Арумын чĕлхи
| Арумын | |
|---|---|
| Тăван ячĕ: | armãneashce, limba armãneascã |
| Патшалăхсем: | Греци, Албани, Македони, Болгари; Серби, Румыни, Германи, Франци; АПШ, Австрали |
| Статус: | лайăх мар |
| Классификаци | |
| Категори: | Еврази чĕлхисем |
| индоевропа çемьи | |
| Çырулăх: | латиница, грек çырăвĕ (арумын алфавичĕсем) |
| Чĕлхе кочĕсем | |
| ISO 639-1: | — |
| ISO 639-2: | rup |
| ISO 639-3: | rup |
| Çавăн пекех пăхăр: Проект:Лингвистика | |
Арумы́н чĕлхи (çаплах арому́н чĕлхи, македо-румы́н чĕлхи; тăван ят: armãneashce, limba armãneascã) — аромунсен чĕлхи, Албанин кăнтăр регионĕсенче, çурçĕр тата вăта Грецире, кăнтăр тата тухăç Македонире, кăнтăр-анăç Болгарире, çаплах Сербире, Румынире, Германире, Францире тата Европăри урăх патшалăхсенче, АПШ-ра тата Австралире сарăлнă. Индоевропа чĕлхе çемьинчи роман группин тухăç роман кĕçĕн группине кĕрет. Мегленорумын чĕлхине çывăх. Уйрăм чĕлхе тесе пур лингвист шутламасть — хăшĕпĕр (ытларах румын) балкан-роман чĕлхе тĕпчевçисем ăна румын чĕлхин диалекчĕ тесе йышăнать. Арумын чĕлхипе ытларах ватăрах арумынсем усă кураççĕ. Пĕрмай калаçакан йышĕ 250 пин çын (1997)[1][2].
Лингвогеографи
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Ареал тата йышĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]| Патшалăх | Калаçакан йышĕ |
|---|---|
| Греци | 50.000[4] |
| Албани | 3.850[5] |
| Босни тата Герцеговина | 383.000 |
| Болгари | 16.000 |
| Македони | 6.890[6] |
| Румыни | 28.000 |
| Серби | 13.000 |
Текст тĕслехĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]«Отче наш» арумынла[7]:
|
Tată a nostru ţi eşti tru ţeruri; las se-av'isească numa a ta. Las se v'ina amirăril'ea a ta. Las se si facă thelima a ta, de căcum n-ţeru, aşiţe şî pre locu. Pânea a noastră aţea de cathe dzuă dănă-o astădzi. Şî l'eartă-nă steapsile anoastre, de căcum şi noi l'irtămu aţeloru ţi nă stipsescu. Şi se nu nă aduţi pre pirazmo, ma scapă-nă de ehturru; amin. | 
|
Асăрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Комментарисем
- Çăлкуçсем
- ^ Цитатăланă чухнехи йăнăш Неверный тег
<ref>; для сносокRecommendation 1333не указан текст - ^ Нарумов Б. П. Арумынский язык/диалект // Языки мира. Романские языки. — М.: Academia, 2001. — ISBN 5-87444-016-X
- ^ Ethnologue: Aromanian
- ^ Tapani Salminen, Endangered languages and education: Proceedings of the Third FEL Conference. UNESCO Advisory Committee for Linguistic Pluralism and Multilingual Education. Editor: Nicholar Ostler. Maynooth: Foundation for Endangered Languages. 125
- ^ Перепись населения 2011 г.
- ^ Перепись населения 2002 г.
- ^ Papahagi V. Învăţaţi aromâni din secolul al XVIII-lea (рум.).
Литература
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Нарумов Б. П. Арумынский язык/диалект // Языки мира. Романские языки. — М.: Academia, 2001. — ISBN 5-87444-016-X
- Коряков Ю. Б. Арумынский язык // БРЭ
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Викисăмахсарти сăмах йышĕ арумынского языка категоринче «Арумынский язык»
- Macedon Armans Council
- Macedon Armans Association from France
- Consiliul A Tinirlor Armanj, webpage about Youth Aromanians and their projects
- Южнодунайские диалекты румынского языка 2016 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче архивланӑ. (происхождение, формирование, статус)
- Страница Румынского Радио на аромунском языке 2008 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 3-мӗшӗнче архивланӑ.
- On the stadardization of the aromanian system of writing
- Nisioi S. On the syllabic structures of Aromanian