Бухара ханлăхĕ — Википеди

Бухара ханлăхĕ (перс. خانات بخارا‎; узб. Buxoro xonligi) — 1500 - 1785 ҫулсенчи, Вӑтам Азири хальхи Узбекистан, Таджикистан, Туркмени, Казахстан, Афганистан, Киргизи, Иран, Китай ҫӗрӗсенче вырнаҫнӑ Узбек патшалӑхӗ пулнӑ.

Бухара ханлăхĕ, Хива ханлăхĕ тата Коканд ханлăхĕ пек, Вӑтам Азири виҫӗ узбек ханлăхĕсенчен пӗри пулнӑ.

Бухара ханлăхĕ тесе тата сайра мар унӑн малашнехи патшалӑхне йышӑннӑ 1785 - 1920 ҫулсенчи — Бухара эмиратнӗ каланӑ.

Вуламалли

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Д. Ю. Арапов Бухарское ханство в русской востоковедческой историографии. М. Изд-во МГУ, 128 с., 1981.
Н. Ханыков, «Описание Бухарского ханства» (СПб., 1843).
Н. Ф. Бутенев, статьи о минеральных богатствах Б. («Горный Журнал», 1842);
П. Савельев, «Бухара в 1835 г., с присоединением известий обо всех европейских путешественниках, посещавших этот город до 1835 г.» (СПб., 1836);
Д. Н. Логофет Страна бесправия. Бухарское ханство и его современное состояние. М., 1908; 2-е изд. М., УРСС, 2010, 241 с.
Ж. Тулибаева, «Казахстан и Бухарское ханство в XVIII — первой половине XIX вв.» (Алматы, 2001).
Абдуррахман-и Тали. История Абулфейз-хана. — Ташкент: Изд. АН УзССР, 1959.
Мир Абдуль-Керим Бухарский. История Средней Азии // Материалы по истории туркмен и Туркмении. — М.-Л.: АН СССР, 1938. — Т. 2.
Мир Мухаммед Амин-и Бухари. Убайдалла-наме. — Ташкент: АН УзССР, 1957.

Каҫӑсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Бухара, ханство // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
Последний мангыт. Саид Алим Хан и «бухарская революция»(ĕçлемен каçă)
Бухарские ковры

п • с • т Бухара эмирачĕ
Беклĕхсем	Самарканд • Каттакурган • Ургут • Шахрисабз • Карши • Пенджикент • Фараб • Магиан • Фальгар • Матча • Бальджувон • Гиссар • Куляб • Каратегин • Дарваз • Рушан • Шугнан • Ура-Тюбе

Вассалсем	Бадахшан ханлăхĕ • Кундуз ханлăхĕ (Эндераб ханлăхĕ • Хульм ханлăхĕ • Айбак ханлăхĕ) • Балх ханлăхĕ (Мазари-Шариф ханлăхĕ) • Бамиян ханлăхĕ • Акчин ханлăхĕ • Сарыпуль ханлăхĕ • Андхой ханлăхĕ • Меймен ханлăхĕ (Гурзиван ханлăхĕ • Дарзаб ханлăхĕ • Шибирхан ханлăхĕ)

п • с • т Узбекистан историйĕ
Аваллăх	Андрон культури (п.эрч. XVII — п.эрч. IX ĕм.) • Бактри-Марги археологи комплексĕ (п.эрч. XXIII — п.эрч. XVIII ĕм.) • Скифсем (саксем, массагетсем, дахсем) (п.эрч. XVIII — п.эрч. IV) • Хорезм (п.эрч. VIII — п.эрч. VI ĕм.) • Сăкăт (— п.эрч. VI ĕм.) • Чач (— п.эрч. III ĕм.) • Фергана (— п.эрч. VI ĕм.) • Бактри (п.эрч. VIII — п.эрч. VI ĕм.) • Ахеменид патшалăхĕ (п.эрч. 558—330) • Александр Македонскин империйĕ (п.эрч. 334 — п.эрч. 312) • Селевкидсен патшалăхĕ (п.эрч. 312—п.эрч. 250 çç.) • Грек-Бактри патшалăхĕ (п.эрч. 250 — п.эрч. 130 çç.)

(П.эрч. II ĕмĕр — 1055)	Кангюй патшалăхĕ (п.эрч. III ĕм. — п.эрч. V ĕм. варри) • Давань (п.эрч. II — п.эрч. I ĕм.) • Кушан патшалăхĕ (I — III ĕм.) • Уструшана (IV — V ĕм.) • Чаганиан (V — IX ĕм.) • Илак (V — XIII ĕм.) • Хионитсен патшалăхĕ (IV — V ĕм.) • Кидаритсен патшалăхĕ (Тохаристан) (IV — V ĕм.) • Эфталитсен патшалăхĕ (V — VI ĕм.) • Тĕрĕк хаканлăхĕ (552—603) • Анăçри хаканлăх (603—698) • Тюргеш хаканлăхĕ (698—766) • Огуз патшалăхĕ (750—1055) • Карлук хаканлăхĕ (766—940)

Ислам çĕнсе илни (661—750)	Омейяд халифачĕ (661—750) • Аббасид халифачĕ (750—1258) • Тахирид эмирачĕ (821—873) • Саффарид эмирачĕ (861—1003) • Саманид эмирачĕ (875—999)

Тĕрĕк патшалăхĕсем (840—1221)	Газневид султаначĕ (963—1187) • Караханид патшалăхĕ (840—1040) • Анăç-Караханид ханлăхĕ (1040—1212) • Тухăç-Караханид ханлăхĕ (1042—1212) • Сельджукидсен патшалăхĕ (1037—1194) • Хорезмшахĕсен султаначĕ (1077—1231)

Монголсем çĕнсе илни (1221—1269)	Каракитай ханлăхĕ (1141—1212) • Монгол империйĕ (1206—1291) • Чагатай улусĕ (1224—1340) • Джучи улусĕ (1224—1360)

Çĕнĕ вăхăт	Могулистан (Тухăç Чагатай улусĕ) (1346—1370) • Тамерлан империйĕ тата Тимуридсен патшалăхĕсем (1370—1500) • Узбек ханлăхĕ (1428—1468) • Бухара ханлăхĕ (1500—1785) • Хива ханлăхĕ (1512—1920) • Коканд ханлăхĕ (1709—1876) • Ташкент патшалăхĕ (1784—1809) • Бухара эмирачĕ (1785—1920) • Кундуз ханлăхĕ (1800—1850) • Раççей империн Вăтам Азири харпăрлăхĕсем (Сырдарья • Фергана) • Самарканд облаçĕсем • Туркестан автономийĕ (1917—1918) • Вăхăтлăх Фергана правительстви (1919—1920)

Çĕнĕрех вăхăт	Туркестан АССР (1918—1924) • Бухара ХСР (1920—1924) • Хорезм ХСР (1920—1923) • Хорезм ССР (1923—1924) • Бухара ССР (1924) • Узбек ССР (1924—1991) • Узбекистан Республики (1991-па)