Иммануил Кант
Иммануил Кант (ним. Immanuel Kant; ака, 22 1724 — нарăс, 12 1804) — нимĕç философĕ, нимĕç классикăллă философине пуçарса яраканĕ, Çут ĕçĕпе Романтизм тапхăрĕсем хушшинче пурăннă, ĕçленĕ.
Кун-çулĕпе ĕçĕ-хĕлĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Пуян мар йĕнер ăсти çемйинче çуралнă. Арçын ачана таса Эммануилăн ятне тивĕçтернĕ. Теологи тухтарĕ Франц Альберт Шульц пулăшăвĕпе Иммануил Кант сумлă «Фридрихс-Коллегиум» гимназине пĕлӳ пухса вĕçлет, кайран Кёнигсберг университетне вĕренме кĕрет. Ашшĕ вилнĕ хыççăн вĕренĕве тăсаймасть, Кант 10 çуллăха килти вĕрентӳçĕ ĕçĕпе çемйене тăрантарма тивет. Çак 1747—1755 çулсенче, вăл Хĕвел системи малтанхи тĕтрелĕхрен пулса тухнине кăтартакан космогони гипотезине шутласа çырать — çак ĕç халĕ те хăйĕн сĕмне çухатман.
1755 çулта Кант тухтăр диссертацине ăнăçлă хӳтĕлет, çапла вăл университетра вĕрентме тытăнать. Хĕрĕх çул хушши верентӳç ĕçĕ-хĕлне вăй парать.
Ӗçĕсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Вырăсла кăларăмсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Иммануил Кант. Сочинения в шести томах. Том 1. — М., 1963, 543 с (Философское наследие, Т. 4)
- Иммануил Кант. Сочинения в шести томах. Том 2. — М., 1964, 510 с (Философское наследие, Т. 5)
- Иммануил Кант. Сочинения в шести томах. Том 3. — М., 1964, 799 с (Философское наследие, Т. 6)
- Иммануил Кант. Сочинения в шести томах. Том 4, часть 1. — М., 1965, 544 с (Философское наследие, Т. 14)
- Иммануил Кант. Сочинения в шести томах. Том 4, часть 2. — М., 1965, 478 с (Философское наследие, Т. 15)
- Иммануил Кант. Сочинения в шести томах. Том 5. — М., 1966, 564 с (Философское наследие, Т. 16)
- Иммануил Кант. Сочинения в шести томах. Том 6. — М., 1966, 743 с (Философское наследие, Т. 17)
- Иммануил Кант. Критика чистого разума. — М., 1994, 574 с (Философское наследие, Т. 118)
- Кант И. Критика чистого разума / Пер. с нем. Н. Лосского сверен и отредактирован Ц. Г. Арзаканяном и М. И. Иткиным; Примеч. Ц. Г. Арзаканяна. — М.: Изд-во Эксмо, 2007. — 736 с ISBN 5-699-14702-0
Тетелти ĕçĕсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Çутĕç мĕн пулать?: ыйту çине явап (ним.) 2008 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче архивланӑ.
- Пролегомены ко всякой будущей метафизике, могущей появиться как наука 2017 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнче архивланӑ. (перевод: М. Иткина)
- Таса ăс-тăн тишкерĕвĕ
- Кулленхи ăс-тăн тиркевĕ
- Шухăшлав хевтелĕхне тишкерни
- Ăс-хакăлпа туйăм-кăмăл метафизикин тĕпĕсем
- Çĕр çутçанталăк енчен ватăлать-и 2008 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче архивланӑ.
- Тӳпен пурпĕрлĕхлĕ çутçанталăклă историйĕпе теорийĕ 2008 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче архивланӑ.
- Чĕрĕ вăйсен чăн хаклăхĕн шухăшĕсем 2008 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче архивланӑ.
Канта вырăс чĕлхине куçаракансем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Фохт Борис Александрович
- Лосский Николай Онуфриевич
- Соколов Николай Матвеевич
- Владиславлев Михаил Иванович
- Шейнман Сесиль Яковлевна
Çавăн пекех пăхăр
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Гумер философи вулавăшĕнчи Кант ĕçĕсем
- Кантăн кун-çулĕ 2008 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче архивланӑ.
- И. Кант «peoples.ru» сайчĕ çинче
- И. Кант «chronos.msu.ru» сайчĕ çинче
- И. Кант каланисем тата афорисăмĕсем 2008 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 7-мӗшӗнче архивланӑ.
- Белый А.А. «Кантовская цитата в пушкинском тексте»