Швейцари Франкĕ
Швейцари Франкĕ (ISO 4217 валюта кочĕ CHF, е 756) Швейцарипе Лихтенштейнăан валюти татат тӳлемелли хатĕр. Банкнотăсене Швейцарин тĕп банкĕ (Швейцари наци банкĕ) пичетлет, вак укçана Швецари тимĕр укçа çурчĕ кăларать.
Хальхи вăхăтра Швейцари валюти çеç франк ятлă. Швейцарин 4 официаллă чĕлхепе çырăнать: Franken (нимĕçле), franc (французла тата рето-романла), franco (итали чĕлхипе). Пĕр франк 100 рапентан тăрать Rappen (мн.ч. — Rappen) (Rp.) нимĕçле, centime (c.) французла, centesimo (ct.) питальянла тата rap (rp.) рето-романла. Трейдерсен жаргонĕнче швейцари франкне «свисси» (акăл. swissy) [1] тесе чĕнеççĕ.
Банкнотсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Хальхи вăхăтра 10, 20, 50, 100, 200 тата 1000 франк номиналлă хут укçа кăлараççĕ. Банкнотсем çинче портретсем ӳкернĕ:
- 10 франк — Ле Корбюзье (Жаннере Шарль Эдуард)
- 20 франк — Артюр Онеггер
- 50 франк — Софи Таубер-Арп
- 100 франк — Альберто Джакометти
- 200 франк — Шарль Фердинанд Рамю
- 1000 франк — Якоб Буркхардт
Аверс | Реверс | Номинал | Виçисем | Нумайрах тĕс | Малти ен |
---|---|---|---|---|---|
![]() |
![]() |
||||
![]() |
![]() |
||||
![]() |
![]() |
||||
![]() |
![]() |
||||
![]() |
![]() |
||||
![]() |
![]() |
Тимĕр укçа[тӳрлет | кодне тӳрлет]
5, 10 тата 20 рапен (сантим), 1/2, 1, 2 тата 5 франк номиналлă укçасене пичетлеççĕ. 1 рапенлă укçана 2006-мĕш çулта, 2 рапен - 1974-мĕш çулта кăларма пăрахнă. Укçа металлне ылмаштарни:
1939 çул — 20 рапен пăхăр-никĕль ирĕлчĕкĕнчен (1850—1859 — биллон, 1881—1938 — никĕль); 1968 çул — 1/2, 1, 2 тата 5 франк [пăхăр]]-никĕль ирĕлчĕкĕнчен (маларах — кĕмĕл); 1981 — 5 рапен [пăхăр]]-алюмини-никĕль (маларах —пăхăр-никĕль).
Ӳкерчĕк | Номинал | Диаметр | Йывăрăш | Гурт | Материал |
---|---|---|---|---|---|
![]() |
920/60/20 | ||||
![]() |
750/250 | ||||
![]() |
750/250 | ||||
![]() |
750/250 | ||||
![]() |
750/250 | ||||
![]() |
750/250 | ||||
![]() |
«DOMINUS PROVIDEBIT» тата 13 çăлтăр |
750/250 |
Хутран-ситрен, 10, 20 тата 50 франк номиналлă юбилей е астăвăм тимĕр укçа пичетлеççĕ, сăмахран:
Ӳкерчĕк | Номинал | Диаметр | Йывăрăш | Гурт | Материал | Кăларнă çул | Çырса пани |
---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() ![]() |
центр — кăшăл — пăхăр-алюмини-никĕль 920/60/20 |
||||||
![]() ![]() |
центр — кăшăл — пăхăр-алюмини-никĕль 920/60/20 |
||||||
![]() ![]() |
|||||||
![]() ![]() |
Кун-çулĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Швейцари франкĕ 1850-мĕш çултан çӳреме тыттăннă, вăл швейцари кантонĕсен тĕрлĕ укçисене ылмаштарнă. Ун чухне вăл франци франкĕпе пĕр тан пулнă.
Швейцари Франкĕ - резерв валюти[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Стабиллă пулнипе швейцари франкне резерв валюти вырăнне усă кураççĕ. Çавах ку валютăн резервсенчи шайĕ 0,3 % сахалрах.
Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Корнелиус Лука Торговля на мировых валютных рынках. — Альпина Паблишер. — ISBN 5-9614-0206-1
- Bernard Lescaze, Une monnaie pour la Suisse. Hurter, 1999. ISBN 2-940031-83-5
- Michel de Rivaz, The Swiss banknote: 1907—1997. Genoud, 1997. ISBN 2-88100-080-0
- H.U. Wartenwiler, Swiss Coin Catalog 1798—2005, 2006. ISBN 3-905712-00-8
- Otto Paul Wenger, Введение в нумизматику, журнал банка Кредит Свисс, август 1978 (фр.).
- Swissmint, 150 лет швейцарских монет: короткий исторический экскурс Архивленĕ 1 Авӑн уйӑхӗн 2005 çулта.. (акăлч.) (информация от 2 марта 2006)
- Swissmint, Чеканка швейцарских монет с 1850 года Архивленĕ 27 Ҫӗртме уйӑхӗн 2002 çулта., 2000. (фр.) (ним.)
Тата пăхăр[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Обзор основных средств защиты от фальшивомонетчиков Архивленĕ 12 Юпа уйӑхӗн 2013 çулта. (акăлч.)
- Ылтăн франк
Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- ^ Корнелиус Лука , 2005, с. 80
Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Swissmint — Швейцарский монетный двор (ним.) (фр.) (акăлч.)
- Национальный банк Швейцарии (ним.) (акăлч.) (фр.) (итал.)
- Каталог и галерея монет Швейцарии
- Франк швейцарский и его курс к основным валютам — статистика, графики, тенденции
- Галерея банкнот Швейцарии (ним.) (акăлч.) (фр.)
Шаблон:Money-stub
Шаблон:Switzerland-stub
Шаблон:Европа валютисем
Шаблон:Франк (валюта)