Хусан
Хусан | |
![]() | |
Хула гербĕ![]() | |
Патшалăх: | Раççей |
---|---|
Регион: | Тутарстан |
Никĕсленĕ: | 1005 |
Хула, çултан: | 1708 |
Халăх йышĕ, пин çын: | 1099,4 (2001) |
Хула лаптăкĕ: | км2 |
Геогр. анлăхĕ: | 54° 52' |
Геогр. вăрăмлăхĕ: | 49° 14' |
Хусан (выр. Казань, тут. Qazan, Казан) — Атăл тăрăхĕнче вырнаçнă хула, Тутарстанăн тĕп хули. Археологсем тĕпчесе пĕлнĕ тăрăх хулана 1005 çулта хывнă, вырăссен летописĕсем тăрăх 1177 çултан асăрханаççĕ.
Мэр - Ильсур Метшин (тут. Илсур Рәис улы Метшин). Мускавран 750 çухрăмра вырнаçнă. Халăх йышĕ 1,1 млн. çынпа (2002) танлашать.
Хула районĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Совет районĕ
- Вахитов районĕ
- Атăлçи районĕ
- Киров районĕ
- Çĕнĕ Савинов районĕ
- Мускав районĕ
- Авиатăвакансен районĕ
Транспорт[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Хулара халĕ 118 автобус маршучĕ. Вĕсен пĕтĕмĕшле тăршшĕ 1600 çухрăнпа танлашать. Троллейбуссен пĕтĕмĕшле тăрршĕ — 322,3 çухрăм. Хула Атăл юханшыв хĕрринче ларать. Порт пур.
Истори[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Тĕплĕнрех Хусан историйĕ статьяра вулăр.
- 1805, нарăс, 14 — Хусан университетне уçнă.
- 1888, чӳк, 27 — Хусанта хула телефон станцине уçнă.
- 1917, чӳк, 8 — Хусанта Совет влаçне йĕркеленĕ.
- 1926, кĕркунне — Хулара пĕрремĕш автобус маршучĕ уçăлнă. Вăл кивĕ дамбăпа Восстани слободине пĕрлаштернĕ.
- 1948 — Хусанта троллейбуссем çӳреме тытăннă.
Хулапа çыхăннă паллă çынсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Шаляпин Фёдор Иванович, — паллă вырăс опера юрăçи.
- Дряблов Иван Фёдорович, — 1728 çулхи авăн уйăхĕн 15-мĕшĕнче çуралнă.
Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- «Сувар» Архивленĕ 8 Пуш уйӑхӗн 2009 çулта. — чăвашла хыпарсем, Хусантан тата ытти Тутарстанăн хулисенчен.
Раççейри миллионлă хула агломерацисем | |||
---|---|---|---|
Мускав • Санкт-Петербург • Самар—Тольятти • Екатеринбург • Чулхула • Ростов-Тан-çинчи • Çĕн Çĕпĕр • Волгоград • Хусан • Челепи • Омск • Сарăту • Пермь • Ĕпхӳ • Красноярск • Новокузнецк • Краснодар • Иркутск• Чаллă • Тулă • Владивосток • Воронеж • (Ижевск) • (Ярославль) • (Брянск) |
Раççейри миллионлă хуласем | |||
---|---|---|---|
Мускав • Санкт-Петербург • Çĕн Çĕпĕр • Екатеринбург • Чулхула • Хусан • Самар • Омск • Челепи • Ростов-Тан-çинчи • Ĕпхӳ • Волгоград |
Раççейĕн пысăк хулисем |
|
---|---|
1. Мускав • 2. Санкт-Петербург • 3. Çĕн Çĕпĕр • 4. Екатеринбург • 5. Чулхула • 6. Хусан • 7. Самар • 8. Омск • 9. Челепи • 10. Ростов-Тан-çинчи • 11. Ĕпхӳ • 12. Пермь • 13. Волгоград • 14. Красноярск • 15. Воронеж • 16. Сарăту • 17. Тольятти • 18. Краснодар • 19. Ижевск • 20. Ярославль • 21. Чĕмпĕр • 22. Барнаул • 23. Иркутск • 24. Хабаровск • 25. Тĕмен • 26. Владивосток • 27. Новокузнецк • 28. Ăренпур • 29. Кемĕр • 30. Чаллă • 31. Киан • 32. Томск • 33. Пенза • 34. Аçтăрхан • 35. Липецк • 36. Тулă • 37. Махачкала • 38. Киров • 39. Шупашкар • 40. Калининград • 41. Курск • 42. Магнитогорск • 43. Тĕвер • 44. Брянск • 45. Иваново • 46. Улан-Удэ • 47. Анат Тагил • 48. Ставропăль • 49. Белгород • 50. Архангельск |
![]() |
Ку Тутарстан географипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |