Плутон

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Плутон ⯓
Nh-pluto-in-true-color 2x.jpg
Орбита пахалăхĕсем
категори карлик планета
Уçни
уçакан Клайд Томбо
уçнă вырăн Флагстафф, США
уçнă вăхăт 1930 нарăс, 18
Орбита пахалăхĕсем
Афели 49,31 а. е.
Перигели 29,667 а. е.
Мăн çуртĕнĕл 39,482117 а. е.
Орбитăллă эксцентриситет 0,2488273
Орбитăллă тапхăрĕ
Сидери тапхăрĕ 90 553,02 çĕр кунĕ (247,92065 çĕр çулĕ)
Орбитăллă хăвăртлăхĕ 4,6691 км/ç
Вăтам аномали
Тайăмĕ 17°,14
Хăпаракан çыххин долготти 110°,30347
Перицентрăн аргуменчĕ 113°,76329
Спутниксем 5
Физика пахалăхĕсем
Размер 2374 ± 8 км
Экваториаллă радиус 1187 ± 4 км[1]
Полярлă радиус 1187 ± 4 км
Планета пичĕн лаптăкĕ 16 647 940 км²Цитатăланă чухнехи йăнăш Отсутствует закрывающий тег </ref>.
çурçĕр полюсĕнче Тӳррĕн хăпарни 132°,993B.A. Archinal, M.F. A'Hearn, E. Bowell et al. Report of the IAU Working Group on Cartographic Coordinates and Rotational Elements: 2009. — В. {{{кăларăм}}}. — Т. 109.
Тайăнни −6°,163
Альбедо 0,4—0,6
Планета пичĕн температури
Чи сивĕ 40 К
Вăтам 45 К:[2]
Чи вĕри 50 К
атмосферăн йышĕ
Планета питĕнчи пусăмĕ 1,5 Па|-

Плутон (символĕсем: ⯓[3] тата ♇[4]) — Хĕвел системинчи Эрида хыççăн чи пысăк карлик планета[5], [6][7]. Маларах планета шутне кĕртнĕ, халь Койпер таврашĕнчи карлик планета шутланать[5].. 1930-мĕш çулхи нарăсăн 18-мĕшĕнче Флагстафф, США Клайд Томбо уçнă. Курăнакан çăлтăр виçи - 13,65 таран. [[Ӳкерчĕк:Venetia phair.jpg|мини|слева|Венеция Берни —«Плутон» планета ятне панă хĕрача] Плутона тата 1978-мĕш çулта уçнă ун чи пысăк спутникне Харона, час-часах йĕкĕр планета тесе калаççĕ, мĕншен тесен их системин барицентрĕ икĕ объектан та тулашĕнче выртать[8].

Спутникĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Спутникĕсем

Плутона асăнса плутони хими элементне ят панă[15].

Орбита тата çаврăнни[тӳрлет | кодне тӳрлет]

TheKuiperBelt Orbits Pluto Neptune2-ru.svg
Плутонпа пысăк планетăсем çăврăнни: эклиптикăн Çурçĕрĕнчен пăхсан
Çавах, эклиптика тӳремçинчен пăхсан
Плутон (хĕрлĕ) тата Нептун (кăвак) орбитисем çÿрçĕртен пăхсан. Плутон хутран-ситрен Хĕвел патне Нептунран çывăхрах пулать. Орбитăн тТĕтĕмлетнĕ вырăнĕ Плутонăн орбити эклиптикăран аяларах вырăнне кăтартать. 2006-мĕш çулхи ака уйăхĕнчи тăрăмне кăтартнă

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Çавăн пекех пăхăр[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ Stern, S. A., et al. (2015). «The Pluto system: Initial results from its exploration by New Horizons». Science 350 (6258): 249–352. DOI:10.1126/science.aad1815.
  2. ^ NASA - Solar System Exploration - Pluto: Facts & Figures Архивленĕ 19 Пуш уйӑхӗн 2015 çулта.
  3. ^ JPL/NASA What is a Dwarf Planet? (2015-04-22).
  4. ^ / John Lewis. — 2. — Elsevier.
  5. ^ 1 тата 2 Pluto confirmed as largest object in Kuiper belt Архивленĕ 22 Чӳк уйӑхӗн 2015 çулта.
  6. ^ Редкое затмение поссорило Плутон с плутоидом. Мембрана (2010-11-11). çăлкуçран архивланă 24 Кӑрлач уйӑхӗн 2012.
  7. ^ Компьютерра: Недопланета
  8. ^ C. B. Olkin, L. H. Wasserman, O. G. Franz. {{{пуçелĕк}}}. — Vol. 164. — № 1. — P. 254—259.
  9. ^ Pluto and the Developing Landscape of Our Solar System — МАС.
  10. ^ O. Gingerich. The Path to Defining Planets (2006). — Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics and IAU EC "Planet Definition" Committee chair. çăлкуçран архивланă 21 Ҫурла уйӑхӗн 2011. Тĕрĕсленĕ 5 Раштав уйӑхӗн 2015.
  11. ^ Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег <ref>; для сносок IAUC_8625 не указан текст
  12. ^ 1 тата 2 NASA’s Hubble Discovers Another Moon Around Pluto (акăлч.). NASA (20 июля 2011). çăлкуçран архивланă 21 Ҫурла уйӑхӗн 2011. Тĕрĕсленĕ 5 Раштав уйӑхӗн 2015.
  13. ^ «Хаббл» случайно нашел новый спутник Плутона. Lenta.ru (20 июля 2011). çăлкуçран архивланă 21 Ҫурла уйӑхӗн 2011. Тĕрĕсленĕ 5 Раштав уйӑхӗн 2015.
  14. ^ Hubble Discovers a Fifth Moon Orbiting Pluto (News Release STScI-2012-32). HubbleSite NewsCenter (11 July 2012). çăлкуçран архивланă 16 Пуш уйӑхӗн 2015. Тĕрĕсленĕ 5 Раштав уйӑхӗн 2015.
  15. ^ Серебро—Нильсборий и далее. — Наука. — Т. 2. — 50000 экз.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]


Портал:Астрономи • Portal