Узбек ханлăхĕ — Википеди

Ку ăнлава Узбек ханлăхĕсем тенипе пăтраштармалла мар

Узбек ханлăхĕ — Ылттăн Урта арканса пынă майăн (пайăррăн илсен Шурă Уртаран) çуралнă патшалăхсенчен пĕри.

Ку патшалăх мĕнпур узбексене çавăрса илнĕ тесе шутламалла мар. Чăннипе унта çурçĕрти куçса çурекен узбексем çеç пулнă. Çавăн пекех ытти халăхсем те (чăн малтанах казахсем).

Ханлăха çăлкуçсенче те, паян та тĕрлĕ ятсемпе асăнаççĕ.

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Григорьев В. В. [Рецензия на:] Вельяминов-Зернов В. В. Исследование о касимовских царях и царевичах. Ч. 1. СПб., 1863 // День. — № 29.
Шишкин Н. И. Симеон Бекбулатович, царь Касимовский // Русская старина. — 1888. — № 6. — С. 587.
Шишкин Н. И. История города Касимова с древнейших времён:
- 1-мĕш кăларăм. — Касимов, 1888.
- 2-мĕш тÿрлетнĕ тата туллилетнĕ кăларăм. — Рязань: Типо-Литография Н. Д. Малашкина, 1891.
- Ытти кăларăмсем: Рязань, 1999; Рязань, 2001.
Гагин И. С. Краткая сложность о Касимовских царях татарских и памятниках с их времён существующих (публ. М. Крейтон) // Труды Рязанской учёной архивной комиссии за 1901 год. — Т. XVII. — Вып. 3. — Рязань, 1902.

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Исхаков Д. К вопросу об этносоциальной структуре татарских ханств (на примере Казанского и Касимовского ханств XV-сер. XVI вв.) Архивленĕ 4 Пуш уйӑхӗн 2016 çулта.

п • с • т Ылтăн Урта ванчăкĕсем
Шурă Урта:^[1] Мăн Урта \| Хусан ханлăхĕ \| Касимов ханлăхĕ \| Крым ханлăхĕ \| Аçтăрхан ханлăхĕ Синкер Урта:^[1] Нухай Урти: Мăн · Кĕçĕн \| Çĕпĕр ханлăхĕ \| Узбек ханлăхĕ: Бухара · Хива · Коканд \| Казах ханлăхĕ: Аслă · Вăта · Кĕçĕн жузсем ^ ¹^тата² Историксен пайĕ Шурă тата Синкер Урта территорисем пирки урăхла шухăшлаççĕ. Монгол империн ванчăкĕсем \| Чингизидсем \| Раççейĕн территори-политикăллă экспансийĕ \| Раççей кун-çулĕ \| Казахстан кун-çулĕ \| Тутарстан \| Пушкăртстан \| Вăтам Ази

п • с • т Ханлăхсем
Хаканлăхсем	Авар хаканлăхĕ _(тĕр.) • Тухăç-тĕрĕк хаканлăхĕ • Жужань хаканлăхĕ • Анăç-тĕрĕк хаканлăхĕ • Карлук хаканлăхĕ • Кимак хаканлăхĕ • Кыргыз хаканлăхĕ • Вырăс хаканлăхĕ • Тӳркеш хаканлăхĕ • • Тĕрĕк хаканлăхĕ • Уйгур хаканлăхĕ • Хасар хаканлăхĕ

Раççей/Украина	Авар ханлăхĕ _(даг.) • Аçтăрхан ханлăхĕ • Казикумух ханлăхĕ • Дербент ханлăхĕ • Хусан ханлăхĕ • Калмăк ханлăхĕ • Касимов патшалăхĕ • Крым ханлăхĕ • Кюрин ханлăхĕ • Мехтули ханлăхĕ • Çĕпĕр ханлăхĕ • Тĕмен ханлăхĕ • Цахур ханлăхĕ

Малти Ази	Азербайджан ханлăхĕсем • (Ардебил • Баку • Гянджа • Джавад • Дербент • Зенджан • Карабах (Карадаг • Куба • Маку • Марага • Нахичевань • Сараб • Талыш • Тебриз • Урма • Хальхал • Хой • Шека • Ширван) • Ардалан ханлăхĕ • Гилян ханлăхĕ • Мазандаран ханлăхĕ • Нишапур ханлăхĕ

Вăта Ази	Афган ханлăхĕсем (Абдали • Гильза • Герат • Кабул • Кандагар • Пешавар • Хатта) • Джунгар ханлăхĕ • Казах ханлăхĕ • Каракитай ханлăхĕ • Могули • Монгол хаканлăхĕ • Ойрат ханлăхĕ • Ташкент • Узбек ханлăхĕ • Узбек ханлăхĕсем (Бухара (Акчин • Андхой • Бадахшан • Балх • Бухара • Гурзиван • Дарзаб • Коканд • Кундуз • Меймен • Сарыпул • Хульм • Шибирхан • Хива

Кăнтăр Ази	Калат

п • с • т Узбекистан историйĕ
Аваллăх	Андрон культури (п.эрч. XVII — п.эрч. IX ĕм.) • Бактри-Марги археологи комплексĕ (п.эрч. XXIII — п.эрч. XVIII ĕм.) • Скифсем (саксем, массагетсем, дахсем) (п.эрч. XVIII — п.эрч. IV) • Хорезм (п.эрч. VIII — п.эрч. VI ĕм.) • Сăкăт (— п.эрч. VI ĕм.) • Чач (— п.эрч. III ĕм.) • Фергана (— п.эрч. VI ĕм.) • Бактри (п.эрч. VIII — п.эрч. VI ĕм.) • Ахеменид патшалăхĕ (п.эрч. 558—330) • Александр Македонскин империйĕ (п.эрч. 334 — п.эрч. 312) • Селевкидсен патшалăхĕ (п.эрч. 312—п.эрч. 250 çç.) • Грек-Бактри патшалăхĕ (п.эрч. 250 — п.эрч. 130 çç.)

(П.эрч. II ĕмĕр — 1055)	Кангюй патшалăхĕ (п.эрч. III ĕм. — п.эрч. V ĕм. варри) • Давань (п.эрч. II — п.эрч. I ĕм.) • Кушан патшалăхĕ (I — III ĕм.) • Уструшана (IV — V ĕм.) • Чаганиан (V — IX ĕм.) • Илак (V — XIII ĕм.) • Хионитсен патшалăхĕ (IV — V ĕм.) • Кидаритсен патшалăхĕ (Тохаристан) (IV — V ĕм.) • Эфталитсен патшалăхĕ (V — VI ĕм.) • Тĕрĕк хаканлăхĕ (552—603) • Анăçри хаканлăх (603—698) • Тюргеш хаканлăхĕ (698—766) • Огуз патшалăхĕ (750—1055) • Карлук хаканлăхĕ (766—940)

Ислам çĕнсе илни (661—750)	Омейяд халифачĕ (661—750) • Аббасид халифачĕ (750—1258) • Тахирид эмирачĕ (821—873) • Саффарид эмирачĕ (861—1003) • Саманид эмирачĕ (875—999)

Тĕрĕк патшалăхĕсем (840—1221)	Газневид султаначĕ (963—1187) • Караханид патшалăхĕ (840—1040) • Анăç-Караханид ханлăхĕ (1040—1212) • Тухăç-Караханид ханлăхĕ (1042—1212) • Сельджукидсен патшалăхĕ (1037—1194) • Хорезмшахĕсен султаначĕ (1077—1231)

Монголсем çĕнсе илни (1221—1269)	Каракитай ханлăхĕ (1141—1212) • Монгол империйĕ (1206—1291) • Чагатай улусĕ (1224—1340) • Джучи улусĕ (1224—1360)

Çĕнĕ вăхăт	Могулистан (Тухăç Чагатай улусĕ) (1346—1370) • Тамерлан империйĕ тата Тимуридсен патшалăхĕсем (1370—1500) • Узбек ханлăхĕ (1428—1468) • Бухара ханлăхĕ (1500—1785) • Хива ханлăхĕ (1512—1920) • Коканд ханлăхĕ (1709—1876) • Ташкент патшалăхĕ (1784—1809) • Бухара эмирачĕ (1785—1920) • Кундуз ханлăхĕ (1800—1850) • Раççей империн Вăтам Азири харпăрлăхĕсем (Сырдарья • Фергана) • Самарканд облаçĕсем • Туркестан автономийĕ (1917—1918) • Вăхăтлăх Фергана правительстви (1919—1920)

Çĕнĕрех вăхăт	Туркестан АССР (1918—1924) • Бухара ХСР (1920—1924) • Хорезм ХСР (1920—1923) • Хорезм ССР (1923—1924) • Бухара ССР (1924) • Узбек ССР (1924—1991) • Узбекистан Республики (1991-па)