Гарвей Уильям
| Гарвей Уильям | |
| William Harvey | |
 | |
| Çуралнă вăхăт: | 1578, ака, 1 |
|---|---|
| Çуралнă вырăн: | Фолкстон, Кент |
| Вилнĕ вăхăт: | 1657, çĕртме, 3 |
| Вилнĕ вырăн: | Лондон |
| Патшалăх: |
Англи королевстви |
| Ăслăх сфери: | Медицина, физиологи, эмбриологи |
| Ăсчах степенĕ: | Медицина ăслахĕсен |
| Альма-матер: | Кембридж универститечĕ |
Уильям Гарвей – (1.4.1578, Фолкстон, графство Кент- 3.6.1657, Лондон) - Англи медикĕ, физиологи, эмбриологи никĕслекен.
1628-мĕш çулта Майнçи Франкфуртра Гарвей »Чĕрчунсен чĕрипе юн куçнине анатомиллĕ тĕпчени» (Exercitatio anatomica de motu cordis et sanguinis in animalibus) ĕçĕ пичетленнĕ. Унта вăл юн çăвранăш теорине формăлана тата теорине экспериментсемпе çирĕплетнĕ. Сурăх чĕрин систола калăпăшне, чĕре тапнин тăтăшлăхне тата организăмри пĕтĕм юн калăпăшне виçсе Гарвей пĕтĕм юн чĕре витĕр 2 минут хушшинче тухнине палăртнă. 30 минут хушшинче чĕре витĕр тухакан юн сурăх йывăрăшĕпе пĕр тан. Юн тымарĕсем тăрăх юн ниçта тухмасăр вĕçĕмсĕр чупать. Ку вара Гален вĕрентнипе (чĕре патне пĕвер тунă çĕнĕ юн татăшах пырса тарать, юн тымарĕсем органсенче вĕçленеççĕ) пĕр килмест.
Гарвей уçнă юнçаврăнăш теорине Аристотель тата Гален вĕрентнипе килĕшекен ăсчахсем сивленĕ[1], [2]. Çавах Гарвей пурăннă чухне Декарт, Шлегель, Пеке т.ы.т. йышăннă.
Ĕçĕсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Harvey, William (1889). On the Motion of the Heart and Blood in Animals. London: George Bell and Sons.
- Harvey, William; Translated by Kenneth J. Franklin. Introduction by Dr. Andrew Wear (1993). The Circulation of the Blood and Other Writings. London: Everyman: Orion Publishing Group. ISBN 0-460-87362-8.
- Гарвей У. Анатомическое исследование о движении сердца и крови у животных. М. — Л., 1948
Вуламалли
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Энгельгардт М. А. В. Гарвей, его жизнь и научная деятельность. — СПб.: 1892. — (Серия «Жизнь замечательных людей», биографическая библиотека Ф. Павленкова, выпуск 32).
- Яновская М. И. Вильям Гарвей (1578—1657). — М.: Молодая гвардия, 1957. — 15 000 экз.
- Епифанов Н. С. Уильям Гарвей. — Киров: Вятка, 2002. — ISBN 5-85271-073-3
- Schmitt C.B., Webster C. Harvey and M. A. Severino. A neglected medical relationship. // Bulletin of the History of Medicine. 1971 Jan-Feb; 45 (1):49-75.
- French R., William Harvey’s Natural Philosophy, Cambridge, Cambridge University Press, 1994,
- Gregory, Andrew (2001). Harvey’s Heart, The Discovery of Blood Circulation. Cambridge, England: Icon Books.