Галли

Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Галли (пĕлтерĕшсем) пăхăр.

Ан пăтраштарăр Галилея.

Галли, римлянсем ярса иличчен.

Галл йăхĕсем, Галл вăрçиччен      Рим республикин çĕрĕсем, п.эрч. 59 çул тĕлнелле.

Га́лли (лат. Gallia) — Рубикон юханшыв, Апеннин тăвĕ, Макра (лат. Macra юханшыв, хальхи ячĕ Магра), Вăтаçĕр тинĕсĕн çыранĕпе, Пиренейпе, Атлантика океанĕпе, Райн юханшыв тата Альп тăвĕ хушшинчи римлянсен версипе, Европа пайĕн тахçанхи ячĕ.

Римлянсен пĕрремĕш çăлкуçĕсенче Галлин пысăках мар пайĕнче тĕрлĕрен кельт йăхĕсем пурăннă, вĕсене римлянсем пурне те «галлсем» (лат. Galli, лат. Gallus) тенĕ, çĕрĕсене те çк ятах панă.

Кельтсем

Пирĕн эрăчченхи VI ĕмĕртен пуçласа ку çĕрсем çинче кельтсем пурăннă. Римлянсем вĕсене галл тенĕ, çапла амй вара çĕрĕ те Галли ят илнĕ.

Галли пайĕсем

• Çывăх Галли
• Трансальп Галлийĕ
• Инçет Галли

Пайланăвĕ

Чи малтанах римлянсем Галлин çак пайĕсене палăртнă:

• Цизальп Галлийĕ (лат. Gallia Cisalpina) — Çурçĕр Италин Альп тăвĕ, Макра юханшыв, Апеннин тăвĕ тата Рубикон юханшывĕ хушшинчи пайĕ. Ячĕ çапла куçарăнать: «Ку енче вырнаçнă Галли» (лат. Cis — «ку енче», лат. Alpina — альпăри). Çак ята Рим патшалăхĕпе пĕр енче пулнипе панă. Тепĕр ячĕ — «Çывăхри Галли» (лат. Gallia Citerior). Цизальп Галлийĕ вара хăй çаплах пайланнă:
  • Циспадан Галлийĕ (лат. Gallia Cispadana, «Палд юханшывĕнчен ку енче вырнаçнă Галли») — Цизальп Галлин Пад (лат. Padus, хальхи ячĕ — «По») юханшывран кăнтăралла вырнаçнă пайĕ;
  • Транспад Галлийĕ (лат. Gallia Transpadana, «Пад юханшыв лешьенче вырнаçнă Галли». лат. trans — «лешьенче») — Пад юханшывăнчен çурçĕрелле вырнаçнă Цизальп Галлин пайĕ;
• Трансальп Галлийĕ (лат. Gallia Transalpina), «Альп хыçĕнче вырнаçнă Галли» — Вăтаçĕр тинĕсĕ, Пиреней тăвĕ, Атлантика океанĕ, Ла-Манш, Райн тата Альп тăвĕ хушшинче вырнаçнă Галли пайĕ. Урăх ячĕ — Инçет Галли (лат. Gallia Ulterior).

Çав. пекех

• Юлий Цезарь
• Галл вăрçи
• Юлий Цезарь
• Германсем

Вуламалли

• Gallia // Реальный словарь классических древностей / авт.-сост. Ф. Любкер ; Под редакцией членов Общества классической филологии и педагогики Ф. Гельбке, Л. Георгиевского, Ф. Зелинского, В. Канского, М. Куторги и П. Никитина. — СПб., 1885.
• Галлия // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.