Хаббл саккунĕ
Хаббл саккунĕ (2018-мĕш çулта Хаббл—Леметр саккунĕ теме сĕннĕ[1]) — астрономи саккунĕ, унпа килĕшÿллен, галактикăсем пĕр-пĕринчен «тарнин» хăвăртлăхĕ вĕсен хушшинчи инçĕше пропорционаллă. Бельги астрономĕ Жорж Леметр 1927-мĕш çулта, США астрономĕ Эдвин Хаббл 1929-мĕш çулта уçнă.
- ,
кунта:
v — галактикăсем пĕр-пĕринчен тарнин хăвăртлăхĕ,
d — галактикăсем хушшинчи инçĕш,
— Хаббл константти текен пропорционаллăх коэффициенчĕ.
Хаббл саккунĕ Çут Тĕнчери аякри объектсем патнелли инçĕше тупмалли тĕп меслет пулса тăрать[2].
2018-мĕш çулхи виçевсем тăрăх, Хаббл параметрĕн пĕлтерĕшĕ çакăн пек[3]
Çут Тĕнче сарăлавĕн хăвăртлăхĕ ялан пĕр пек пулнă тесе шутласан, Хаббл контанттине кутăнла кап Çут Тĕнчен ÿсĕмĕпе тан; ăна çавăн пекех Хабблла ÿсĕм теççĕ[4].
Хабблла ÿсĕмĕн пĕлтерĕшĕ, çавракалатсан, 13,8 млрд çул пулать.
Çавăн пекех
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Асăрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- ^ International Astronomical Union (29 October 2018). "IAU members vote to recommend renaming the Hubble law as the Hubble–Lemaître law". Прес-реліз. Переглянутий 2018-10-29.
- ^ Хаббла закон // Астрономічний енциклопедичний словник / за заг. ред. І. А. Климишина та А. О. Корсунь. — Львів : Голов. астроном. обсерваторія НАН України : Львів. нац. ун-т ім. Івана Франка, 2003. — С. 506. — ISBN 966-613-263-X.
- ^ Macaulay, E; Nichol, R.C (2018). «First Cosmological Results using Type Ia Supernovae from the Dark Energy Survey: Measurement of the Hubble Constant». arXiv:1811.02376 [astro-ph.CO].
- ^ Хаббла час // Астрономічний енциклопедичний словник / за заг. ред. І. А. Климишина та А. О. Корсунь. — Львів : Голов. астроном. обсерваторія НАН України : Львів. нац. ун-т ім. Івана Франка, 2003. — С. 507—508. — ISBN 966-613-263-X.
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Edwin Hubble {{{пуçелĕк}}}. — Vol. 15. — P. 168—173.(акăлч.)
- G.A. Tammann. A Retro- and Pro-Spective Note(акăлч.)
- G.A. Tammann. The Ups and Downs of the Hubble Constant(акăлч.)
- С. Б. Попов, А. В. Топоренский. Не боги расширение вселенной наблюдают
- С. Б. Попов, А. В. Топоренский. За горизонтом вселенских событий
- Adam G. Riess и др. A Redetermination of the Hubble Constant with the Hubble Space Telescope from a Differential Distance Ladder.