Контент патне куҫ

Сĕве

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
(Сĕве (юханшыв) ҫинчен куҫарнӑ)
Ытти пĕлтерĕшсене Сĕве (пĕлтерĕшсем) статьяра пăхăр.
Сĕве
тут. Зөя выр. Свияга
Сĕве юханшывĕ Тутарстанăн Апас районĕнче
Сĕве юханшывĕ Тутарстанăн Апас районĕнче
Характеристика
Тăршшĕ 375 яхăн км
Бассейн  лаптăкĕ  16,7 пин км²
Шыв системи Атăл
Шыв тăкакĕ 34 м³/ç (вăрринчен 26 км)
Шыв юххи
Шыв пуçламăшĕ Атăлçи тӳремсăртлăхĕ, Кузоватово (Чĕмпĕр облаçĕ)
 • Çӳллĕшĕ 332
Шыв вăрри Атăл
 • Координатсем 55°43′52″ с. ш. 48°36′57″ в. д.HGЯO{{#coordinates:}}: нельзя иметь более одной первичной метки на страницеШаблон:Карттă/Бк/N
Юханшыв тайлăмĕ 0,1 м/км
Вырнаçни
Патшалăх Раççей Федерацийĕ Раççей Федерацийĕ
Регион Чĕмпĕр облаçĕ, Тутарстан
РПШР Ошибка Lua в package.lua на строке 80: module 'Module:Wikidata/link' not found.
Сĕве (Раççей)
Точка
Точка
шыв вăрри

[[Категори:Юханшыв карточки: Тултар: Шыв вăррин координачĕсем Выраженири йӑнӑш: палласа илмен «я» чарӑну палли.]]

Чĕмпĕрте

Сĕве (тут. Зөя, çаран мари Сӱэ, выр. Свияга) — Тутарстанпа Чĕмпĕр облаçĕ çĕрĕсемпе юхакан юханшыв[1] , Атăлăн сылтăм юппи. Тăршшĕ 375 çухрăм, бассейн лаптăкĕ 16, 7 пин км2. Атăлçи сăртлăхĕн хĕвелтухăç енчи тайламĕнче пуçланать те çурçĕрелле юхса Куйбышев шывуправĕн Сĕве кӳлмекне юхса тухать. Ытларах пайĕпе юр шывĕпе тулать. Чӳк уйăхĕнче шăнса ларать те ака уйăхĕнче пăртан тасалать.

Çырма ячĕ

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Домыслы Макса Фасмера уже давно были развеяны всеми лингвистами, включая Дмитриева. М.Фасмер основывался исключительно только на созвучие с русским словом "свить", не принимая во внимание исторические очерки, что название реки на языках местного населения звучало как чув. Сĕве, мар. Сӱйэ, тат. Зөя, за долго до прихода русских в эти края.

Из записок Курбского А. М. Глава II. Покорение Казани про основание града Свияжска 24 мая 1551 года при государе Иване Грозном, сказано что:

Егдаж преплавишася Суру реку, тогда и Черемиса горняя, а по их, Чуваша зовомые, язык особливый, начаша встречати по пяти сот и по тысяще их, аки бы радующеся цареву пришествию: понеже в их земли поставлен оный предреченный град на Свияге.

Тем самым отмечая что на этой территории жили Чуваши и соответственно в их языке и кроется ответ на данный вопрос. По чувашской народной этимологии, полное название реки звучит как "Сĕве çырми" (диал.Сӳек В. Олг., Хорачка - мар.Сӱэ) — "Пологий берег, Покатый овраг". От него берет свое название местное население Сĕвер - "Сĕве арĕ - люди со Свияги".

Юпписем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Хуласем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  1. ^ «Центральный реестр России Государственного водного кадастра и Гидротехнических сооружений.».
Çăлкуç — «https://cv.wikipedia.org/w/index.php?title=Сĕве&oldid=841253»