Кушак

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Кушак
Кушак
Ăслăх классификацийĕ
Патшалăх:
Класс: Сĕтпе ӳсекенсем
Латинла çырни
Felis catus

Кушак — (килти кушак, пиççука, тут. песи лат. Felis catus) — кушак пеккисен сĕт ĕçекен алла хăнăхтарнă килти чĕрчун. Ăна пĕç-пĕç тесе чĕнеççĕ, пĕрĕс тесе хăвалаççĕ.

Пĕрлехи сăнав[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Вун сакăр чернеллĕ. Шăшисемпе апатланать. Сĕт ĕçме кăмăллать.

Кушаксем историре тата халаплăхра[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Авалхи тĕнче[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Этимологи[çăлкуç?][тӳрлет | кодне тӳрлет]

Вырăссем калаççĕ чăвашсен Кушак сăмахĕ Кошак, Кошка сăмахран тухнă тесе. Анчах ку чăнахипе каласан тĕрĕк чĕлхинчен тухнă сăмах: Йолан - Çĕлен - Змея, Куйан - Куçана - Заяц, çавăнпа Кайăк - Куçак - Кушак - Дичь. Тутар чĕлхинче Кош - Птица. Тĕрĕк чĕлхинчи Й сас палли чăвашсен чĕлхинче Ш Ç Ч сас паллисем çине улшăнаççĕ. Авалхи китай чĕлхинче пĕр иероглив 兔 - кот/кролик/заяц (кушак па куяна) палăртат, ĕлĕк куянпа кушак пĕр тăван йышран тесе шутланă, çавăнпа пĕр сăмахпа палăртнă. Куçана - Кушана / Куçака - Кушака.


Чăвашсен тепĕр сăмах пур Кушака палăртаканни - Пĕçи, Пĕçук, Пĕçукка, перси Bis сăмахĕнчен пулнă, тутарла Песи.

Авалхи Йĕкипетри кушак статуэтки. Лувр

Ботаника[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Кушак сăмах ӳсентăран ячĕсенче тĕл пулать[1]. Вĕсен хушшинче: кушак пăрçи, кушак кĕпçи, кушак ути, кушак пӳсĕр курăкĕ, кушак çăмарти, кушак ури, кушак хӳри.

Çавăн пекех[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ Куданова З.М. Определитель высших растений Чувашской АССР. — Наука.

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Джина Спадафори, Поль Д. Пайон, «Кошки для "чайников"», Мускав, 2006.
  • А. Фогель, Х.-Э. Шнайдер — «Советы любителям кошек»: перевод с немецкого. — М.: Лесная промышленность, 1987.
  • Мей Дж. — «Все о породах кошек». ИД Кристалл, 2005. ISBN 5-9603-0015
  • Иллюстрированная энциклопедия кошек, М.: Олма-Пресс, 2001. ISBN 5-224-02331-9
  • Мельников И. В. — «Энциклопедия кошек и их хозяев. Советы на каждый день». М.: Феникс, 2005. ISBN 5-222-05694-5.
  • Махов А.Е. Кошка в средневековой культуре Архивленĕ 20 Раштав уйӑхӗн 2017 çулта. // Махов А.Е. HOSTIS ANTIQUUS: Категории и образы средневековой христианской демонологии. Опыт словаря. - М.: Intrada, 2006, с. 228-230.
  • Топоров В.Н. Кот Архивленĕ 24 Чӳк уйӑхӗн 2017 çулта. // Мифы народов мира. Энциклопедия в 2-х т. Т. 2, М., 1992, с. 11.
Кушак аçи ăрачĕсем марккăсем çинче, 2007

Генетика кошки / С. О’Брайен, Р. Робинсон, А. С. Графодатский и др.; Отв. ред. доктора биол. наук П. М. Бородин, А. О. Рувинский. Сибирское отделение РАН. Институт цитологии и генетики. — Новосибирск: ВО «Наука». Сибирская издательская фирма, 1993. — 1 350 экз. — ISBN 5-02-030567-7

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]