Питпуян

Питпуян — пăлхарсен ĕмпĕвĕ, кăнар-тикки, Аслă Купратăн аслă ывăлĕ.

Истори

Питпуян ашшĕ туса тĕреклетнĕ Аслă Пăлхара упраса хăварас тесе питĕ нумай тăрăшнă. Кайран шăллĕсем хăйсене пăхăнса тăракан йăхсемпе тĕрлĕ çĕрелле кайма тытăнсан та Аслă Палхаршăн петĕм вăйне хурса тармашнă. Чылай çулсем иртсен çеç вара вăл хăйĕн йăхĕсемпе пĕрле Кавказ ту хушакĕсенелле чакса каять. Питпуян ертсе пынă пăлхарсенчен хальхи балкар (палкар) тата вĕсемпе пĕрчĕлхеллĕ карачай халахĕсем пулса кайнă тесе шутлаççĕ. Вĕсен чĕлхи авалхи пăлхар чĕлхин хăйевĕрлĕхне чылай çухатнă пулсан та, паянкун та чăваш чĕлхипе пĕрпеклĕх питĕ нумай. Авалхи тум, кăрал ячĕсем, топономика пĕрпеклĕхĕ пысăк.

Вуламалли

• Бичурин Н.Я., «Собрание сведений».
• Попов А., «Обзор хронографов русской редакции», 1866.
• «Летопись византийца Феофана от Диоклетиана до царей Михаила и его сына Феофилакта», 1884-1887.
• Кури Вантер, "Чăваш халахĕн историйĕ", Шупашкар, "Ялав" библиотеки, 1990.
• Мизиев И.М., «История Карачаево-балкарского народа».
• Мизиев И.М., «История карачаево-балкарского народа с древнейших времен до присоединения к России», "Минге-тау" (Эльбрус) ж-л, 1994.
• Артамонов М.И.
• Э.Н.Хошхожев, И.Георгиев, "Элементы религии протоболгар в языческих верования балкар и карачаевцев" статья, "Вопросы Кавказской филологии и истории" №2, "Эль-фа" кĕнеке кăларăвĕ, Нальчик, 1994.
• Иоахим Вернер, "Захоронение в Малом Перещеннине и Кубрат, хан болгарский", "Софийские новости" хаçат, 1985, кăрлач, 9 кунĕ.
• Ю. Немет, венгр тĕпчевçи, ""
• Ив. Шишманов, Танайçи болгар тĕпчевçи, ""
• К. Иречек, "История болгар", Варшава, 1877.
• Гумилев Л.Н., "Древние тюрки"
• Каховский В.Ф., "Происхождение чувашского народа", 2003.
• Халиков А.Х., "Кто мы — булгары или татары".
• "Краткая история Болгарии (С древнейших времен до наших дней)", "Наука" кĕнеке кăларăвĕ, Мускав, 1987.
• Евгени Константинов, "Дрезговини" (Ӗнтрĕк), роман, Софи, "Народна младеж" кĕнеке кăларăвĕ, 1960.
• Юхма Мишши, «Авалхи чăвашсем», 1996, Шупашкар.