Замби

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Republic of Zambia (акăлч.)
Dziko la Zambia Шаблон:Ref-ny

Замби республики

Flag of Zambia.svg Coat of arms of Zambia.svg
Замби ялавĕ Замби гербĕ
Location Zambia AU Africa.svg
Патшалăх чĕлхисем акăлчан чĕлхи
Тĕп хула Лусака
Чи пысăк хула Лусака
Президент Хакаинде Хичилема
Лаптăкĕ
 - Пĕтĕмпе
38 вырăнта
 752 614 км2
Халăх йышĕ
 - Пĕтĕмпе(2002)
 - Йышлăхĕ
71 вырăнта
12 935 000
17,2/км²
Валюта ячĕ замби квачи
Вăхăт тăрăхĕ ГВ +02 пуçласа +02 таран
Патшалăх гимнĕ Замби патшалăхĕн гимнĕ
Тетел доменĕ [[.zm]]
Тел. префиксĕ 260

Замби (акăл. Zambia [ˈzæmbiə]) - тĕп Африкăри тинĕс патне тухман çĕршыв. Çурçĕрте Конго Демократи Республикипе чикĕ тытать, çурçĕр-хĕвелтухăçĕнче Танзанипе, Малавипе хĕвелтухăçĕнче, Зимбабвепе, Ботсванапа, Намибипе тата Мозамбикпа кăнтăрта, Анголăпа хĕвеланăçĕнче.

Административла пайлану[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Замби провинцисем

Замби районсем çине пайланакан провинцинчен тăрать

Провинци Административла тĕпĕ лаптăкĕ, кв. км. Халăх йышĕ (2000), пин çын
Тĕп Кабве 94 395 1 012,257
Коппербелт Ндола 31 328 1 581,221
Хĕвелтухăç Чипата 69 106 1 306,173
Луапула Манса 50 567 775,363
Лусака Лусака 21 896 1 391,329
Çурçĕр Касама 147 826 1 258,696
Çурçĕр-хĕвеланăç провинци Солвези 125 827 583,350
Кăнтăр Ливингстон 85 283 1 212,124
Хĕвеланăç Монгу 126 386 765,088

Пысăк хуласем (2000)[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Халăхĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Халăх йышĕ 12 935 пин [1] Çулталăкра ӳсни - 1,6 % (в 2010). Фертильность — пĕр хĕрарăм вăтамран 5,07 ача çуратать. Ачасем вилни —1000 çуралнă ача çине 99,9. Вăтамран 38,9 çул пурăнаççĕ (2010-мĕш çул, тĕнчере 223-мĕш вырăн). ВИЧ вирусĕ пĕтĕм халăхăн 15,2 % юнĕнче сарăлнă (2007 çулхи хаклав, тĕнчере 7-мĕш вырăн). Хулара 35 % (2008) пурăнать. Этно тытăмĕ - бемба 35 %, тонга 15 %, малави 13 %, лози 9 %. Шуррисем - 0,3 %. Официаллă чĕлхесем - бемба 35,1 %, ньянджа 10,7 %, тонга 10,6 %, лози 5,7 %, лунда 2,2 %, каонде 2 %, лувале 1,7 %, акăлчан чĕлхи. Ытти чĕлхесем те сарăлнă: чева 4,9 %, нсенга 3,4 %, тумбука 2,5 %, лала 2 % тата 60 яхăн абориген чĕлхисем (халăх йышĕн 22 % ). Халăхăн 80 % хутла пĕлет.

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ Department of Economic and Social Affairs Population Division (2009). «World Population Prospects, Table A.1» (.PDF). Тĕрĕсленĕ 2009-03-12.

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Юдин Ю. А. Федерация Родезии и Ньясаленда // Новые формы колониального управления / М.1960
  • Сванидзе Н. А. Сельское хозяйство Северной Родезии / М.1963
  • Демкина Л. А. Крах Федерации Родезии и Ньясаленда / М.1965
  • Коновалов Е. М. Республика Замбия / М.1965
  • Франгулян В. И. Экономика Республики Замбия / М.1967
  • Поляков Б. С. Замбия / М.1969
  • Иванов Ю. М. Развитие капитализма в африканской деревне Родезии и Замбии / М.1970
  • Березин В. И. Замбия на пути завоевания экономической независимости / М.1972
  • Александров Ю., Линец Ю. Замбия / М. 1973
  • Заварнов Н. А. Высшие органы власти и управления в государствах Восточной Африки (Танзания, Замбия, Кения, Уганда) / М.1973
  • Чуваева М. А. Республика Замбия // Пути и метода экономического развития стран Африки / М.1975
  • Перышкин Е. В. Политическая система Республики Замбия / М.1980
  • Республика Замбия (справочник) / М.1982
  • Велич А. Гуманизм в Замбии // Международная политика — 1969 — № 473

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Шаблон:Африка Шаблон:Африка союзĕ Шаблон:Африка патшалăхĕсем