Хӳме: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Пĕр сăмахĕ те тĕрĕс мар Тэг: тасатасси |
Surjection (Сӳтсе яв | хушни) Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
||
| 1-мĕш йĕрке: | 1-мĕш йĕрке: | ||
{{урăх пĕлтерĕшсем|Хӳме (пĕлтерĕшсем)}} |
|||
[[File:Brick wall old.jpg|right|thumb|[[Кирпĕч]]рен купаланă хӳме]] |
|||
'''Хӳме́''' — [[пӳлĕм]]е таврари [[уçлăх]]ран е юнашар пӳлĕмрен уйăракан вертикаллĕ карталакан [[конструкци]]. |
|||
'''Çурт хӳми''' — [[çурт]]а тытса тăран тата (е) карталакан элемент. Конструкцилле тулаш хӳмесем пĕр сийлĕ е кăткăс конструкциллĕ пулаççĕ. |
|||
Хӳме конструкцин кирлĕ пайĕ температурăна тата пусарăва тытакан çĕвĕ шутланать. |
|||
== "Урлăм" неологизм пирки == |
|||
[[Чăваш чĕлхи]]нче "урлав" [[сăмах]] пур<ref>[http://ru.samah.chv.su/s/урлав Урлав] — Чувашско-русский словарь (1982)</ref>. Анчах та вăл сăмах "стена" тенине те, "хÿме" тенине те пĕлтермест. Çапла вара çав меслетпех "стена" валли [[неологизм]] ăсталас ыйту тухса тăрать. "Урлăм" неологизмăн пулăвĕ ак çакнашкал: Урлăм=Урла+Ăм=Урл(а)+Ăм. Енчен те Урлăм=Урлă+Ăм=Урл(ă)+Ăм пек ăнлантарсан, çакă йăнăш пулать, мĕншĕн тесен '''-ăм''' [[аффикс]] [[паллă ячĕ]] çумне çыпçанмасть. Вăл [[глагол]] çумне çеç çыпçăнма пултарать. '''Урла-''' тени шăпах глагол пулать те ĕнтĕ: Урла=Ур+Ла. Урла=Ур+Ла=Урлă+Ла. Мĕн-ха вăл "Ур"? Вăл вырăсла "ров" текен япала<ref>[http://ru.samah.chv.su/s/ур Ур] — Чувашско-русский словарь (1982)</ref>. Умри чăрмав. |
|||
==Конструкцисем== |
|||
=== Конструкци схемипе === |
|||
=== Материалĕпе === |
|||
* [[Йывăç]] ([[хыр]]); |
|||
* [[Кирпĕч]] ([[керамика]], силикат тата ур. тĕсĕсем); |
|||
* [[Бетон]] — вĕтĕ тата виçеллĕ [[Блок (çурт-йĕр тăваслăх)|блоксенчен]] ([[бетон]], [[Керамзит|керамзитобетон]], [[пенобетон]], [[арболит]], [[газобетон]], [[шлакобетон]]); |
|||
* [[Тимĕрбетон]] — (1-3 сийлĕ) панельсем, [[монолит]]; |
|||
* [[Сэндвич-панель|Сендвич-панелĕсем]] — ограждающие ([[Металлоконструкци#МК пайĕсем|профлист]] — [[Ăшă изоляцийĕ|ăшă тытакан]] — профлист) |
|||
== Хӳтĕлев хӳмисем == |
|||
* [[Аврелиан хӳми]] |
|||
* [[Аслă китай хӳми]] |
|||
== Çавăн пекех == |
|||
{{wiktionary|хӳме}} |
|||
* [[Блок (çурт-йĕр тăваслăх)|Ăшă блокĕ]] |
|||
* [[Тăм-пуленке]] |
|||
[[Категори:Хумесем|*]] |
|||
16:29, 19 Раштав уйӑхӗн 2018 вӑхӑтри верси
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Хӳме (пĕлтерĕшсем) пăхăр.
Хӳме́ — пӳлĕме таврари уçлăхран е юнашар пӳлĕмрен уйăракан вертикаллĕ карталакан конструкци.
Çурт хӳми — çурта тытса тăран тата (е) карталакан элемент. Конструкцилле тулаш хӳмесем пĕр сийлĕ е кăткăс конструкциллĕ пулаççĕ.
Хӳме конструкцин кирлĕ пайĕ температурăна тата пусарăва тытакан çĕвĕ шутланать.
"Урлăм" неологизм пирки
Чăваш чĕлхинче "урлав" сăмах пур[1]. Анчах та вăл сăмах "стена" тенине те, "хÿме" тенине те пĕлтермест. Çапла вара çав меслетпех "стена" валли неологизм ăсталас ыйту тухса тăрать. "Урлăм" неологизмăн пулăвĕ ак çакнашкал: Урлăм=Урла+Ăм=Урл(а)+Ăм. Енчен те Урлăм=Урлă+Ăм=Урл(ă)+Ăм пек ăнлантарсан, çакă йăнăш пулать, мĕншĕн тесен -ăм аффикс паллă ячĕ çумне çыпçанмасть. Вăл глагол çумне çеç çыпçăнма пултарать. Урла- тени шăпах глагол пулать те ĕнтĕ: Урла=Ур+Ла. Урла=Ур+Ла=Урлă+Ла. Мĕн-ха вăл "Ур"? Вăл вырăсла "ров" текен япала[2]. Умри чăрмав.
Конструкцисем
Конструкци схемипе
Материалĕпе
- Йывăç (хыр);
- Кирпĕч (керамика, силикат тата ур. тĕсĕсем);
- Бетон — вĕтĕ тата виçеллĕ блоксенчен (бетон, керамзитобетон, пенобетон, арболит, газобетон, шлакобетон);
- Тимĕрбетон — (1-3 сийлĕ) панельсем, монолит;
- Сендвич-панелĕсем — ограждающие (профлист — ăшă тытакан — профлист)
