Хваттер

Хваттер (фр. Quartier) — пĕр е темиçе юнашар пӳлĕмсенчен тытăнса тăракан, кашни алăклă пурăнан пӳлĕмĕсен тĕсĕсенчен пĕри.

Раҫҫей Федерацийӗн пурӑнмалли ҫурт — йӗр саккунӗсемпе килӗшӳллӗн хваттер-нумай хваттерлӗ ҫуртри структурӑллӑ пӗр пӳлӗм, ҫак ҫуртри пӗтӗмӗшле усӑ курмалли пӳлӗмсем патне тӳррӗн пырса тӑмалли майсене тата пӗр е темиҫе пӳлӗмрен тӑракан пӳлӗмсене, ҫавӑн пекех ҫав ҫуртра пурӑннипе ҫыхӑннӑ граждансен хуҫалӑхпа йӑли-йӗркине тата ытти нушисене тивӗҫтерме палӑртнӑ пулӑшу вырӑнӗсене тивӗҫтерет. Хваттерсем хӑйсем кашни гражданинӑн уйрӑм харпӑрлӑхӗ шутланаҫҫӗ, ҫавӑн пекех хваттер тытса тӑнӑ чухне хуҫин пур коридорсемпе, пусма картлашкисемпе е ҫуртӑн ытти пӳлӗмӗсемпе усӑ курма тивет.

Нумай хваттерлӗ ҫуртсем (инсулсем) Авалхи Римра пӗрремӗш хут курӑнчӗҫ.

Европӑра нумай хваттерлӗ аренда ҫурчӗсем тӑвас практика XVII ӗмӗр варринче ҫуралнӑ. Хваттер аренди хакӗ вӗсем вырнаҫнӑ этажран килет: мӗн чухлӗ ҫӳлерех, ҫавӑн чухлӗ йӳнӗрех.^[1]

Кашниех ҫӳп — ҫап, шыв пӑрӑхӗпе, шыв пӑрӑхӗпе, ӑшӑпа, электричествӑпа тата хальхи ҫуртӑн ытти коммуналлӑ ырлӑхӗсемпе усӑ курать, ҫавӑн пекех пурте усӑ курмалли пӳлӗмсем — коридорсем, подъездсемпе пусма-харпӑрлӑх правипе усӑ кураҫҫӗ, тара илекенсем хӑйсен тара илекенӗсене ҫавӑн пек право параҫҫӗ.^[2]

Коридорти ҫурт — хваттерсене шалти коридорпа кӗреҫҫӗ. Пусма читлӗхӗсем яланах темиҫе, вӗсем пурте пӗр коридора илсе тухаҫҫӗ. Раҫҫейре те, поссовет уҫлӑхӗнче те коридорти ҫуртсен типлӑ представителӗсем сахал тупӑшлӑ хваттерсем: пӗчӗк ҫемьесемпе гостинӑйсем йышлӑ шутланаҫҫӗ.^[3]

Хваттер типӗсем тата вӗсен характеристикисем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Коммуналлӑ хваттер-СССР характерлӑ хваттер, унта икӗ е ытларах ҫемье пурӑнать. Ялан тенӗ пекех, ҫакӑн пек хваттерсенче пӗр кухньӑпа пӗр санузел ҫеҫ пулнӑ. Халӗ коммуналкӑсене нумайӑшне пӗтернӗ.
Студи (англ. studio, англ. efficiency е англ. bachelor style apartment). Ку пысӑках мар хваттерсем, ялан тенӗ пекех, кухньӑран тата санузла та пӗр пӳлӗмрен тӑраҫҫӗ. Хӑш-пӗр ҫӑлкуҫсенче Single-flat ятпа усӑ кураҫҫӗ. Ҫак плана мускавра е Санкт-Петербургра кӑна мар, Раҫҫейӗн ытти регионӗсенче те хастар усӑ кураҫҫӗ.
Тӗрлӗ тӗспе планламалли тулли хваттерсем. Юлашки вӑхӑтра паллӑ планировка-double-flat пухӑнать. Double-flat планлас ӗҫӗн тӗп идеалӗ комфортпа пӗрлешесси пулса тӑрать. Ялан тенӗ пекех, ҫакӑн пек формата кухньӑпа гостинӑйсен пӗрлешӳллӗ талккӑшӗ, хӑна пӳлӗмӗпе коридорсенчен сайрарах пӗлтерет. Ҫав вӑхӑтрах ҫывӑрмалли пӳлӗмсене пӳлӗмсем хушшинчи пӳлӗмсемпе пӳлсе хунӑ.
Хула тулашӗнчи хваттерсем ялан тенӗ пекех таун-хаусри хваттерсем