Израиль

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал

Израиль, официаллă ячĕ Израиль патшалăхĕ (ивр. מדינת ישראל‎, арап. دولة اسرائيل) — Азин кăнтăр-анăçĕнчи, Вăтаçĕр тинĕсĕн тухăç çыран çĕрĕсенчи патшалăх. Çурçĕрте Ливанпа, çурçĕр-тухăçенче — Сирипе, тухăçра — с Иорданипе, кăнтăр-анăçра — Икĕпатпа чикĕ тытать.Тĕп хули - Иерусалим.

1947 çулхи чӳк уйăхĕн 29-мĕшĕнче ПНО Генераллă Ассамблейин йышăннă 181-мĕш №-лĕ резолюцийĕн йĕркипе, (вул. Палестинăна ПНО планĕпе пайлани) 1948 çулхи çу уйăхĕн 14-мĕшĕнче йĕркеленĕ.

Ирĕклĕх Деклараципе килĕшӳллĕ, Израиль еврейсен патшалăхĕ шутланать.

Этимологи[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ӳкерчĕк:Angel and Jacob.jpg
Пирĕштипе çапăçакан Иаков

Чикĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Израиль çĕрĕсем

Израиль Азин кăнтăр-анăçĕнче вырнаçнă, çĕршывăн çĕрĕсем анăçра — Вăтаçĕр, кăнтăрта — Хĕрлĕ тинĕсĕсене тухать, тухăç ра çĕршыв чиккин йĕрĕ Иордан шывĕ юххипе пырать.

Ертÿçисем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Премьер-министрĕсем Ертнĕ çулсем Премьер-министĕсем Ертнĕ çулсем
Давид Бен-Гурион 1948-1954 Ицхак Шамир 1986-1992
Моше Шарет (Черток) 1954-1955 Ицхак Рабин 1992-1995
Давид Бен-Гурион 1955-1963 Шимон Перес 1995-1996
Леви Эшколь 1963-1969 Беньямин Нетаньяху 1996-1999
Игаль Алон 1969-1969 Эхуд Барак 1999-2001
Голда Меир 1969-1974 Ариэль Шарон 2001-2006
Ицхак Рабин 1974-1977 Эхуд Ольмерт 2006-2009
Менахем Бегин 1977-1983 Беньямин Нетяньяху 2009 çултан
Ицхак Шамир 1983-1984 1 1
Шимон Перес 1984-1986 2 2

Физикăпа географи пахалăхĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Геологипе рельефĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Сахне

Климачĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Израильте субтропик вăтаçĕр тинĕс климачĕ хуçаланать. Галилейре çул хушшипе 1080 мм нӳрĕк ӳкет. Эйлаттаврашĕнче вăтамран çул хушши 20 мм çеç ӳкет. 700 мм — Иудей тăвĕсем çинче, 100 мм — Негевĕн тухăçĕнче.

Температура питĕ улшăнуллă, уйрăмах хĕл кунĕсенче. Ту çĕрĕсенче сивĕ, хăш чух юр çăвать. Хермон тăвĕн тăрри çулĕпе тенĕ пекех юр пĕркеннĕ, Иерусалимра пĕрре те пулин юр çăвать.[1] Çав вăхăтрах тинĕс çум хулисенче — Тель-Авивпа Хайфăра — вăтаçĕр тинĕс климачĕ тăрать: сив çумăрлă хĕлпе тăсăлăвлă шăрăх çусем. Азири чи шăрăха (53,7 °C, е 129 °F) 1942 çулта Иордан айлăмĕнчи Тират Цви кибуцĕ çумĕнче палăртнă. Çу-авăн уйăхĕсенче нӳрĕк сайра ӳкет.

Шыв янтă пуррисем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Эйн Шокек

Шыв янтă пурлăхĕ çĕршывра çителĕксĕр.

Флора[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Фауна[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Халăх йышĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Израиль халăх йышĕн улшăнăвĕ (1949—2008)

Патшалăхра пĕтĕмпе 7.750 пин çын ( 2010 ) пурăнать, чылайăш еврейсем ( 5.840 пин çын ; 75,3 % ) тата арабсем ( 1.588 пин çын ; 20,5 % )

Истори[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Тĕнсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Спорт[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Рамат-Гана стадионĕ, Израилĕн чи пысăк стадионĕ

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ Goldreich 2003, p. 85

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Израилĕн официаллă сайчĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]