Капица Пётр Леонидович

Пётр Леонидович Капица
Пётр Леонидович Капица, 1964-мĕш çул
Çуралнă вăхăт:	1894, утă, 8
Çуралнă вырăн:	Кронштадт, Санкт-Петербург кĕпĕрни, Раççей империйĕ
Вилнĕ вăхăт:	1984, ака, 8
Вилнĕ вырăн:	Мускав, РСФСР, ССРП
Патшалăх:	Раççей империйĕ Раççей империйĕ, ССРП
Ăслăх сфери:	физика
Ăсчах хисепĕ:	ССРП ĂА академикĕ
Альма-матер:	Петербург политехника институчĕ
Ăслăх ертӳçи:	А. Ф. Иоффе, Э. Резерфорд
Паллă вĕренекенсем:	Александр Шальников,Николай Алексеевский
Чыславсемпе парнесем	(1978) Шаблон:Мăн Ломоносов медалĕ (1959) «Ĕçри маттурлăхшăн (Вăрçăри маттурлăхшăн). Владимир Ильич Ленин 100 çул тултарнине асăнмалăх «Тăван Çĕршывăн 1941—1945 çç. Аслă вăрçинче хастар ĕçленĕшĕн» медаль «Ĕç ветеранĕ» медаль

Пётр Леонидович Капица — (08.07.1894, Кронштадт, Санкт-Петербург кĕперни, Раççей империйĕ — 08.04.1984, Мускав, РСФСР, ССРП) физикĕ, академик, Нобель парни лауреачĕ.

Физика проблемисен институчĕ йĕркелекене тата пĕрремĕш директорĕ. Мускав физика тата техника институтне никеслекенсенчен пĕрhри.

Питĕ пĕчĕк температурасене тĕпченипе палăрнă. Пысăк калăпăшлă газсене шĕвеклетмелли установка шутласа каларса ĕçе кĕртнĕ (турбодетандер). Шĕвек гелин чарусăр юхнине тупнипе паллă. Унсĕр пуçне питĕ вăйлă магнит уйĕсене тата пысăк температурăллă плазмăна вырăнта тытса тăрассине тĕпченĕ.

1921-1934-мĕш çулсенче Лондонта Резерфорд лабораторинче ĕçленĕ. 1934-мĕш çулта Совет Союзне таврăнсан ăна Лондона каялла кăларса яман.

Капица Евроăри усламçăсене канашсем пани Мускаври пуçлахсене канăç паман. Владимир Есаков каланипе 1934-мĕш çулчченех Капмицăпа çыхăннă план пулнă, Сталин план çинчен пĕлнĕ. 1934-мĕш çулхи çурлапа юпа уйăхĕсем хушшинче ăсчаха СССРТа хăвармалли çинчен калакан Л. М. Каганович алă пуснă темиçе Политбюро йышăнăвĕ тухнă Шаблон:Sfn-1 Юлашки резолюци çапла пулнă:

Ҫӑлкуҫри текст(выр.)  

Исходя из соображений, что Капица оказывает значительные услуги англичанам, информируя их о положении в науке СССР, а также и то, что он оказывает английским фирмам, в том числе военным, крупнейшие услуги, продавая им свои патенты и работая по их заказам, запретить П. Л. Капице выезд из СССР.

—

Вуламалли

• Балдин А. М. и др.: Пётр Леонидович Капица. Воспоминания. Письма. Документы.
• Есаков В. Д., Рубинин П. Е. Капица, Кремль и наука. — {{{1}}} м: Наука, 2003. — Т. Т.1: Создание института физических проблем: 1934-1938. — ISBN 5-02-006281-2
• Добровольский Е. Н.: Почерк Капицы.
• Кедров Ф. Б. : Капица. Жизнь и открытия.
• Андроникашвили Э. Л. Воспоминания о жидком гелии. Тбилиси: Ганатлеба, 1980.
• http://prometeus.nsc.ru/archives/exhibit2/kapitsa.ssi#m2 Биобиблиография П. Л. Капицы, подготовленная Отделением ГПНТБ СО РАН
• Владимир Есаков Почему П. Л. Капица стал невыездным // Вестник Российской академии наук. — 1997. — Т. 67. — № 6.
• Храмов Ю. А. Капица Пётр Леонидович // Физики: Биографический справочник / А. И. Ахиезер ред.. — 2-мĕ, тӳрл. тата хуш.. — {{{1}}} м: Наука, 1983. — 200 000 экз. (куçар.)
• Павел Рубинин История одного открытия в письмах и документах (к 60-летию открытия сверхпроводимости) // Успехи физических наук. — 1997. — Т. 167.
• Loren R. Graham Moscow stories. — Indiana University Press, 2006. — ISBN 9780253347169
• Allan Griffin Superfluidity: three people, two papers, one prize // PhysicsWorld. — 2008. — № 8.

Каçăсем

•  Капица Пётр Леонидович «Патшалăх паттăрĕсем» сайтĕнче

• «P.L.Kapitza» Краткая биография П. Л. Капицы на официальном сайте Института Физических Проблем.
• «Интервью с женой Капицы» 2005 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗнче архивланӑ. Интервью 16 февраля 1990 года и 23 ноября 1992 года.
• Информация с сайта Нобелевского комитета 2008 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 28-мӗшӗнче архивланӑ. (акăлч.)
• Из писем А. Н. Крылова дочери
• Биографические факты из жизни Петра Капицы 2008 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 3-мӗшӗнче архивланӑ.
• Лёвшин Л. В. Физический факультет МГУ. Исторический справочник. — М.: МГУ, 2002.
• И.Халатников «Дау, Кентавр и другие»
• Капица: жизнь и открытия: к 120-летию со дня рождения П. Л. Капицы — тематическая выставка Отделения ГПНТБ СО РАН