑ.
^ http://www.mediasprut.ru/info/c13/marinesko7.shtml МедиаСпрут

Каçăсем

www.sovboat.ru // С-13
www.morflot.tsi.ru// IX-бис тĕсĕн шывай киммисем 2009 ҫулхи Ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче архивланӑ.
Вăрçă-промăçлă курьер 2008 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 10-мӗшӗнче архивланӑ.

[Мифы-1] ¹^тата² М.Морозов. Гибель «Вильгельма Густлова»: правда и домыслы. - Военно-Исторический сборник «Мифы Великой Отечественной», М.: Яуза, Эксмо, 2008 ISBN 978-5-699-28293-7

[2] Вильгельм Густлов, человек и теплоход 2016 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче архивланӑ.

[3] ttp://www.mediasprut.ru/info/c13/marinesko7.shtml МедиаСпрут

[1]

[2]

[3]

п • с • т В тĕс — «Вăтам» шывай киммисем
IX серийĕ	В-1*† · В-2† · В-3†

IX-бис серийĕ	В-4† · В-5† · В-6† · В-7† · В-8† · В-9† · В-10† · В-11† · В-12† · В-13* · В-14 · В-15 · В-16 · В-17 · В-18 · В-19 · В-20 · В-21 · В-22 · В-23 · В-24 · В-25 · В-26 · В-31* · В-32† · В-33** · В-34† · В-35 · В-51* · В-52 · В-53 · В-54† · В-55† · В-56*** · В-101* · В-102 · В-103 · В-104*

IX-бис серийĕ	В-36 · В-37 · В-38

XVI серийĕ (IX-бис-2)	В-27 · В-28 · В-29 · В-30 · В-39 · В-40 · В-41 · В-42 · В-43 · В-44 · В-45 · В-46 · В-47 · В-48 · В-49 · В-58 · В-59 · В-60 · В-61 · В-62 · В-63
† Путнă / * Хĕрлĕ Ялавлă / Гварди / * Хĕрлĕ Ялавлă тата Гварди