Миранда (çулташ)

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Миранда
Орбита пахалăхĕсем
категори спутник
Уçни
уçакан Дж. Койпер
уçнă вырăн Макдональд обсерваторийĕ, Техас
уçнă вăхăт 1948 çул нарăс, 16
Орбита пахалăхĕсем
Афели
Перигели
Мăн çуртĕнĕл 129 900 км
Орбитăллă эксцентриситет 0,0013
Орбитăллă тапхăрĕ
Сидери тапхăрĕ 1,413 талăк[1].
Орбитăллă хăвăртлăхĕ 24 067,7 км/ç
Вăтам аномали
Тайăмĕ 4,232°[2][3].
Хăпаракан çыххин долготти
Перицентрăн аргуменчĕ
Спутниксем
Физика пахалăхĕсем
Размер
Экваториаллă радиус
Полярлă радиус
Планета пичĕн лаптăкĕ 698 710,82 км²
Хĕсĕнни
Калăпăшĕ 54 918 670 км³
Йывăрăшĕ 6,59±0,75·1019 кг
Вăтам тачăлăхĕ 1,214 г/см³
Экватăрти йывăрăшăн вăйĕ 0,079 м/ç²
Иккĕмĕш космос хăвăртлăхĕ 695 км/ç
Сидерлĕ çаврăнăвăн тапхăрĕ синхронлă (Уран патне пĕр енĕпе çаврăннă)
Альбедо 0,32 ± 0,03
Планета пичĕн температури
Чи сивĕ
Вăтам ~60 К (−213,15 °C)
Чи вĕри 84 ± 1 К (−189,15 °C)

МирандаХĕвел системинчи спутник Уранăн спутнике. 1948-мĕш çулхи нарăсăн 16-мĕшĕнче Дж. Койпер Макдональд обсерваторийĕ, Техас уçнă. Курăнакан çăлтăр виçи - 15,79 ± 0,04. Ку спутника 1986-мĕш çулхи кăрлачра Уран системине тĕпчекен «Вояджер-2» аппарат сăнанă, кăнтăр полюсне çеç тĕпченĕ, мĕншĕн тесен кăнтăр полюс тĕттĕмре пулнă.

Усни тата ячĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Джерард Койпер 1963-мĕш çулта

Спутника Койпер Титания тата Оберона уçнăранпа 97 çултан. Койпер Уранăн çав вăхатра пĕлекен 4 спутникĕн (Ариэль, Умбриэль, Титания тата Оберон) çăлтăр виçине виçесшĕн пулнă [4].

Орбита[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Уран спутниксемпе. Çывăхри инфрахĕрлĕ облаçра ӳкернĕ (Параналь обсерваторийĕ, 2002)

Карта[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Миранда картти
Мирандăн ӳкернĕ енчи рельеф элеменчĕсен ячĕсем [5]
(названия взяты из произведений Уильяма Шекспира)
Ячĕ Тип Тăршшĕ
(диаметр),
км
Широта (°) Долгота (°) Ятне панă, асăнса
1 Инвернесс Венец 234 −66,9 325,7 «Макбет» пьесăри карман
2 Арден 318 −29,1 73,7 Арден варманĕ
3 Эльсинор 323 −24,8 257,1 Хельсингёр, «Гамлет» пьесăра асăннă вырăн
4 Верона Уступ 116 −18,3 347,8 Италири хула, «Ромео тата Джульетта» сюжечĕ пулса иртет
5 Алжир 141 −43,2 322,8 Франци регионĕ, «Тăвăл» хайлавăн сюжечĕ пулса иртет
6 Дунсинан Облаç 244 −31,5 11,9 «Макбет» пьесинче асăннă сăрт
7 Эфес 225 −15 250 Турцири йĕкĕрешсен çурчĕ, «Йăнăшсен камичĕ» пьесăра асăннă
8 Мантуя 399 −39,6 180,2 Итали регионĕ, «Икĕ веронец» хайлавра асăнаççĕ
9 Сицилия 174 −30 317,2 Итали регионĕ, «Хĕллехи юмах» хайлавра асăнаççĕ
10 Стефано Кратер 16 −41,1 234,1 «Тăвăл» хайлаври дворецкий
11 Франциско 14 −73,2 236 «Тăвăл» хайлаври сăнар
12 Фердинанд 17 −34,8 202,1 «Тăвăл» хайлаври Неаполь королĕн ывăлĕ
13 Тринкуло 11 −63,7 163,4 «Тăвăл» хайлаври шут
14 Алонсо 25 −44 352,6 «Тăвăл» хайлаври Неаполь королĕ
15 Просперо 21 −32,9 329,9 «Тăвăл» хайлаври Милан герцогĕ
16 Гонзало 11 −11,4 77 «Тăвăл» хайлаври Неаполь королĕн канашçи
17 Неаполь Рытвины 260 32 260 «Тăвăл» хайлав пулса иртекен хула,
18 Сиракузы 40 15 293 «Йăнăшсен камичĕ» хайлавра пулса иртекенИтали регонĕ,


Миранда çутçанталăкри тĕспе
«Вояджер-2» 1,38 млн км тунă ӳкерчĕк.

Çавăн пекех пăхăр[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Литература[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Силкин Б. И. В мире множества лун. — «Наука». Главная редакция физико-математической литературы. — 150 000 экз.
  • Gerard P. Kuiper. The Fifth Satellite of Uranus. — Vol. 61. — № 360. — P. 129.

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ Smith, B. A.; Soderblom, L. A.; Beebe, A.; Bliss, D.; Boyce, J. M.; Brahic, A.; Briggs, G. A.; Brown, R. H.; Collins, S. A. (1986). «Voyager 2 in the Uranian System: Imaging Science Results». Science 233 (4759): 97—102. DOI:10.1126/science.233.4759.43. PMID 17812889.
  2. ^ Planetary Satellite Mean Orbital Parameters. Satellites of Uranus (акăлч.). NASA/JPL, California Institute of Technology. çăлкуçран архивланă 22 Ҫурла уйӑхӗн 2011.
  3. ^ Catherine Delprat (editor) et al. . — Larousse, coll. «Regards sur la science», 2005. — С. 395. — ISBN 2035604346
  4. ^ Kuiper, G. P. (1949). «The Fifth Satellite of Uranus». Publications of the Astronomical Society of the Pacific 61 (360): 129. DOI:10.1086/126146.
  5. ^ Miranda Nomenclature Table Of Contents. Gazetteer of Planetary Nomenclature. United States Geological Survey, Astrogeology. çăлкуçран архивланă 22 Ҫурла уйӑхӗн 2011.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]