Контент патне куҫ

Сайкин Семён Фёдорович

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Сайкин Семён Фёдорович
Çуралнă вăхăт: 1914, авăн, 14
Çуралнă вырăн: Тури Чаткас, Пăва уесĕ, Чĕмпĕр кĕпĕрни, Раççей Патшалăхĕ (халĕ Чăваш Енĕн Шăмăршă районĕ)
Вилнĕ вăхăт: 2002, авăн, 10
Вилнĕ вырăн: Шупашкар, Чăваш Ен, РФ
Патшалăх:

Раççей Федерацийĕ, ССРП РФ

Ăслăх сфери: теорилле механика, маякилтерĕш математика
Альма-матер: Хусан патшалăх университечĕ
Ăслăх ертӳçи: Чăваш паташлăх университечĕ
Чыславсемпе парнесем


Октябрь Революци орденĕ Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçин II степеньлĕ орденĕ Ĕçлĕх Хĕрлĕ Ялав орденĕ Хĕрлĕ Çăлтăр орденĕ
«Çапăçури хастарлăхшăн» медаль
«Ĕçри маттурлăхшăн (Вăрçăри маттурлăхшăн). Владимир Ильич Ленин 100 çул тултарнине асăнмалăх
«Ĕçри маттурлăхшăн (Вăрçăри маттурлăхшăн). Владимир Ильич Ленин 100 çул тултарнине асăнмалăх
«Тăван Çĕршывăн 1941-1945 çç. Аслă вăрçинче Германие çĕнтернĕшĕн» медаль
«Ĕç ветеранĕ» медаль
«Ĕç ветеранĕ» медаль
«СССР Хĕçпăшаллă Вăйĕсем 50 çулта» медаль
«СССР Хĕçпăшаллă Вăйĕсем 50 çулта» медаль
«СССР Хĕçпăшаллă Вăйĕсем 60 çулта» медаль
«СССР Хĕçпăшаллă Вăйĕсем 60 çулта» медаль
«СССР Хĕçпăшаллă Вăйĕсем 70 çулта» юбилей медалĕ
«СССР Хĕçпăшаллă Вăйĕсем 70 çулта» юбилей медалĕ

Сайкин Семён Фёдорович - (14.8.1914, Тури Чаткас ялĕ, Пăва уесĕ, Чĕмпĕр кĕпĕрни, Оаççей империйĕ — 10.8.2002, Шупашкар, Чăваш Ен, РФ), - совет тата раççей аслă шкул ертӳçи, Чăваш патшалăх университечĕн пĕрремĕш ректорĕ, техника ăслăхĕсен тухтăрĕ, профессор, Чăваш АССР ăслăхăн тава тивĕçлĕ ĕçченĕ [1] ССРП Аслă Канашĕн VIII тата IX чĕнĕвĕсен, Чăваш АССР Аслă Канашĕң Х чĕнĕвĕн депутачĕ. Чăваш республикин ăслăхсемпе ӳнер академин хисеплĕ пайташĕ.

Чĕмпĕр кĕпĕрнине кĕнĕ Пăва уесĕнчи Тури Чаткас ялĕнче (халĕ Чăваш Енĕн Шăмăршă районĕ) çуралнă.

Вăтам пĕлӳ илнĕ хыççăн Хусанти патшалăх университечĕн физика-математика факультетĕнче вĕренсе тухнă, çак факультетрех механика кафедринче аспирант пулса пĕлĕвне ӳстернĕ.

1941 çулхи утă уйăхĕнче Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçине мобилизациленĕ, 789-мĕш артиллери полкĕнче хĕсметре тăнă. Анăç фронтĕнче, 1943 çулхи раштав уйăхĕнченпе — 2-мĕш Балтиçум фронтĕнче çапăçнă. 1942 çулхи ака уйăхĕнченпе — 20-мĕш çарăн саппасри полкĕн штаб пуçлăхĕн пулăшавçи. Вăрçăран майор çарти хисеппе таврăннă.

Кандидат диссертацине 1948 çулта, тухтăр диссертацине — 1965 çулта хӳтĕленĕ. Ăслăх сфери — теориллĕ механика.

Тĕп ĕçĕсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • О дифференциальных принципах механики // Ученые записки Казанского университета. — Казань, 1952. — Т. 112. — Кн. 9;
  • Водонефтяной контакт и некоторые гидромеханические методы определения его положения. — Казань, 1964;
  • Эффект поперечного вытеснения жидкости из слоисто-неоднородной пористой среды и возможности нового метода заводнения нефтяного пласта // Вопросы подземной гидромеханики. — Казань, 1968. — Вып. 5;
  • Уравнения неголономных связей и процесс вывода уравнений движения // Вопросы прикладной математики и механики. — Чебоксары, 1974. — Вып. 4;
  • Дифференциальные принципы механики (в соавт.)// Известия АН Чувашской Республики. — 1994. — № 2. — С. 26—60.
  • Сайкин Семен Федорович // Академия наук Чувашской Республики. — Чебоксары: АН ЧР, 1994. — С. 123—125.
  • Сергеев Т. С. Сайкин Семен Федорович // Краткая чувашская энциклопедия. — Чебоксары: ЧГИГН, Чуваш. кн. изд-во, 2001. — С. 359.

Асăрхавсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  1. ^ Сайкин Семен Федорович на сайте «Культурное наследие Чувашии».