Евĕрлев сăмахĕ
Евĕрлев сăмахĕ, — çутçанталăкри сас-чĕве, шăв-шава, тĕрлĕ сăнлăхпа хусканăва евĕрлесе кăтартакан сăмах. Тĕслĕхрен, çерçи чĕвĕлтетни пире чим-чим!, хур кайăксен сасси кикак! кикак! евĕрлĕ илтĕнет, эпир вĕсене çапла çыратпăр та.
Евĕрлев сăмахĕсем чăваш чĕлхинче питĕ нумай, вĕсен сасă тытăмĕ те тĕрлĕрен: пĕр сасăллисем те, нумай сасăллисем те пур (а-а-а, ӳ-ӳ-ӳ, ян, шан, шапт, вĕлт, чăнкăр, шаятăр тата ыттисем те).
Сасăпа морфологи тытăмне шута илсе евĕрлев сăмахĕсем икĕ ушкăна уйăраççĕ:
- пĕрремĕшлисем (шат, йăл, ял, вĕл)
- иккĕмĕшлисем (шатăр, шатăрт, йăлт, йăлтăр, ялт, ялтăрт, вĕлт, вĕптĕрт).
Евĕрлев сăмахĕсене Н.И. Ашмарин проффесор нумай тĕпченĕ.
Литература
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Ашмарин Н.И. Основы чувашской мимологии (О подражательных словах в чувашском языке). В память общечувашского съезда учащихся. Казань, 1918;
- Ашмарин Н.И. О морфологических категориях подражаний в чувашском языке. Казань, 1928;
- Егоров В.Г. Подражательные слова //Материалы по грамматпке современного чувашского языка. Ч., 1957;
- Корнилов Г.Е. Имитативы в чувашском языке. Ч., 1984;
- Павлов И.П. Хальхи чăваш литература чĕлхи. Морфологи. Ш., 1965;
- Сергеев Л.П., Котлеев В.И. Чăваш чĕлхи. Ш., 1988.
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла. |
Çак статьяра çăлкуç каçисене пĕлтермен. Информаци тĕрĕссине кăтартакан çăлкуç пулмалла, унсăрăн ăна кăларса пăрахма та пултараççĕ.
Эсир çак статья валли сумлă çăлкуç тупса хушма пултаратăр. |
Пуплев пайĕсем |
|
---|---|
Япала ячĕ • Паллă ячĕ • Хисеп ячĕ • Ылмаш • Глагол (хушма ĕçхĕл • паллăлăх ĕçхĕл • конверб) • Ĕçхĕлтеш • Предикатив (тăрăм категорийĕ) • Пулăшав глаголĕ (çыхав) • Детерминатор (артикль • кăтарту паллă ячĕ • туртăм паллă ячĕ) • Çумсăмах (умсăмах • хыçсăмах • circumposition) • Союз • Татăк • Чĕвĕ |