Пуштунсем

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Пуштунсем
Хальхи вырнаçăвĕ тата йышĕ

Пурӗ: 42 млн çын
Пакистан Пакистан — 28 млн çын[1][2]
Афганистан Афганистан — 13 млн çын [3]
ПАЭ ПАЭ — 315,5 пин çын[4]
Иран Иран — 110 пин çын (1993)[5]
Аслă Британи Аслă Британи — 100 пин çын[6]
Канада — 26 пин çын[7]
Ӳкерчĕк:Flag of IND.svg Инди — 11.086[8]
РФ - 9 800 АПШ — 7,71 пин çын[9]

Малайзи Малайзи тата Сингапур Сингапур — 5,1 пин çын[10]
Чĕлхе пушту, çаплах урду, дари
Тĕн ислам (ытларах суннит еннелле)
Кĕрет  Иран халăхĕсем
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Афгансем пăхăр.

Пуштунсем, паштунсем (пушту پښتون‎ анăç [paʂtun], тухăç [paxtun], перс. پختون [pæχtun], урду پٹھان, хинди पठान paṭhān [pəʈʰaːn]) е афгансем (перс. افغانی [æfʁɒːniː]) — Афганистанăн ытларах кăнтăрĕнче, кăнтăр-тухăçĕпе кăнтăр-анăçĕнче тата Пакистанăн çурçĕр анăçĕнче вырнаçнă иран халăхĕ. Вĕсем тухăç иран пашто чĕлхипе калаçаççĕ, номадизм йăлипе пурăнаççĕ, Пуштунвалай кодекс чысне тытаççĕ[11], вĕсен йăх-ăру структури çав тери туратлă[12].

Вырнаçни[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Афганистанри этнос ушкăнĕсем вырнаçса пурăнакан территорине кăтартакан ЦРУ картти (2005 ç.)
Пуштунсем (симĕс сăрă) Афганистанра тата Пакистанра вырнаçни. 1980 çул.

Антропологи[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Антропологи енĕпе пуштунсем индо-иран расине кĕреççĕ.

Каписа, Парван, Газни, Забуль, Кандагар тата Урузган çĕрĕсенчи пуштунсем памир-фергана расине кĕреççĕ[13].

Хĕçпăшалланнă пуштун ĕскерĕсем.

Пуштун çыравçисем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Çав. пекех[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ Population by Mother Tongue Архиври копи, 17 Нарӑс уйӑхӗн 2006 Wayback Machine çинче, Population Census Organization, Government of Pakistan . Retrieved 7 June 2006.
  2. ^ Census of Afghans in Pakistan, UNHCR Statistical Summary Report . Retrieved 10 October 2006.
  3. ^ Afghanistan, CIA World Factbook. Retrieved 7 June 2006.
  4. ^ United Arab Emirates: Demography, Britannica.com . Retrieved 15 March 2008.
  5. ^ Ethnologue report for Southern Pashto: Iran (1993). SIL International. Ethnologue: Languages of the World. Тĕрĕсленĕ 5 Ҫу уйӑхӗн 2012.
  6. ^ Maclean, William. Support for Taliban dives among British Pashtuns, Reuters (2009-06-10). Тĕрĕсленĕ 6 Ҫурла уйӑхӗн 2009.
  7. ^ Ethnic origins, 2006 counts, for Canada. 2.statcan.ca (2009-12-11). çăлкуçран архивланă 14 Нарӑс уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 17 Ака уйӑхӗн 2010.
  8. ^ 2002 ç. халăх çыравĕ: Afghani/Kabuli/Pashto
  9. ^ Language Spoken at Home US Census Bureau . Retrieved 15 March 2008.
  10. ^ http://www.joshuaproject.net/peopctry.php . Retrieved 6 September 2008.
  11. ^ Globalized Islam: The Search For A New Ummah By Olivier Roy, pg. 261
  12. ^ Khushal Khan Khattak. çăлкуçран архивланă 14 Нарӑс уйӑхӗн 2012. Тĕрĕсленĕ 25 Ҫурла уйӑхӗн 2010.
  13. ^ Ошанин, Памиро-ферганский тип, 1931 (ex Montandon, 1928) 2018 ҫулхи Утӑ уйӑхӗн 30-мӗшӗнче архивланӑ.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Библиографи[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Ahmad, Aisha and Boase, Roger. 2003. «Pashtun Tales from the Pakistan-Afghan Frontier: From the Pakistan-Afghan Frontier.» Saqi Books (March 1, 2003). ISBN 0-86356-438-0.
  • Ahmed, Akbar S. 1976. «Millennium and Charisma among Pathans: A Critical Essay in Social Anthropology.» London: Routledge & Kegan Paul.
  • Ahmed, Akbar S. 1980. «Pukhtun economy and society.» London: Routledge and Kegan Paul.
  • Banuazizi, Ali and Myron Weiner (eds.). 1994. «The Politics of Social Transformation in Afghanistan, Iran, and Pakistan (Contemporary Issues in the Middle East).» Syracuse University Press. ISBN 0-8156-2608-8.
  • Banuazizi, Ali and Myron Weiner (eds.). 1988. «The State, Religion, and Ethnic Politics: Afghanistan, Iran, and Pakistan (Contemporary Issues in the Middle East).» Syracuse University Press. ISBN 0-8156-2448-4.
  • Caroe, Olaf. 1984. «The Pathans: 500 B.C.-A.D. 1957 (Oxford in Asia Historical Reprints).» Oxford University Press. ISBN 0-19-577221-0
  • Dani, Ahmad Hasan. 1985. «Peshawar: Historic city of the Frontier.» Sang-e-Meel Publications (1995). ISBN 969-35-0554-9.
  • Dupree, Louis. 1997. «Afghanistan.» Oxford University Press. ISBN 0-19-577634-8.
  • Elphinstone, Mountstuart. 1815. «An account of the Kingdom of Caubul and its dependencies in Persia, Tartary, and India: comprising a view of the Afghaun nation.» Akadem. Druck- u. Verlagsanst (1969).
  • Habibi, Abdul Hai. 2003. «Afghanistan: An Abridged History.» Fenestra Books. ISBN 1-58736-169-8.
  • Hopkirk, Peter. 1984. «The Great Game: The Struggle for Empire in Central Asia.» Kodansha Globe; Reprint edition. ISBN 1-56836-022-3.
  • Wardak, Ali «Jirga — A Traditional Mechanism of Conflict Resolution in Afghanistan» 2006 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче архивланӑ., 2003, online at UNPAN (the United Nations Online Network in Public Administration and Finance).
  • «A Study of the Greek Ancestry of Northern Pakistani Ethnic Groups Using 115 Microsatellite Markers.» A. Mansoor, Q. Ayub, et al.Am. J. Human Genetics, Oct 2001 v69 i4 p399.