Пушкăрт Республикинчи чăваш ялĕсем

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Пушкăртсанри чăвашсем ăçтарах мĕнле йăвăлăхпа пурăннине карттă çинче кăтартни (2002-мĕш çул тĕлне). Чи пысăк йăвăлăх Пишпÿлек тата Авăркас районĕсене пырса тивет.

Пушкăрт Республикинчи чăваш ялĕсем — Пушкăрт республикин (Пушкăртстанăн) территорийĕнче вырнаçнă чăваш ялĕсем. Мĕнпурĕ миçĕ иккенне чат тĕрĕс палăртма май çук. Мĕншĕн тесен чылайăшĕнче нацилĕх тĕлĕшпе хутăш халăх пурăнать, вĕсенчи тăрăм кулленех улшăнса тăрать. Ку статьяра Пушкăртстанри чăваш ялĕсене районсерен палăртса тухма тăрăшнă. Хăшпĕр хуласенчи уйрăм микрорайонсене те асăннă. Чăннипе вара вĕсене урăхларах та ушкăнласа тухма пулать. Сăмахран, ак çапла: 1) Ăх тăрăхĕнчи чăваш ялĕсем[1], 2) Шурă Атăл тăрăхĕнчи чăваш ялĕсем[2].

Пĕтĕмĕшле йыш 117,3 пин çын (2002). Чăваш ялĕсем республикăри 54 районтан 22 районĕнче пур темелле, Пушкăртстанăн хĕвеланăç, кăнтăр-хĕвеланăç тата центрти пайĕсече компактлăн пурăнаççĕ чăвашсем.

Пушкăрт Республикинчи ??? чăваш ялĕ[3].. Республикăри ялсенче, паççулкăсенче, хуласенче ??? чăваш пурăнать

Ĕпхӳ хули[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Хăмăшлă-Мелькомбинат (пурăнакан вырăн)

Кумертау хули[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Кивĕ Урал

Архангельски районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Казанка  • Троицки  • Успенка  • Устье-Бассы

Авăркас районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Абдуллино  • Алексеевка (Семенкино ял канашĕ)  • Пайашкал  • Асавпуç  • Березовка  • Веселовка  • Вязовка  • Дадановка  • Дарьино (Авăркас районĕ)  • Дубровка  • Ермолаевка  • Журавлевка  • Ивановка  • Каменка  • Кăтаймас  • Кепеç  • Кивĕ Хурамал  • Князевка  • Красный-Восток  • Культура  • Маньел  • Меселпуç  • Наумьел  • Мăйлăпукан  • Николаевка  • Никольски  • Новогуровка  • Новочелатканово  • Новотроицки  • Нукасак  • Пелакор  • Пишкайăн  • Пелакор Хуттăрĕ  • Путаш  • Пушкинский Хуттăрĕ  • Çĕньял  • Тальник  • Ташлăкӳл  • Таштамак  • Толмачевка  • Треппел  • Трудовка  • Утаркуль  • Чакăллă  • Шĕвĕрлĕ  • Шланлă  • Чăваш Хурамалĕ  • Эмçе  • Юламан  • Барак-84  • Кальчирбуран  • Кузьминовка (Авăркас районĕ)  • Сосновка (Авăркас районĕ)  • Михайловка (Авăркас районĕ)  • Чишма  • Чулпан  • Куганак (ял)  • Байкал (Авăркас районĕ)  • Абдуллино (Авăркас районĕ)  • Барак-89

Баккали районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ахман | Бугабашево | Юлтимĕр | Матă

Гафури районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Анттуньял | Ахметка | Белое-Озеро-Станци | Героевка | Дмитриевка | Карлы | Мăрак| Новозириково | Пчелосовхоз (пурăнакан вырăн) | Уваровка | Курорт Поççолăкĕ | Ташла | Суходол | Новосемёновка | Дарьино (Гафури районĕ)

Давлеккан районĕ Пушкăртстан картти çинче

Давлеккан районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Канчăлав | Кузьминовка | Чуйăнчă-Николаевка

Ĕпхӳ районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Хăмăшлă | Торфяной

Васильев Фёдор Павлович (1935 çур.), профессор-математик, Пушкăртстанри Суккул чăваш ялĕнче çуралса ÿснĕ

Ермеккей районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Богородск | Енкĕрел | Калиновка | Кăратмас | Михайловка | Никитинка | Николаевка | Суккул | Уйăлка | Хурамал | Эрехĕрри | Янăшма | Плодопитомник (пурăнакан вырăн) | Заряново | Курятмас | Князевка

Зианчурин районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Лукьяновски | Серегулово | Сулейманово | Глинка Хуттăрĕ | Верхняя-Акберда

Тăхтаман-Валетова Нина Петровна, 1958 çур., ÿнерçĕ, Пушкăртстанри Зилаир районĕнчи Пертеш чăваш ялĕнчен тухнă çын

Кугарчин районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Гавриловка | Давлеткулово Хуттăрĕ | Хĕрлĕ Çыр | Кивĕ Альмясово | Тури Сазово

Иглино районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Авангард | Будка-1688 (пурăнакан вырăн) | Ивански | Куршак | Песчано-Лобово | Постуалово | Преображенски | Родники | Слутка | Тауш | Урожай | Чăваш Кăпав | Чуваши Уйăрăш | Преображенка

Ишимпай районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Йĕкенпуç | Авангард

Кармаскала районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Анттуньял | Грачевка | Дмитриевка | Калгановка | Каракуль | Матросовка | Йăмран | Пекенеш | Сихун | Суук-Чишма | Тинĕскӳл | Казарма-34

Зилаир районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пертеш | Надеждински Хуттăр | Кувалат

Куюргаза районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Анновка | Красный-Восток | Кривле-Илюшке | Марьевка | Çĕнĕ Михайловка | Ольховка Хуттăрĕ | Эмеккеç | Сураккай | Çĕнĕ Урал | Çĕнĕ Отрада | Михайловка (Куюргаза районĕ) | Красный-Урал

Пушкăртстанри Слакпуçĕнчи К.В. Иванов çурт-музейĕ

Миякки районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Алексеевка | Верхоценко | Дубровка | Еспуç | Кекен | Кошкарово | Смородиновка | Суккул-Михайловка | Çĕнĕ Хурамал | Çирĕклĕ | Тимеш | Туяш | Чайка | | Канаш

Пишпӳлек районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Александровка | |Алексеевка (Пишпӳлек ял тăрăхĕ) | Ăхпуç | Вишневка | Дубровка | Егоровка | Зириклытамак | Йăкăнашки | Йăлпăлак | Калиновка | Канарейка | Кандры-Куль | Кистенлĕ | Кистенлĕпуç | Лассирма | Мелеспуç | Пăслăк | Петровка (Хушăлка ял тăрăхĕ) | Петровка (Калинино ял тăрăхĕ) | Кистенлĕпуç | Пишпӳлек | Пчельник | Пурлыга | Сармандеевка | Светловка | Ситек | Ситекпуç | Сосновка | Степановка | Степановка | Çĕнĕ Михайловка | Çĕнĕ Пурнăç | Çирĕклĕ | Хушăлка | Шкапово | Ярмулкки | Такмак | Санталак | Ибрайкино|

Пелепей районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Алексеевка | Арпÿлек | Гусаркино | Дурасово | Илккел | Канаш | Кивĕ Сименкке | Ключевка | Куршанак паççулкки | Моховое Болото | Свобода | Слакпуç | Çĕнĕ Сименкке | Çирĕклĕ | Фёдоровка | Хĕрлĕ Çыр | Чубукаран | Чубукаран | Шаровка | Шелканово | Этĕльел | Ярмулай | Москоммуна | Кĕçĕн Пелепей

Слакпуçри (Пушкăртстан, Пелепей районĕ) Яков Ухсай музейĕн çурчĕ

.

Куканак шывĕ (Çтерлĕ районĕ)
Dyurtyuli village
Тĕтреллĕ хир - panoramio

Мелевĕс районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Рассвет

Çтерлĕ районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Айгулево | Березовка | Большое Аксаково | Восточный | Дергачевка | Квакав | Красноармейски Уйрамĕ | Любовка | Марковский | Новоалешкино | Подлесное | Покровка | Çурçĕр Уйрăмĕ | Соколовка | Танеевка | Усăллă | Чăваш Куканак | Черкасы | Усть-Зиган станцийĕ | Ямансас | Натальевка | Матвеевка

Çтерлĕпуç районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Тетĕрпуç

Туймаза районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Çĕнĕ Нарыш | Дарвино | Раевка | Чăваш Улханĕ | Сайран | Пушарнăйсен Деповĕ (пурăнакан вырăн) |

Федоровка районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ашкатар | Верхняя-Митюковка | Казанка | Кинчеккей | Маганевка | Теней | Улядаровка | Ураллă | Орловка (Федоровка районĕ) | Тим Хуттăрĕ | Митрофановка Хуттăрĕ

Хайпăла районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пугачев | Яковлевка (Хайпăла районĕ)

Чекмагуш районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Макаровка | Тапканчă | Пайкилт

Шаран районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Борисовка | Васильевка | Виçĕ Çăл | Владимировка | Имчаг | Каракулька | Михайловка | Новоалександровка | Тапканчăпуç | Новотроицки | Паскай | Покровка | Ĕрĕкмен | Новая-Сбродовка | Тӳртӳллĕ | Укьяс | Хурамал | Юность | Кĕчĕк | Елань-Елга | Анисимова-Поляна

Элшей районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Александровка | Андриановка | Кайраклă | Ярапайкӳл

Караидель районĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Верхний-Казьмаш

Чăваш чĕлхин уйрăмлăхĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ Ягафова Е.А. ЧУВАШИ ПРИИКСКОЙ ГРУППЫ. — Электронла чăваш чăваш энциклопедири статья.
  2. ^ Ягафова Е.А. ЧУВАШИ ПРИБЕЛЬСКОЙ ГРУП­ПЫ . — Электронла чăваш чăваш энциклопедири статья.
  3. ^ Единый электронный справочник муниципальных районов Республики Башкортостан — приложение в формате Excel 2016 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнче архивланӑ.

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Петров И.Г. 2020 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче [https://web.archive.org/web/20201127034517/http://enc.cap.ru/?t=publ&hry=137&lnk=3929 архивланӑ. Чуваши Башкортостана.]] — Электронла чăваш чăваш энциклопедири статья.
  • Петров И.Г. Чуваши // Народы Башкортостана: историко-этнографические очерки. Уфа, 2002.
  • Иванов В. П., «Этническая география чувашского народа», Чебоксары, 2003, ISBN 5-7670-1404-3.
  • Жакмон А. Чуваши в Оренбург­ской губернии // Московские ведомости. 1890. №45, 70.
  • Чуваши Приуралья:культурно-бытовые процессы. Чебоксары, 1989.
  • Ягафова Е.А. Чуваши Урало-Поволжья (история и традиционная культура этнотерриториальных групп). Ч., 2007.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]