Колхоз
Колхоз — пĕрлешӳллĕ хуçалăх. СССРта ялсенчи хуçалăх форми пулнă. Колхозри ĕç хатĕрĕсем (çĕр, выльăх-чĕрлĕх) хуçалăхра тăракан çынсен аллисенче пулнă. Туса илнĕ çимĕçсене çынсен хушшинче пайланнă. Хуçалăх хуçине, председателе, халăх пĕрле суйланă. Председателе пулăшмашкăн колхоз правленине суйланă.
Истори[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Чи малтанах «колхоз» сăмахпа виçĕ тĕслĕ хуçалăха палăртнă: пĕрлехи çĕрпе ускуракан юлташлăх (ПÇУЮ), ял хуçалăх эртелĕ, ял хуçалăх коммуни. 1938 çулта Совет Пĕрлешĕвĕнче ялсенче ĕçлекен коллектив форми — яд хуçалăх эртелĕ кăна юлнă, каярах ăна колхоз теме тытăннă
Хальхи Раççейре колхоз — коопераци енĕпе ĕçлекен хуçалăх. 1990 çулсенче нумай колхоз саланса кайнă, ĕçлеме пăрахнă. Намайăшĕ çав вăхăт хыççăн хуçалăха пĕрлешӳллĕ енĕпе ертсе пыраççĕ.
Колхозăн урăх çĕршывсенчи аналогĕсем: кибуц (Израиль), «халăх коммунисем» (Китай, «Мăн сикĕ» тапхăрĕнче).
Литература[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Колхоз // Кварнер — Конгур. — М. : Советская энциклопедия, 1973. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 12)
- Бюджетные обследования колхозников Свердловской области 1935—1953 гг. Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта. Колхозная жизнь на Урале. 1935—1953 / Составители X. Кесслер, Г. Е. Корнилов. — М.: «Российская политическая энциклопедия» (РОССПЭН), 2006. — 912 с. — (Документы советской истории).
- Справочник председателя колхоза, ОГИЗ, Государственное издательство колхозной и совхозной литературы Архивленĕ 28 Юпа уйӑхӗн 2020 çулта.. М.: «Сельхозгиз», 1941.
- Колхозное право Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.. — М.: Государственное издательство юридической литературы, 1950.
- Колхозы в 1929 г. (Итоги сплошного обследования колхозов) Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.. М.: Государственное планово-хозяйственное издательство, 1931
- Коллективизация советской деревни (Предварительные итоги сплошных обследований 1928 и 1929 гг) Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.. М.: Статиздат ЦСУ СССР, 1939
- Коллективизация советской деревни Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта. . М.: Статиздат ЦСУ СССР, 1930
- Колхозы СССР (Статистический справочник) Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.. М.: Книгосоюз, 1929
- Колхозное строительство СССР Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.. М.: Издательство Колхозцентра СССР и РСФСР, 1931
- Колхозы весной 1931 года (Статистическая обработка отчётов колхоза об итогах весеннего сева 1931 года) Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.. М.: Сельколхозгиз, 1932
- О производительности труда в колхозах Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.. М.: Изд. ГОСПЛАНА СССР и В/О СОЮЗОРГУЧЕТ, 1935
- МТС и колхозы в 1936 году (Статистический сборник) Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.. М.: Государственное издательство колхозной и совхозной литературы «Сельхозгиз», 1937
- Колхозы во второй сталинской пятилетке (Статистический сборник) Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.. М., Л.: Госпланиздат, 1939
- Производительность и использование труда в колхозах во второй пятилетке Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.. М., Л.: Госпланиздат, 1939
- Колхозы СССР (Краткий статистический сборник) Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.. М.: «Финансы и статистика», 1988.
- Записная книжка председателя колхоза 1952 Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.
- Записная книжка председателя колхоза 1955 Архивленĕ 9 Чӳк уйӑхӗн 2021 çулта.