Пуплевĕш
- Ку ăнлава пуплерĕш тенипе пăтраштармалла мар
Пуплевĕш — çынсен пысăках мар йышне пухăнса калаçма тунă архитектуралла ансат конструкци[1].
Беседка формисемпе тытӑмӗ[тӳрлет | кодне тӳрлет]
 |
Çак статьян е секцин стилĕ энциклопедиллĕ мар е чăваш чĕлхин виçине пăсать. Статьяна (секцие) Википедин стилистика йĕркисемпе килĕшӳллĕ тӳрлетмелле.
|
Калаҫусен формачӗ тӗрлӗрен пулма пултарать. Тӑватӑ юпа, вӗсене тӳрӗ те тӑватӑ кӗтеслӗ стенасемпе витнӗ; столовӑй стени ҫине виҫӗ енчен юпасем тӗренеҫҫӗ; тӑватӑ чӳречеллӗ юпасем тенкел хӗррипе пыраҫҫӗ, варринче вара хускалман пукан ҫине лараҫҫӗ. Унсӑр пуҫне вӑл нумай кӗтеслӗ е ҫаврака пулма пултарать[2].
Хӑш-пӗр чухне беседкӑсем йывӑҫ е ҫулҫӑллӑ йӗплӗ пралук карнӑ пысӑках мар площадка евӗр илемлетеҫҫӗ.
Беседкӑсем уҫӑ кӑна мар, чӳречеллӗ, алӑклӑ пӗчӗк пӳлӗмсене те илемлетеҫҫӗ.
Вӗсем хӑйсене мӗнле тытнипе, ҫи-пуҫпа тата усӑ куракан материалсемпе питӗ уйрӑлса тӑраҫҫӗ. Час-часах вӗсене йывӑҫран, тимӗртен тата ҫутҫанталӑк чулӗнчен тӑваҫҫӗ. Пӗрремӗшӗнче вӗсем вырӑс, швейцар е китай стилӗнче хатӗрлеҫҫӗ; юлашки тӗслӗхре авалхи классикӑлла стиль - Рим тата итальянсен формисемпе усӑ кураҫҫӗ. Ҫавӑн пек сӑн-сӑпатлӑ беседкӑсем садсемпе парксене илем кӳреҫҫӗ; пуринчен ытла шурӑ мрамортан е ытти ҫутӑ ӑратран тунӑ беседкӑсем лайӑх: вӗсен ҫирӗп архитектура йӗрӗсем тата ҫутӑ тонӗсем илемлӗ антитез фон ҫинче килӗшсе тӑраҫҫӗ, симӗс ӳсентӑрансен ҫӑмӑл мӗлкисем ӳкеҫҫӗ.
Собор тӑрри флюгер е пысӑках мар скульптура вӗҫленме пултарать.
Хӑш чухне беседкӑсенче шалти е тулти ҫутӑ ирттереҫҫӗ, анчах юлашки кун кирлӗ мар, каҫ пуласпа вара хурт-кӑпшанкӑсем илӗртеҫҫӗ.
Юлашки вӑхӑтра ҫакӑн пек ырӑ ятпа беседкӑсем-барбекене усӑ кураҫҫӗ. Вӗсен уйрӑмлӑхӗ пысӑк, ҫавӑн пекех сад каминӗнчен е мангалтан аякра пулма май пурри - "уйрӑлми атрибут".
Литература[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Забелин И., «Домашний быт русских царей и цариц», часть I).
- Журнал «Хозяйственный строитель», № VI, XV, XLVIII, LXVI, LXXVII, LVIII и XVII (1878—1883 гг.).
Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Кил йăви паркĕнчи çуртсем |
|
|---|---|
| Çуртсем |
Павильон • Флигель • Эрмитаж • Грот • Руина • Оранжерея • Каприз • Пуплевĕш • Пуплевĕш-ротонда • Китай павильонĕ • Хижина отшельника • Вольер (Авиарий) • Çуллахи театр • Глориетта • Колоннада • Менажерея |
| Пĕчĕк формăсем |
Пахча-парк скульптури • Фонтан • Каскад • Вазон • Мемориал тенкелĕ • Трельяж • Цветочные часы • Хĕвел сехечĕ • Пергола (Берсо) • Висячий сад |