Гравитаци хумĕ

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Танлаштарулăхăн пĕтĕмĕшле теорийĕ
Гравитаци
Математикăлла кăтартни
Космологи
Çавăн пекех «Физика порталĕ»
Икĕ нейтронла çăлтăр тытăмĕ уçлăх-вăхăт хумханăвне çуратни
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Гравитаци хумĕ (пĕлтерĕшсем) пăхăр.

Гравитаци хумĕ (нумайлă хисепре гравитаци хумĕсем) — гравитаци уйĕ улшăнни хум евĕр тавралăхра сапаланни. Куçакан массăсемпе пайăркаланать, анчах та çав массăсенчен уйрăлнă хыççăн вĕсенчен пăхăнманлăхлă пулса пурăнма пуçлать[1]. Математика енчен пăхсан, çакă уçлăх-вăхăт метрики сулланипе çыхăннă тата ăна çав «уçлăх-вăхăт хумханăвĕ пек кăтартма пулать»[2].

Хăяккăн сăнанă тăрăх, гравитаци хумĕсем пуррине 1970-мĕш çулсенех кăтартса панă. Тÿрремĕн сăнани вара 2015-мĕш çулхи çентябрьте пулса иртнĕ (çав ĕçшĕн Нобель премине вара 2017-мĕш çулта панă).

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Ландау Л. Д., Лифшиц Е. М. Теория поля. — Издание 7-е, исправленное. — М.: Наука, 1988. — 512 с. — («Теоретическая физика», том II). — ISBN 5-02-014420-7. — Глава XIII
  • Мизнер Ч., Торн К., Уилер Дж. Часть VIII. Гравитационные волны // Гравитация / ред.: В. Б. Брагинский, И. Д. Новиков; пер. с англ. А. Г. Полнарёв. — М.: Мир, 1977. — Т. 3. — С. 161—283.
  • Рис М., Руффини Р., Уилер Дж. Чёрные дыры, гравитационные волны и космология. М.: Мир, 1977
  • Гальцов Д. В., Грац Ю. В., Петухов В. И. Излучение гравитационных волн электродинамическими системами. — М.: Издательство Московского университета, 1984.
  • Бичак И., Руденко В. Н. Гравитационные волны в ОТО и проблема их обнаружения. М.: Изд-во МГУ, 1987
  • Руденко В. Н. Поиск гравитационных волн. Фрязино: Век 2, 2007

Ссылки[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ Физическая энциклопедия. Автор:В. Б. Брагинский, А. Г. Статья:Гравитационные волны. Касă
  2. ^ Алексей Левин. Гравитационные волны: дорога к открытию. «Троицкий вариант». № 3(197), 23 февраля 2016 года.