Вăхăтсемĕн çултан çул
Курӑнакан калӑплав
- «ПВЛ» ыйтни кунта куçать; çавăн пекех урăх пĕлтерĕшсене пăхăр.
«Вăхăтсемĕн çултан çул» (ПВЛ; выр. Повесть временных лет; чирк.-слав. Повѣсть врємѧнныхъ лѣтъ; çавăн пекех «Малтанхи çырсапырав», «Умĕнхи çырсапырав», «Нестор çырсапыравĕ»[1]) — çителĕклĕн (туллин) сыхланса юлнă чи малтанхи вырăс çырсапыравĕ. Кейӳре 1110-мĕш çулсенче майлаштарнă пулĕ теççĕ. Туллирех текст XIV—XVI ĕмĕрсенчи çырсаилĕмсем тăрăх паллă. Каярахри вырăс çырсапыравĕсем те асăннă текстпах пуçланаççĕ темелле[2].
Çырсапыравăн ятне хальхи историксем хайлавăн малтанхи йĕркисене кура панă. Анчах та вăл вырăн та тĕрлĕ çырсаилĕмсенче пĕр пек мар, тĕрлĕрен.
Асăрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- ^ Петрухин, 2014
- ^ «Повесть временных лет» : [арх. 9 декабря 2022] / Гиппиус А. А. // Перу — Полуприцеп [Электронный ресурс]. — 2014. — С. 496. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 26). — ISBN 978-5-85270-363-7.
Вуламалли
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Петрухин В. Я. Начало этнокультурной истории Руси IX—XI веков. — Смоленск : Русич; М. : Гнозис, 1995. (значительная часть монографии посвящена изучению «Повести временных лет»);
- Петрухин В. Я. Русь в IX—X веках. От призвания варягов до выбора веры. — 2-е изд., испр. и доп.. — М.: Форум : Неолит, 2014. — 464 с.
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Текст.2007 ҫулхи Раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче архивланӑ. повести в переводе Д. С. Лихачёва. Хронос.
- Компиляция нескольких списков, сделанная Дональдом Островским.
- Сканирование и расшифровка Радзивиловского списка.2013 ҫулхи Ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче архивланӑ..
- Повесть временных лет (по Лаврентьевскому списку 1377 года). Часть I (до н. э. — 852).2014 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче архивланӑ..
Руç |
||
---|---|---|
Политика/хронологи енĕпе пайланни | ||
Географи/этнографи енĕпе пайланни |
Çурçĕр-Анăç • Çурçĕр-Тухăç (колонизаци) • Анăç • Кăнтăр-Анăç • Мăн • Кĕçĕн • Шурă • Хура • Червонная (Холмская) • Çĕнĕ • Карпат (Пряшевская) | |
Аталану этапĕсем | ||
Юркăнсемпе вăрçни | ||
Этимологи тата лексика | ||
Çыхăннă этнонимсем | ||
Пĕрлехи вырăс никĕсĕн пĕрпеклĕхĕсем |
Кейӳ Руçĕ |
|
---|---|
Руç (халăх) · Рюрик · Рюриксем · Руç | |
Переломные события истори | |
Çулçыравĕсенчи йăхсем |
славян: шурă хорватсем · болоховсем · древлянсем · дреговичсем · дулебсем (волынянсем) · вятичсем · кривичсем · полянсем · радимичсем · северянсем · ильмен словенĕсем · тиверсем · уличсем; финн-укăрсем: веç · емь · ливсем · мерсем · мăкшăсем · мурăмсем · нарова · перĕм · печора · çармăссем · чудь заволочская; балти: голядь · литва · Латгалсем · зимигола · корç · ятвягсем |
Кие тытăмçисем распада Древнерусского государства (1132) | |
Паллă вăрçăсем тата çапăçусем | |
Тĕпри кнеçлĕхсем , XII—XIII ĕмĕрсем |
Улатимĕр-Суздаль · Галич-Волынь · Киев · Мурăм · Новгород çĕрĕ · Новгород-Север · Переяслав · Полоцк · Рязанское · Смулен · Туров · Чернигов |
Пĕрлĕх | |
Ремеслăсем тата экономика | |
Культура | |
Литература | |
Зодчество |