Пахтат

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Пахтат

Пахтат[1] (арап. بغداد) — Иракăн тĕп хули, Пахтат мухафазин административлă тĕпĕ.

Çутçанталăк никĕсĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пахтат Иракăн варринчех, Тигр хĕрринче, Дияла юхса кĕнĕ çĕртрен инçех мар вырнаçнă. Çанталăк климачĕ хулара тата тулашĕнче субтропиклă тата вăтаçĕртинĕслĕ. Кăрлачри сывлăшăн вăтам температури +10 градус, утăра — +34 градус. Çулти вăтам нӳрĕклĕх — 160–180 мм. Нӳрĕк раштав-кăрлачра чылай ӳкет. Çу тапхăрĕ: çу-юпа: ун чух Пахтатра чи шăрăх типĕ çанталăк тăрать (чи вĕри сывлăш, утăра +43 градус пулнă), çумăр сайра çăвать. Хĕл сезонĕ раштав-пушра; сывлăш +18 градусран ăшăрах тăмасть.

Çу-çĕртме уйăхĕсенче çурçĕр-анăç çилĕ вĕрет, Пахтатра тата таврашĕнче часах тусанпа хăйăр тăвăлĕ алхасать.

Халăх йышĕ, челхе, тĕн[тӳрлет | кодне тӳрлет]

АПШ Ирака хирĕç вăрçă (2003) пуçличчен Пахтатра 5.1 млн ытла çын пурăннă. Халĕ çын хирĕçӳре вилнипе, урăх хулана е ют çĕре тухса кайнипе халăх йышĕ самаях ӳкĕннĕ, анчах та тĕрĕс хыпар пама май çук.

Этнос енчен хула халăхĕ шутĕнче ытларах арапсем (75 %), çаплах куртсем, турккăсем, ассирисем, эрменсем, еврейсем тата урăххисем те. Патшалăх чĕлхи — арап чĕлхи, курт чĕлхи те анлă саралнă, унăн статусĕ официаллă шутланать. Тĕне тытса пыракан çынсем хушшинче Пахтатра шиит тата суннит йӳнлĕ мăсăльмансем (90 % ытла), христианлăхпа иудаисăма йĕркипе пурăнакан та чылай.

Хулан кун-çулĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Хула çĕр вырăнĕнче, историксем палăртнипе, пирĕн эрăччен XIX—XVIII ĕмĕрсенче пурăну вырăнĕсем пулнă. Пахтата хăйне 762 çулта Тигр шывĕн анăç çыранĕнче никĕс хунă.

Этеп кăнарлăхĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Тăванла хуласем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ Ашмарин Н. И. Чăваш сăмахĕсен кĕнеки. — Т. 9—10. — С. 147. — ISBN 5-7361-0039-8

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Густерин П. В. Города Арабского Востока. — М.: Восток—Запад, 2007. — 352 с. — ISBN 978-5-478-00729-4

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]