Астана

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Астана
каз. Астана
ЯлавГерб
Никӗсленӗ/йӗркеленӗ дата 1830
Ӳкерчӗк
Официаллӑ ят казах Астана[1]
казах Astana[2]
выр. Астана[2]
Ят никӗсӗ тĕп хула
Основатель Федор Кузьмич Шубин-второй[d]
Официаллӑ чӗлхе казах чĕлхи и вырăс чĕлхи
Тӗнче пайӗ Ази
Патшалӑх
Администрацин тӗп вырӑнӗ Казахстан
Административлӑ-территориллӗ пай Казахстан
Вӑхӑт тӑрӑхӗ UTC+5:00[d]
Шыв хӗрринче вырнаҫӑвӗ Ишим
Анклав в Акмолинская область[d]
Геоданнӑйсем Data:Kazakhstan/Astana.map
Правительство пуҫлӑхӗ Алтай Кульгинов[d]
Пайташӗ Всемирная федерация туристических городов[d][3]
Халӑх йышӗ
  • 1 239 744 чел. (2022 кăрлач 1)[4]
Тинӗс шайӗнчи ҫӳллӗш 347 ± 1 метр
Тӑванла хула Анкара, Мускав, Питтсбург, Киев[5][6], Санкт-Петербург[7], Амман, Сараево, Рига, Гданьск[8], Варшава, Тбилиси[9], Ханой, Сеул, Бангкок, Хусан, Манила, Пекин, Маргит[d], Бишкек, Дубай[d], Джакарта, Ушак[d], Трухильо (Перу) и Вильнюс[10]
Тытса тӑрать Дворец мира и согласия[d], Стадион им. Хаджимукана Мунайтпасова[d] и Астана Арена[d]
Чикӗленсе тӑрать Акмолинская область[d]
Лаптӑк
  • 797,33 тăваткал километр
Почта индексӗ 010015
Официаллӑ сайт
gov.kz/memleket/e…(казах)(выр.)(акăлч.)
Карта местонахождения
Вид в ночное время
Панорамный вид
Экономики экономика Нур-Султана[d]
Зимнее изображение
Вид с воздуха
Пӗрремӗш хут асӑнни 1832
Вырӑнти телефон кочӗ 7172
Автомобиль номерӗн кочӗ Z и 01
Астана на карте
Астана
Астана
Логотип Викисклада Медиафайлы на Викиампар

АстанаКазахстан Республикин тӗп хули. 1997 ҫулхи раштав уйӑхӗн 10-мӗшӗнчен пуҫласа патшалӑхӑн тӗп хули шутланать.

Халӑх йышӗ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

1989—2009 ҫулсенчи халӑх ҫыравӗ кӑтартнӑ этноссен йышӗ тата 2017—2022 ҫулсенче пулассине хак пани[11]:
1989 % 1999 % 2009 % 2017 % 2018 % 2022 %
пурӗ 281 252 100,00 % 319 324 100,00 % 613 006 100,00 % 972 672 100,00 % 1 030 577 100,00% 1 239 744 100,00 %
Казахсем 49 798 17,71 % 133 585 41,83 % 425 298 69,38 % 750 946 77,20 % 805 718 78,18% 1 005 147 81,08 %
Вырӑссем 152 147 54,10 % 129 480 40,55 % 122 215 19,94 % 137 333 14,12 % 138 175 13,41% 140 569 11,34 %
Украинсем 26 054 9,26 % 18 070 5,66 % 12 783 2,09 % 14 127 1,45 % 14 176 1,38% 14 329 1,16 %
Тутарсем 9339 3,32 % 8286 2,59 % 8970 1,46 % 11 299 1,16 % 11 624 1,13% 12 788 1,03 %
Узбексем 640 0,23 % 429 0,13 % 7186 1,17 % 10 238 1,05 % 10 642 1,03% 11 558 0,93 %
Нимӗҫсем 18 913 6,72 % 9591 3,00 % 6916 1,13 % 9059 0,93 % 9243 0,90% 9509 0,77 %
Корейсем 1329 0,47 % 2028 0,64 % 4172 0,68 % 6224 0,64 % 6549 0,64% 7353 0,59 %
Кӑркӑссем 94 0,03 % 196 0,06 % 2567 0,42 % 4506 0,46 % 4741 0,46% 5715 0,46 %
Азербайджансем 997 0,35 % 902 0,28 % 2618 0,43 % 3696 0,38 % 3811 0,37% 4416 0,36 %
Белоруссем 8220 2,92 % 5761 1,80 % 3752 0,61 % 4034 0,41 % 4052 0,39% 4047 0,33 %
Ингушсем 2311 0,67 % 1822 0,57 % 2129 0,35 % 2590 0,27 % 2642 0,26% 2826 0,23 %
Поляксем 2412 0,98 % 2537 0,79 % 2179 0,36 % 2685 0,28 % 2687 0,26% 2734 0,22 %
Уйгурсем 53 0,02 % 161 0,05 % 689 0,11 % 1210 0,12 % 1315 0,13% 1611 0,13 %
Чеченсем 514 0,18 % 752 0,24 % 951 0,16 % 1269 0,13 % 1328 0,13% 1529 0,12 %
Пушкӑртсем 1187 0,42 % 870 0,27 % 925 0,15 % 1159 0,12 % 1217 0,12% 1332 0,11 %
Эрменсем 814 0,29 % 576 0,18 % 946 0,15 % 1174 0,12 % 1204 0,12% 1309 0,11 %
Молдавансем 1004 0,36 % 629 0,20 % 621 0,10 % 772 0,08 % 783 0,08% 831 0,07 %
ыттисем 5498 1,64 % 3649 0,83 % 8089 1,32 % 10 371 1,07 % 10 670 1,04% 12 141 0,98 %

Тӑванлӑ хулисем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Астанан ҫак тӑванлӑ хулисем пур:

Хула Ҫул Ҫӗршыв
Анкара - Турци Турци
Стамбул - Турци Турци
Измир - Турци Турци
Мускав - Раççей Федерацийĕ Раççей Федерацийĕ
Санкт-Петербург - Раççей Федерацийĕ Раççей Федерацийĕ
Хусан 2004 Раççей Федерацийĕ Раççей Федерацийĕ
Амман - Иордани Иордани
Рига - Латви Латви
Ташкент - Ӳспекстан Ӳспекстан[12]
Гданьск 1996 Польша Польша
Варшава 2002 Польша Польша
Киев 1998 Украина Украина
Сеул 2004 Корей Республики Корей Республики
Дубай - ПАЭ ПАЭ
Пекин - КХР КХР
Манила - Филиппин Филиппин
Тбилиси 2005 Грузи Грузи[13]
Бишкек 2011 Кăркăсстан Кăркăсстан[14]
Ханой - Вьетнам Вьетнам
Ницца 2013 Франци Франци
Оулу 2013 Финлянди Финлянди[15]
Белград 2016 Серби Серби[16]
Уфа 2017 Раççей Федерацийĕ Раççей Федерацийĕ[17]
Ашхабад 2017 Туркмени Туркмени[18]
Нусантара 2023 Индонези Индонези[19]

Ӑнлантарусем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ https://www.theguardian.com/world/2022/sep/14/kazakhstan-to-change-name-of-capital-from-nur-sultan-back-to-astana
  2. ^ 1 тата 2 https://www.thestar.com/news/world/europe/2022/09/13/president-kazakhstans-capital-will-again-be-called-astana.html
  3. ^ https://cn.wtcf.org.cn/citys/600fb50b-8c14-4ac8-bcc8-052739b5133d.html
  4. ^ http://pop-stat.mashke.org/kazakhstan-cities.htm
  5. ^ https://old.kyivcity.gov.ua/files/2018/2/15/Mista-pobratymy.pdf
  6. ^ https://kyivcity.gov.ua/kyiv_ta_miska_vlada/pro_kyiv/mista-pobratimi_z_yakimi_kiyevom_pidpisani_dokumenti_pro_poridnennya_druzhbu_spivrobitnitstvo_partnerstvo/
  7. ^ https://kvs.gov.spb.ru/en/agreements/
  8. ^ https://www.gdansk.pl/urzad-miejski/biuro-prezydenta/astana-akmola-kazachstan,a,1628
  9. ^ https://tbilisi.gov.ge/img/original/2018/6/12/tbilisiinfigures.pdf
  10. ^ http://www.ivilnius.lt/pazink/apie-vilniu/miestai-partneriai
  11. ^ Казахстан Республикин кашни этноспа хатӗрленӗ халӑх йышӗ 2016 ҫулхи Кӑрлач уйӑхӗн 27-мӗшӗнче архивланӑ..
  12. ^ Ташкент, города-побратимы (выр.).
  13. ^ Соглашение о партнерстве с Тбилиси (выр.).
  14. ^ Города-побратимы (2011-09-08).
  15. ^ Ystävyyskaupungit (фин.).
  16. ^ Арман Кудайбергенов Столица Сербии стала 45 городом в списке городов-побратимов и партнёров Астаны (выр.) (2016-11-16).
  17. ^ Уфа и Астана стали городами-побратимами - «Хабар» | Последние новости Казахстана, телепроекты (выр.).
  18. ^ Еще один город-побратим появился у Астаны (выр.). Sputnik (2017-04-18).
  19. ^ 30 Years of Indonesia - Kazakhstan Bilateral Relations: Astana and Nusantara Forge Sister City Cooperation in Historic First (акăлч.). Министерство иностранных дел Индонезии (4 July 2023).