Белобородов Афанасий Павлантьевич

Тулаш ӳкерчĕксем
	Аннотаци хăми, Витебск
	Мемориал хăми, Шелехов

	Белобородов Афанасий Павлантьевич
Çуралнă вăхăт	1903, кăрлач, 18
Çуралнă вырăн	Акинино-Баклаши ялĕ, Иркутск облаçĕ, Раççей империйĕ
Вилнĕ вăхăт	1990, авăн, 1
Вилнĕ вырăн	Мускав, Раççей
Пăхăнулăх	СССР
Хисеп
Командăланă	78-мĕш стрелоксен дивизийĕ, 43-мĕш çар
Çапăçусем/вăрçăсем	Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи

Афанасий Павлантьевич Белобородов — (1903 —1990) — совет çарпуçĕ, иккĕ хут Совет Союзĕн Паттăрĕ, Витебска нимĕç оккупанчĕсенчен ирĕке кăларнă 43-мĕш çар ертӳçи, çар генералĕ.

Кун-çулĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Афанасий Павлантьевич Белобородов 1903 çулхи кăрлачăн 18 (31)-мĕшĕнче Акинино ялĕнче, халĕ Иркут облаçĕнче, çĕр ĕçтеш çемйинче çуралнă. 1919 —1920 çулсенче партизан ушкăнĕнче Инçет Тухăçра çапăçнă. Хĕрлĕ Çарта 1923 çулта хĕсмете кĕнĕ. Пехота шкулĕнче 1926 çулта вĕреннĕ, кайран, 1929 çулта вăрçă политики курсĕсенче пĕлӳ пухнă. 1936 çулта Фрунзе ячĕллĕ Çар Академинче вĕренсе тухнă. 1929 çулхи КТЧÇ çинчи çапăçусене хутшăннă. ПКП(б) пайташĕ (1926).

Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçинче 1941 çулхи юпа уйăхĕнчен пуçласа. Мускав çапăçăвĕнче палăрнă 78-мĕш (каярах 9-мĕш гварди) стрелоксен дивизийĕн командирĕ. 1942 çулхи юпа уйăхĕнчен пуçласа стрелоксен корпусĕн командирĕ, 1944, çу — Белорусси çар операцине хутшăннă («Багратион» операцийĕ — 1944, çĕртме), Витебск хулине ирĕке кăларнă 43-мĕш çарăн çарпуçĕ. Çак çарпах вăл Литвана ирĕке кăларнă тата Тухăç-Прусси операцине хутшăнать. Японине хирĕç вăрçăра 1945 çулхи çурлара 1-мĕш Хĕрлĕ Ялавлă çара ертсе пынă.

Вăрçă хыççăн «Выстрел» курсĕсен пуçлăхĕ пулса ĕçленĕ, 1955 çулта Воронеж вăрçă тăрăхĕн çарпуçĕ, 1957 çулта СССР Хӳтлев министерствин кадрсен Тĕп тытăмлăхĕн пуçлăхĕ. 1963 çулта Мускав çар округĕн ертӳçи. 1968 çултанпа СССР Хӳтлев министерствин явăплă ĕç вырăнĕнче. СССР Аслă Канашĕн 3-мĕш тата 7-мĕш чĕнĕвĕсен депутачĕ. Витебскăн чыслă гражданинĕ.

Афанасий Павлантьевич Белобородов 1990 çулхи авăнăн 1-мĕшĕнче вилнĕ. Ăна "Снегири" мемориал вăрçă çăви çине пытарнă.

Кĕнекесем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Сквозь огонь и тайгу. М., 1960.
Приказ командира - закон для воина. М., 1969.
Ратный подвиг. 2-е изд., испp. и доп. М., 1973.
Прорыв на Харбин. М., 1982.
Всегда в бою. М., 1984.

Чыслани[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Совет Союзĕн Паттăрĕн «Ылтăн Çăлтăр» медалĕ № 4157 (22.07.1944)
Совет Союзĕн Паттăрĕн «Ылтăн Çăлтăр» медалĕ № 5542 (19.04.1945)
5 Ленин орденĕ
Октябрь Революци орденĕ
5 Хĕрлĕ Ялав орденĕ
I-мĕш степеньлĕ Суворов орденĕ
II-мĕш степеньлĕ Суворов орденĕ
II-мĕш степеньлĕ Кутузов орденĕ
I-мĕш степеньлĕ Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçин орденĕ
III степеньлĕ «СССР Хĕçпăшаллă Вăйĕсенче Тăван Çĕршыва хӳтĕленĕшĕн» орденĕ
медальсем

Асăнмалăх[тӳрлет | кодне тӳрлет]

А. П. Белобородов çар генералĕ ятне Мускавра — (Белобородов генерал урамĕ), Иркутскра, Калининградра, Мытищире, Нахабинора, Витебскра тата Шелеховра урамсене, проспекта — Истрăра панă.
Иркутскра тĕп вăрçă мемориалĕ патĕнче генерал бюсчĕ (скульптор Г. И. Мотовилов, архитектор Л. М. Поляков)^[1].
Иркутскра, 9-мĕш пехотна школĕ çине 2003-мĕш çулхи кăрлачра асăну хăми вырнаçтарнă^[2]
Мускавра 1918 № шкул çурчĕ çине асăну хăмине çакнă: Генерал Белобородов ур., 22.
Витебскра, Белобородов проспекчĕн пĕр çурчĕ çине асăну хăмине çакнă.
Паттăрăн тăван çĕрĕнче, Баклашино шкулне Белобородов ятне тивĕçтернĕ, шкул çурчĕ çине асăну хăмине çакнă^[3].
Иркутскра, Афанасий Белобородов вĕреннĕ çурт çине асăну хăмине çакнă^[4].
А. П. Белобородов генерал «Дивизи командирĕн кунĕ» фильмри персонаж
А. П. Белобородов генерал 59 № шкулăн (халĕ 1286) музейне йĕркелесе янă.

А. П. Белобородов бюсчĕ, Иркутск.
Иркутскри пехота шкулĕн çурчĕ çинчи асăну хăми.
А. П. Белобородов ятне «Çĕпĕр салтакĕсене» мемориал комплексĕн плити çинче каснă, Ленино-Снегири вăрçă кун-çулĕн музейĕ..