Шумер-аккад халаплăхĕ

Шумер-аккад туррисен генеалоги йывӑҫӗ

Мардук-апла-иддина I-мӗшӗн кудурру (чикӗ) турӑсене пӗлтерекен паллӑсемпе : 1 — Син, 2 — Иштар, 3 — Шамаш, 4 — Ану, 5 — Энлиль, 6 — Эа, 7 — Нинкарраг (Гула), 8 — Ишхара, 9 — Нергал, 10 — Забаба, 11 — Набу, 12 — Нинурта, 13 — Нуску, 14 — Адад, 15 — Мардук, 16 — Бау, 17 — Шукамуна (касситское божество), 18 — Иштаран.

Икшывхушши халаплăхĕ — Мессопотамири авалхи çĕршывсен (Аккад, Ассири, Вавилон, Шумер, Элам) халаплăхĕ.

Шумер-аккад халаплăхĕ — пирĕн эрăччен IV – II пин çуллăхсенчи Икшывхушшинчи паллă цивилизацисен чи авалхи халаплăхĕ.

Хуррит халаплăхĕ — пирĕн эрăччен III-II пин çул каялла Çурçĕр Икшывхушшинчи халăхсен халаплăхĕ.

Ассири халаплăхĕ — пирĕн эрăччен XIV — VII ĕмĕрсенчи Çурçĕр Икшывхушшинчи Ассири халаплăхĕ; никĕсне шумер-аккад халаплăхĕнчен илнĕ, Вавилон патшалăхĕ Ассирине туртса илсен вăл вавилон халаплăхĕ çине те сĕм янă.

Вавилон халаплăхĕ — XX-VI ĕмĕрĕсенче Икшывхушшин кăнтăрĕнче вырнаçнă Вавилон патшалăхĕн халаплăхĕ, ассири халаплăхĕн сĕмĕ те пулнă.

Пĕрлĕх туррисем

• Забаба - Киш турри
• Энлиль - Ниппур турри
• Инанна - Урук хулин ама турри
• Нанна - Ур турри
• Энки - Эриду турри

Халапсен шучĕсем

А

Абзу, Абу, Адад, Адапа, Ала (халăплăх), Алад, Алалу, Аманки, Ан, Ангаль, Анзуд, Ану, Ануннаки, Аншар, Апсу, Асаг, Асаллухи, Ашакку, Ашимбабар, Ашнан, Аштаби, Ашшур,Ассур.

Б

Бау, Баба (халаплăх), Белатекалим, Бунене, Бэл.

Г

Галатур, Галла, Гатумдуг, Гештинана, Гибил, Гирра, Гильгамеш, Гир, Гула.

Д

Дамкина, Даму, Дильмун, Диммеа, Дуку, Думузи.

З

Забаба, Зиккурат.

И

Игиги, Имдугуд, Инанна, Исимуд, Ишкур, Иштар, Анунит, Нана, Ишум.

К

Кабта, Кулла, Калкала, Ки, Кингалудда, Кингу, Кубаба, Кугар, Кужух, Кулулу, Кумарби, Кур,

Л

Лабассу, Лаббу, Ламассу, Лама, Ламашту, Ламму, Лахму, Лахаму, Лахар, Лилит, Лугальбанда, Лукур.

М

Мамету, Мардук, Марту, Мах, Ме, Муллиль, Мумму, Мушдамма, Мушхуш.

Н

Набу, Намму, Намтар,* Намтарру, Нанайя, Нанна, Син, Нанше, Нергал, Нети, Нидаба, Ниназу, Нингаль, Нингирсу, Нингишзида, Ниндуба, Нинкаррак, Нинкаси, Нинкурра, Нинлиль, Нинма, Нинмах, Мах, Нинсун, Нинти, Нинтинугга, Нинурта, Нинхурсаг, Ниншубур, Нисаба, Нумушда, Нунамнир, Нунбаршегуну, Нуску.

О

• Оаннес

П

• Патеси

С

Самана (халаплăх), Себетту, Син, Сиртар, Сумукан.

Т

Таммуз (халаплăх), Тиамат, Тильмун.

У

Удуг, Улликумми, Упеллури, Ута, Утнапештим, Утнапишти, Утту, Уту, Шамаш, Утукку.

Х

Хайа, Хебат, Хедамму, Хув

• Хурри

Ц

Царпаниту, Сарпанита

Ш

Шамаш, Шанирда, Шар (халаплăх), Шаушка, Шавушка, Шеду, Шерри, Шимиге.

Э

Эа (халаплăх), Эбех, Эдинмуги, Эмеш, Энки, Апсу, Энкиду, Энкимду, Энлиль, Энмеркар, Энмешара, Энтен, Энума Элиш, Эншаг, Гильгамеш кăссайĕ, Эреду, Эрешкигаль, Эрра, Йрра , Этимму.

Каçăсем

• Шумер халаплăхĕ. Авалхи тĕнче халаплăхĕн энциклопедийĕ.
• Авалхи Месопотамин туррисем