Чехсем

	Чехсем
Тăван ячĕ	Češi
Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ
	Пурӗ: 10-12 миллион; Чехи — 6 732 104 - 9 246 784; АПШ — 1 462 000; Канада — 94 805; Германи — 60 000; Аргентина — 45 000; Аслă Британи — 45 000; Австри — 40 324; Итали — 40 000; Франци — 38 000; Словаки — 30 367; Австрали — 21 196; Швейцари — 20 000; Украина — 11 000; Хорвати — 9641 (2011); Чили — 8600; Израиль — 8000; Швеци — 7175 (2001); Ирланди — 5451; Испани — 5622 (2006); Раҫҫей Федерацийӗ — 1214 (2021); Бразили — 5000; Нидерландсем — 3500; Румыни — 3339 (2002); Польша — 3000; КАР — 2300; Мексика — 2000; Серби — 1824 (2011); Колумби — 1200; Казахстан — 1000; Шаблон:Ялавлани/Босни тата Герцеговина — 600—1000; Пăлхари — 436
Чĕлхе	чех
Тĕн	йăлипе католицизм, протестантизм, гуситсем, атеизм
Кĕрет	анăç славянсем
Тăван халăхсем	словаксем, поляксем, лужичансем

Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Чехсем (пĕлтерĕшсем) пăхăр.

Че́хсем (чех Češi) — анăç славян халăхĕ, Чехи патшалăхĕн тĕп халăхĕ. Пур йышĕ 12 млн ытла. Чех чĕлхипе калаçаççĕ.

Халахăн чылай ушкăнĕ Францире, Аслă Британире, АПШ-ра, Словаки-ре, Хорватире, Австрире тата Польшăра пурăнать.

Халăх историйĕ

Чехсем Богеми, Морави тата Силеси территоринче VI ĕмĕрте пурăннă славян йăхĕсенчен пулса кайнă. Пĕрремĕш славян Само патшалăхĕ (ăна 622 çулта никĕсленĕ) хальхи Морави территоринче вырнаçнă пулнă. Халапра каланипе, чехсем хăйсем Ржип тăвĕ çине илсе çитернĕ халаплă Чехран пуçланса кайнă]] теççĕ^[5].

Паллă чехсем

Историри ĕçтĕшĕсем

Чи паллă чех патши — Карл IV, вăл çаплах Таса Рим империн астулĕнче ларнă. Урăх паллă çынсенчен Çĕнетӳ ĕçченне Ян Гуса тата педагог-гуманиста Ян Амос Каменскине асăнмалла.

Ӳнерлĕх ĕçтĕшĕсем

Чехсем хушшинче тĕнче ӳнерлĕх шайĕнчи ăста чылай. Ярослав Сейферт сăвăçă Нобель литература парнине тивĕç пулать. Чех халăхĕ шутне Бедржих Сметана тата Антонин Дворжак композиторсем, Альфонс Муха ӳнерçĕ, кинорежиссёр Милош Форман кĕрет.

Спортсменсем

Чехи Республики — хоккей патшалăхĕ. Паллă хоккеисчĕсем — Доминик Гашек тата Яромир Ягр. Çаплах паллă спортсмен-чехсем теннисистсем: Иван Лендл тата Мартина Навратилова; çăмă атлет Эмиль Затопек; футболистсем Йозеф Масопуст тата Павел Недвед.

Вуламалли

Асăрхавсем

^ United States — Selected Social Characteristics in the United States: 2009. çăлкуçран архивланă 11 Нарӑс уйӑхӗн 2020. Тĕрĕсленĕ 30 Ҫу уйӑхӗн 2011.
^ TAB. 115 Obyvateľstvo podľa pohlavia a národnosti (sk) (xlc). Český statistický úřad (2011). — Распределение населения по полу и национальности по результатам переписи населения (2011) на сайте Статистического бюро Словакии. Тĕрĕсленĕ 25 Юпа уйӑхӗн 2015.
^ CSO — Statistics: Persons usually resident and present in the State on Census Night, classified by place of birth and age group.
^ Национальный состав населения Российской Федерации согласно переписи населения 2021 года.
^ In search of "Forefather Czech" - DNA tests disclose remote ancestors (акăлч.) (2007-05-10).

Литература

Ошибка: не задан параметр Шаблон:Para в шаблоне {{публикация}}. — Большая российская энциклопедия.

Каçăсем

Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр.
Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла.

[1] United States — Selected Social Characteristics in the United States: 2009. çăлкуçран архивланă 11 Нарӑс уйӑхӗн 2020. Тĕрĕсленĕ 30 Ҫу уйӑхӗн 2011.

[2] TAB. 115 Obyvateľstvo podľa pohlavia a národnosti (sk) (xlc). Český statistický úřad (2011). — Распределение населения по полу и национальности по результатам переписи населения (2011) на сайте Статистического бюро Словакии. Тĕрĕсленĕ 25 Юпа уйӑхӗн 2015.

[3] CSO — Statistics: Persons usually resident and present in the State on Census Night, classified by place of birth and age group.

[4] Национальный состав населения Российской Федерации согласно переписи населения 2021 года.

[5] In search of "Forefather Czech" - DNA tests disclose remote ancestors (акăлч.) (2007-05-10).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

п • с • т Славянсем
Тухăç	Беларуссем • Русинсем • Вырăссем (субэтнос групписем) • Украинсем (Бойксем • Гуцулсем • Лемксем)

Анăç	Лужичансем • Кашупсем • Поляксем • Силезсем • Словаксем (Сотаксем) • Чехсем (Мăравсем) •

Кăнтăр-тухăç	пăлхарсем (Банат пăлхарĕсем • Пăмаксем) • Македосем (Торбешсем)

Кăнтăр-анăç	Пăшнаксем • Сăрпсем (Горансем • Средчансем) • Словенсем• Хорватсем (Буневацсем • Карашевацсем • Шокацсем • Яневацсем) • Хуратусем

п • с • т Чехсем
Культура	Литература • Мусăк • Кухня • Сӳретлĕ ӳнер • Кинематограф • Интернет • Театр • Архитектура • Ятсем • Костюм • Алфавит • Спорт

Тĕнчери чехсем	Босни тата Герцеговина (Серб Республики) • Польша • Серби • Хорвати • Узбекистан • Украина

Субэтноссем	банат чехĕсем • ганаксем • гораксем • ходсем • моравсем

Чех чĕлхи	Чех диалекчĕсем • Вата Моравири диалектсем • Тухăç Моравири диалектсем

Тĕрлĕрен	Наци чĕрĕлĕвĕ • Истори