Шаляпин Фёдор Иванович

	Шаляпин Фёдор Иванович
	Шаляпин Фёдор Иванович
Чӑн ят	выр. Фёдор Ива́нович Шаля́пин
Çуралнă вăхăт	1 (13) нарăсăн 1873[…]
Çуралнă вырăн	дом Лисицына-Емелина[d], Хусан, Раççей Империйĕ[…];
Вилнĕ вăхăт	1938 çулхи ака, 12-мĕшĕ[…] (65 çул)
Вилнĕ вырăн	Парис, Франци;
Гражданлăх	Раççей Империйĕ; Российская республика[d]; РСФСР[d];
Пăхăнулăх	Раççей Империйĕ; Российская республика[d]; РСФСР[d];
Арăмӗ	Илона Торнаги[d]
Ачисем	Борис Шаляпин[d], Фёдор Шаляпин - младший[d], Марина Шаляпина-Фредди[d] и Tatiana Fedorovna Saljapina[d]
Чыславсемпе парнесем	; ; народный артист Республики[d] Звезда на голливудской «Аллее славы»[d]
Автограф
	Медиафайлы на Викиампар
	Произведения Викивулавăшра

Шаляпин Фёдор Иванович, — паллă вырăс опера юрăçи. 1873 çулхи нарăсăн 13-мĕшĕнче Хусанта çуралнă. 1938 çулхи ака уйăхĕн 12-мĕшĕнче килнĕ.

Кун-çулĕ

Фёдор вырăс Иван Яковлевич Шаляпин (1837—1901) хресченĕн кил-йышĕнче çуралнă. Ача чухнех юрланă. Пĕтĕмĕшле пĕлӳ илнĕ.

1889 çулта вăл В. Б. Серебряковăн драма ушкăнне лекет. 1890 çулхи пуш уйăхĕн 29-мĕшĕнче вăл чи малтанхи хут пĕччен юрлать — Евгений Онегин оперăра Зарецкий партине юрлать. 1890 çулхи авăн уйăхĕнче вăл Хусантан Ӗпхĕве куçать, С. Я. Семёнов-Самарскийĕн опера труппинчи хорĕнче юрлама пуçлать. Монюшкăн «Галька» оперинче пĕр артист чирлесе кайсан ăна солист вырăнне тăратаççĕ. Çапла вăл хорта юрлаканран солист пулса тăрать.

1893 çулта вăл Мускава, 1894 çулта Санкт-Петербурга çитет. 1918 çулта вăл Республикăн халăх артисчĕ ятне тивĕçĕт. 1921 (1922) çул хыççăн вăл чикĕ леш енче юрлама тухса каять те нумай хушă тăван çĕршывне таврăнмасть. Ку Совет влаçне килĕшмест — вĕсем унăн халăх артисчĕ ятне те каялла илеççĕ, тăван çĕре таврăнма чараççĕ.

1937 çулхи çуркунне вăл лейкемипе чирлени паллă пулса тăрать. 1938 çулхи ака уйăхĕн 12-мĕшĕнче арăмĕ алли çинче вилсе кайнă. Пытарма ăна Батиньоль çăви çинче пытарнă пулнă, анчах та 1984 çулхи юпа уйăхĕн 29-мĕшĕнче ăна Мускаври Новодевичье çăви çине куçарнă.

Ӗçĕсем

^ ¹^тата² Риман Г. Шаляпин (рус.) // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель, пер. Б. П. Юргенсон — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 3. — С. 1412—1413.
^ Internet Movie Database (англ.) — 1990.
^ ¹^тата² Archivio Storico Ricordi — 1808.
^ Feodor Ivanovich Chaliapin (нидерл.)
^ Freidin G. Feodor Chaliapin // Encyclopædia Britannica (англ.)
^ https://www.russinitalia.it/dettaglio.php?id=824
^ https://www.russinitalia.it/dettaglio.php?id=947
^ http://www.accademiamoroniana.it/Saggi/Cartolina%20postale.pdf

[_404e4bdea530bbfe-1] ¹^тата² Риман Г. Шаляпин (рус.) // Музыкальный словарь: Перевод с 5-го немецкого издания / под ред. Ю. Д. Энгель, пер. Б. П. Юргенсон — М.: Музыкальное издательство П. И. Юргенсона, 1901. — Т. 3. — С. 1412—1413.

[_f0289aa3088e25c6-2] Internet Movie Database (англ.) — 1990.

[_bcb50c8a9f126bfb-3] ¹^тата² Archivio Storico Ricordi — 1808.

[_7cd1cf2dbd723d01-4] Feodor Ivanovich Chaliapin (нидерл.)

[_9cdc105ff6fdb885-5] Freidin G. Feodor Chaliapin // Encyclopædia Britannica (англ.)

[_c7b9450b553a18cb-6] ttps://www.russinitalia.it/dettaglio.php?id=824

[_e2c075cce13bbbf3-7] ttps://www.russinitalia.it/dettaglio.php?id=947

[_d4327795de2cc371-8] ttp://www.accademiamoroniana.it/Saggi/Cartolina%20postale.pdf

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]