Каяшсене майлаштарни

Каяшсене тирпелени — каяшсене тирпелесе чĕртавар, энерги, япаласемпе материалсене туса тепĕр хутчен халăх хуçалăхĕнче усă курас ĕç-пуç.

2022 ҫулхи август уйӑхӗ тӗлне факт даннӑйӗсене мар, расчет нормативӗсене палӑртмалли майсене тӗпрен улӑштаракан икӗ ҫӗнӗ нормативлӑ акт хатӗрленӗ. Раҫҫей регионӗсемшӗн вӗсене тӗрлӗ шайра ӳстернӗ, ҫавна пула вырӑнти ҫынсен ҫӳп — ҫап турттарнӑшӑн икӗ хут ытларах пулӑшу тӳлемелле, бизнес вара-60 хут ытларах. 2021 ҫулхи февраль уйӑхӗнче ҫутҫанталӑк ресурсӗсен министрӗ Александр Козлов хӑйӗн ведомстви каяшсене утилизациленӗшӗн халӑх валли укҫа-тенкӗ тиевне чакармалли мерӑсене сӳтсе явни ҫинчен пӗлтернӗ.^[1]^[2]^[3]

Тирпелени тата утилизацилени

Литература

вырăсла

Рута Бендере, гл. ред. Управление твёрдыми бытовыми отходами. — NRJ, 2008.
Гринин А.С., Новиков В.Н. Промышленные и бытовые отходы. — ФАИР-ПРЕСС, 2002.
ГОСТ 30772-2001. Ресурсосбережение. Обращение с отходами. Термины и определения..
де Сильги К. История мусора: от средних веков до наших дней / Пер. с фр. И. Васюченко, Г. Зингера. — М.: Текст, 2011.
Эрисман Ф. Ф. Сожигание мусора // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.

урăх чĕлхесемпе

Humes E. Garbology: Our Dirty Love Affair with Trash. — Penguin Group, 2012. — 336 p. — ISBN 978-1-101-580037-0
Pellow D. N., Weinberg A., Allan Schnaiberg Urban Recycling and the Search for Sustainable Community Development. — Princeton: Princeton University Press, 2000. — 232 p.
Pellow D. N., Park L. S.-H. Garbage Wars: The Struggle for Environmental Justice in Chicago. — Cambridge: MIT Press, 2004. — 256 p.
Royte E. Garbage Land: On the Secret Trail of Trash. — NY and Boston: Little, Brown and Company, 2005. — 311 p. — ISBN 0-316-73826-3

Статьясем

Вера Колерова Полезные НЕископаемые // Бизнес-журнал : журнал. — М.: 2015. — № 11 (235).
Ольга Тимофеева Россия сортировочная. Русский репортёр (2009-07-22). çăлкуçран архивланă 19 Нарӑс уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 9 Авӑн уйӑхӗн 2016.

Фоторепортажсем

Сергей Доля Мусоро-сортировочный завод за Полярным кругом. ЖЖ (2016-05-05). Тĕрĕсленĕ 9 Авӑн уйӑхӗн 2016.

Асăрхавсем

Каçăсем

waste.org.ua Отраслевой портал «Всё об отходах!» 2019 ҫулхи Авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче архивланӑ. (Украина)
www.new-garbage.com ПЕРЕРАБОТКА МУСОРА : : WebDigest Шаблон:Проверить авторитетность
Экспортная инициатива Германского правительства в области энергоэффективности(ĕçлемен каçă)Шаблон:Dead link
Перспективная система сбора отходов 2014 ҫулхи Утӑ уйӑхӗн 10-мӗшӗнче архивланӑ. в «городе будущего» New Songdo City (видео)
д/ф «Вещи по кругу» 2020 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче архивланӑ. из цикла «Вопрос времени» («Россия-2»)

[1] ttps://lenta.ru/articles/2022/07/20/water/

[2] ttps://news.rambler.ru/community/50135957-aleksandr-kozlov-biograficheskiy-portret/

[3] ttps://promdevelop.com/personality/alexander-kozlov/

[1]

[2]

[3]

п • с • т

Кивчĕртавар	Алюминий • Asphalt • Бетон • Пăхăр • Мамăк • Energy • Gypsum • Макулатура • Пластик • * Refrigerant • Scrap • Ĕç йывăçĕ • Vegetable oil • Water

Продуктсем	Килти техника • Машинное масло • Аккумуляторы • Кантăк савăчĕ • ПЭТ-бутылĕсем • Покрышки • Компьютерсем • Лекарства • Люминесценци ламписем • Lumber • Кĕсье телефонĕсем • Paint • Ships • Текстиль • Автомобили •

Хатĕрлĕхсем	Bins • Blue bags • Blue boxes • Коды переработки • Collection • Materials recovery facility • Тарă йышăнакан автомат • Мусора суйлани •

Концепцисем	Dematerialization • Downcycling • Eco-industrial park • Экодизайн • Extended producer responsibility • Freecycling • Промăçлăх экологийĕ • Industrial metabolism • Land recycling • Material flow analysis • Precycling • Product stewardship • Recursive recycling • Recycling (ecological) • Resource recovery • Reuse of excreta • Repurposing • Reuse • Upcycling • Urban lumberjacking • Waste hierarchy • Waste minimisation • Waste picking • Безотходная технология

Çав. пекех	Когенераци • Компостлани • Container deposit legislation • Dumpster diving • Этичное потребление • Фриганизм • Минимализм • Waste-to-energy • Waste collection • Waste management law • Waste management • Waste management concepts

п • с • т Экологи тата çутçанталăка сыхласси
Пĕрлехи	Биологилле продуктивлăх • Бионумайтĕрлĕх • Вилсепĕтӳ • Геоэкологи • Заповедник • Экологи историйĕ • Килтерĕш экологи • Çутçанталăка сыхласси • Тĕреклĕ аталану • Экологилле этика • Экологилле йĕр • Хурт-кăпшанкăсен экологийĕ • Ӳсентăрансен экологийĕ • Экотытăм • Энвайронментализм

Ăслăх саккунĕсем	Хопкинсăн биоклимат саккунĕ • Чикĕлекен фактор саккунĕ • Оптимум саккунĕ • Шелфордăн толерантлăх саккунĕ

Глобаллĕ экологилле проблемăсем	Браконьерлăх • Атмосфера вараланни • Грунт вараланни • Океансем вараланни(тинĕс çӳп-çапĕ) • Тăварсăр шыв вараланни • Типĕ çанталăк • глобаллĕ тĕттĕмленӳ • глобаллĕ ăшăту • Вăрмансарлану • Озон шăтĕкĕсем • Пушхирленӳ • Тинĕс шайĕ çĕкленни • Халăх йышлăхĕн проблемисем • Радиоактивлă варалану • Çутăпа вараланни • Пурăнав талккăшĕ фрагментациленни • Шавпа вараланни • Экологиллее катастрофăсем • Электромагнитла варалану

Экологилле тивĕç-ирĕк	RoHS • Вена конвенцийĕ • Рио декларацийĕ • Чĕрчунсем тĕлĕшпе саккунсем • Экологилле тивĕç-ирĕкĕн Раççейри историйĕ • Киото протоколĕ • Çутçанталăк талккăшне çар майĕпе е ыттти хуть те мĕнле тăшманла витерессине чарассин конвенцийĕ • Тавралăха сыхласси тĕлĕшпе тенчери тивĕç-ирĕк • Чĕркĕмĕл тĕлĕшпе Минимата конвенцийĕ • Монреаль протоколĕ • ОВОС (экологилле экспертиза) • Климат улшăнăвĕ тĕлĕшпе ООНăн ĕлкелле конвенцийĕ • Экологилле хăрушсăрлăх • Экологилле криминал • Экоцид

Экологилле политика тата экономика	Антивăтăраслăх • Пластик пакетсемпе кĕрешни • Таврăнакан ресурс • Симĕс хăтлав (пассивлă çурт) • Экологилле эффективлăх индексĕ • Медицина экологийĕ • Органикăлла ялхуçалăхĕ • Индустри экологийĕ • Çӳп-çапа пайлани (Каяша майлаштарни) • Социаллă экологи • Стабиллĕ хула • Тĕреклĕ транспорт • Экодизайн • Экологилле культура • Экологилле туризм

Альтер-энергетика	Биохуткăç • Çил энергетики • Таврăнакан энерги • Геотермаллĕ энергетика • Хĕвел энергетики • Тулăм энергетики

Акцисем	Тăватпăрах! • Çĕр сехечĕ • Экологи çулĕ Раçсейре • Климат тĕлĕшпе шкулти страйк

Экологие моделлени	БИОС-3 • Биосфера-2

п • с • т Экосистема
Çутçанталăк зонисем	Çĕр çийĕнчи экосистема • Шыв экосистеми • Тинĕс экосистемисем • Тăрă шывлă экосистемăсем • Биогеоценоз • Биом • Биосфера • Çутçанталăк территоринчи комплекс • Юрилле экосистемăсем • Агробиоценоз • Агроценоз

Функционал компоненчĕсем	Продуцентсем • автотрофсем • Консументсем • Редуцентсем

Структура компоненчĕсем	Зооценоз • Фитоценоз • Биоценоз • Синузия • Ценоячейка • Эдификатор • Консорци

Абиотика компоненчĕсем	Биогенные элементы • Микроклимат • Çутçанталăк факторĕсем • Вырнаçнă вырăн • (Биотоп • Стация) • Экотоп • Климатоп

Функцилени	Сукцесси • Сукцесси каси • Экосистемăсем деградицилени • Экосистемăсен эволюцийĕ

Экосистемăсене варалани	Тăрă шыва варалани • Океансене варалани • Атмосферăрана варалани • Тăпрана варалани

п • с • т Варалани
Варалакансем	Мусор • Радиациллĕ каяшсем • Йывăр металсем • Космосри мусор • Тĕтĕм

Атмосферăна варалани	Йӳçĕклĕ çумăр • Сывлăш пахалăхĕн индексĕ • Моделирование атмосферного рассеивания • Планета тĕттĕмленни • Планета дистилляциленни • Планета ăшăнни • Сывлăш пахалăхĕ • Озон шăтăкĕ • Смог • Вог • Парник газĕсем

Шыва варалани	Эвтрофикаци • Гипокси • Сточные воды • Пресноводный экологический показатель качества • Океансене варалани • Тинĕсри мусор • Океан йӳçни • Нефте тăкса варалани • Карап варалани • Çиелтен юхни • Шыва ăшăпа варалани • Хулари юхан каяш шывĕ • Шыври чирсем • Шыв вараланăвĕн класĕсем • Застойная вода

Тăпрана варалани	Биоремедиаци • Гербицидсем • Пестицидсем

Радиаци экологийĕ	Актиноидсем çутçанталăкра • Тавра хутлăхĕн радиацийĕ • Аркану продукчĕсем • Радиоаципе варалани • Плутоний çутçанталăкра • Пайăрка чирĕ • Радий çутçанталăкра • Уран çутçанталăкра •

Урăхла вараланисем	Биоаккумуляци • Биомагнификаци • Визуальные загрязнения • Çутăпа варалани • Ăшăпа варалани • Шавпа варалани • Электромагнитпа варалани

Вараланине хирĕçле мероприятисем	Юхан каяш шыва тасатни • Каяшсене тирпелени • Экологи мониторингĕ

Патшалăхсем хушшинчи килĕшӳсем	Монреаль протоколĕ • Киот протоколĕ • Стокгольм конвенцийĕ • Международная конвенция по предотвращению загрязнения с судов (МАРПОЛ 73/78) • Конвенция по предотвращению загрязнения моря сбросами отходов и других материалов • Бухарест конвенцийĕ

Çав. пекех	Контаминант • Ксенобиотик • Персистентность • Какосфера • COVID-19 падемийĕ экологие витĕмлени