Хăйне хăй япала

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Япала (пĕлтерĕшсем) пăхăр.

Хăйне хăй япала (Хăйĕнчи хăй япала, ним. Ding an sich; акăл. thing-in-itself; фр. chose en soi), ноýмен (грек νοούμενον «çитейнĕлĕх», νοέω «çитетĕп») — философи терминĕ, ăс-тăнпа çитме май пур объектсене кăтартать, çавна май вăл туйăмпа çитме май пур феноменсенчен уйрăлса тăрать; эпир ăна мĕнле йышăннине пăхмасăр хăйĕн пурăнавлăхĕпе пурнакан япала.

Иммануил Кант

Термина нимĕçлерен тĕрĕс куçарас проблема[тӳрлет | кодне тӳрлет]

«Хăйне хăй япала» тени Кант нимĕçле каланине çывăх тăрать. «Хăйĕнчи хăй япала» тени вара нимĕçлерен вырăсла ирĕклĕнтерех куçарса тунă «Вещь в себе» тенине çывăх.

Çавăн пекех[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Литература[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Кант И. Критика чистого разума. Пер. с нем. и предисл. Н. Лосского. СПб., тип. М. М. Стасюлевича, 1907.
  • И. Кант. Пролегомены ко всякой будущей метафизике, могущей появиться как наука (пер. М. Иткина) // И. Кант. Соч. в 6 т. — Т. 4, ч. 1. — М.: Мысль, 1965 (Философское наследие). — С. 69-210.
  • Гулыга А. В. Кант сегодня. / И. КАНТ. Трактаты и письма. М.: НАУКА. 1980. — С. 7-42.
  • Ойзерман Т. И. Вещь в себе // Новая философская энциклопедия / Ин-т философии РАН; Нац. обществ.-науч. фонд; Предс. научно-ред. совета В. С. Стёпин, заместители предс.: А. А. Гусейнов, Г. Ю. Семигин, уч. секр. А. П. Огурцов. — 2-е изд., испр. и допол. — М.: Мысль, 2010. — ISBN 978-5-244-01115-9.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]