Абруков Сергей Андреевич
Абруков Сергей Андреевич | |
Çуралнă вăхăт: | 1921 çул, авăн, 13 |
---|---|
Çуралнă вырăн: | Кĕçĕн Сĕнчел ялĕ, Аксу районĕ, Тутар АССР, РСФСР, СССР |
Вилнĕ вăхăт: | 2006 çул, çу, 1 |
Вилнĕ вырăн: | Шупашкар, Чăваш Республики |
Патшалăх: |
Раççей Федерацийĕ |
Ăслăх сфери: | теплофизика |
Ĕç вырăнĕ: | Лобачесский яч. ХПУ, И.Н.Ульянов яч. ЧПУ |
Ăсчах степенĕ: | физика-математика ăслăхĕсен тухтăрĕ |
Альма-матер: | Лобачесский яч. ХПУ |
Сергей Андреевич Абруков (13.9.1921, Кĕçĕн Сĕнчел ялĕ, Аксу районĕ, Тутар АССР – 1.5.2006, Шупашкар, Чăваш Республики) – физик, физика-математика ăслăхĕсен тухтăрĕ, профессор (1966) [1][2][3]
Ывăлĕ — Абруков Виктор Сергеевич, физик.
Биографи
[тӳрлет | кодне тӳрлет]1921 çулхи авăнăн 13-мĕшĕнче Тутар АССР йышĕнчи Аксу районĕнчи Кĕçĕн Сĕнчел ялĕнче çуралнă.
Хусанти университечĕн физика-математика факультетĕнче аслă пĕлӳ илнĕ (1948), унтах 1967-чен вĕрентӳç ассистенчĕ, аслă вĕрентӳç, доцент, кафедра ертӳçи пулса ĕçленĕ. 1967–83 çулсенче Чăваш патшалăх университечĕн проректорĕ (ăслăх ĕçĕпе), теплофизика кафедрин ертӳçи (1967–96).
Тухтăр диссертацине («Исследование вибрационного распространения пламени оптическими методами») 1965 çулта хӳтĕленĕ.
Ăслăх ĕçĕсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Сергей Андреевич ертсе пынипе 3 физик тухтăр диссертацине тата 25 çын кандидат диссертацине хӳтĕленĕ. 200 ытла ăслăх ĕçне, çав шутра 3 монографи, 8 ăслай ĕçне пчетленĕ
«Çунав физики тата ăна тĕпчемелли меслетсем» ăслăх шкулне пуçарса яраканĕ
- Теневые и интерференционные методы исследования оптических неоднородностей. Казань, 1962;
- Вибрационное распространение пламени. Ч., 1975 (в соавт.);
- Периодические явления при горении. Ч., 1987.
Вуламалли
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Абруков, С. А. Ăна тĕнче пĕлет / С. А. Абруков ; И. Поручиков калаçнă // Хыпар. – 2001. – 20 авăн.
- Афанасьев, П. Еçчен этем / П. Афанасьев // Ялав. – 1981. – № 9. – С. 28.
- Верхунов, В. Паллă ученăй-физик / В. Верхунов // Коммунизм ялавĕ. – 1971. – 12 сент.
- Димитриев, В. Сĕмсĕр çынсен ирсĕр элекĕ / В. Димитриев // Хыпар. – 2005. – 25 пуш. – (Хÿтлĕх ; № 3).
- Левуков, В. Пирĕн ентешсем – çĕршывăн мухтавлă çыннисем / В. Левуков // Ялав. – 2000. – № 12. – С. 68-71.
- Абруков, В. С. Преемственность / В. С. Абруков // Ульяновец. – 1996. – 12 сент.
- Абруков, В. С. Талантливый ученый, организатор науки и общественный деятель. - См. текст
- Абруков Сергей Андреевич // Кто есть кто : ученые Чувашского государственного университета имени И. Н. Ульянова. – Чебоксары, 2002. – С. 32-33.
- Абруков Сергей Андреевич // Ученые Чувашского университета : (1967-1992). – Чебоксары, 1992. – С. 5-7.
- Афанасьев, П. В. Сергей Андреевич Абруков: 1921-2006. Пламенная страсть к научным исследованиям / П. В. Афанасьев // Ученые. – Чебоксары, 2006. – С. 9-16. – (Б-ка Президента Чуваш. Респ. ; т. 4).
- Верхунов, В. Ученый, педагог, воспитатель / В. Верхунов // Совет. Чувашия. – 1971. – 12 сент.
- Григорьева, З. Слово о пламени / З. Григорьева // Совет. Чувашия. – 1981. – 12 сент.
- Коробов, Л. Н. В горниле века : (посвящается светлой памяти Сергея Андреевича Абрукова) / Л. Н. Коробов // Ульяновец. – 2012. – 20 сент. (№ 47). – С. 5.
- Сергеев, Т. С. Абруков Сергей Андреевич / Т. С. Сергеев // Чувашская энциклопедия. – Чебоксары, 2006. – Т. 1 : А-Е. – С. 15.
- Смирнов, Ю. Из поколения первопроходцев университета / Ю. Смирнов // Совет. Чувашия. – 2001. – 13 сент.
16. Ученый, с которым надежно и уверенно // Ульяновец. – 2011. – 15 сент. (№ 43/44). – С. 5 : фот.
- Указ о присвоении звания Заслуженный деятель науки ЧАССР // ГИА ЧР. Ф1041оп6д898с12.
- Указ о присвоении звания Заслуженный деятель науки РСФСР // ГИА ЧР. Ф1041оп6д1188с2. -
Асăрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- ^ {http://www.chuvsu.ru/index.php?id=3615&option=com_content&view=article Талантливый ученый, организатор науки и общественный деятель]
- ^ Чувашская энциклопедия
- ^ Культурное наследие Чувашии 2017 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 7-мӗшӗнче архивланӑ.
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Шаблонсенче тӑтӑш тӗл пулакан аргументсемпе усӑ куракан старницӑсем
- Пайăр çынсем, алфавитпа
- Ăсчахсем, алфавитпа
- Тутарстанра çуралнисем
- Шупашкарта вилнисем
- Чăваш Енре вилнисем
- Физиксем, алфавитпа
- XX ĕмĕрти физиксем
- СССР физика теоретикĕсем
- Раççей физикĕсем
- Раççей физика теоретикĕсем
- 1921 çулта çуралнисем
- Авăнăн 13-мĕшĕнче çуралнисем
- 2006 çулта вилнисем
- Çăвăн 13-мĕшĕнче вилнисем
- Чăвашран тухнă физиксем