Вырăс Википедийĕ

	Вырăс Википедийĕ
URL:	ru.wikipedia.org
Сайт тĕсĕ:	Эреш энциклопедийĕ
Регистраци:	Кирлех мар
Чĕлхе(сем):	вырăс
Харпăрçă:	Фонд Викимедиа
Ĕçе пуçланă:	2001 çулхи çу, 11
Хальхи статус:	Ӗçлет, аталанса пырать
	Вырăс Википедийĕ Викиампарта

2001

Вырăс Википе́дийĕ. Официаллă ячĕ пирки консенсус çук, çавăнпа та тĕрлĕ вариантсемпе усă кураççĕ. Вулăр: Википеди:Ыйтнисем/Вырăс уйрăмĕн ячĕ. Çак вариантсем: вырăс «Википедийĕ», «Вырăс Википедийĕ», Вырăс чĕлхиллĕ Википеди, Википедин вырăс чĕлхиллĕ уйрăмĕ, РуВика, РуВики, ru-wiki.</ref>^[1] — Википедин —ирĕклĕ0 энциклопедин— вырăс уйрăмĕ. Халĕ унта статья йышĕ 56 869. Уйрăм статья шучĕпе вуннăмĕш вырăн йышăнать. «Вырăс» ят (çакăн пекех урăх чĕлхе ячĕсем те — Акăлчан Википедийĕ, Франци Википедийĕ т.ур.) этноса е патшалăха мар,статьяна çырнă чĕлхене кăтартать.

2009 çулхи юпа уйăхĕнче Википедин Яндекс.Каталогра ЦТИ 31 000 танлашнă, вăл вара Рунет сайчĕсем хушшинче 9-мĕш вырăна тухать^[2]. alexa.com статистикипе Википедин вырăс уйрăмĕ пиллĕкĕмĕш-улттăмĕш вырăнта пулать (франци википедипе пĕрле; акăлчан, япун, нимĕç тата испан хыççăн), Википедине кĕрекенсен 3,5 % йышĕ вырăс викине керсе тухать^[3].

Кун-çулĕ

Тĕп статья: Википеди:Вырăс уйрăмĕн кун-çулĕ

2001 çулхи çу, 11 — Википедин вырăс уйрăмне уçнине пелтернĕ^[4]. Вăл http://russian.wikipedia.com(ĕçлемен каçă) доменĕнче вырнаçнă пулнă.
2004 çулхи раштав, 30 — 10-пиннĕмĕш статьяна çырса кĕртнĕ.
2005 çул
- çĕртме, 5 — 20-пиннĕмĕш статьяна çырнă.
- çурла, 23 — 30-пиннĕмĕш статьяна çырнă.
- раштав, 31 — 50-пиннĕмĕш статьяна çырнă.
2006 çул
- çурла, 16 — 100-пиннĕмĕш статьяна çырнă.
- чӳк, 29 — вырăс Википедине «Ăслăх тата Пĕлӳç» палартăвĕнче «Рунет парнине панă».
2007 çул
- пуш, 10 — 150-пиннĕмĕш статьяна çырнă.
- авăн, 4 — 200-пиннĕмĕш статьяна çырнă.
- юпа, 27 —юпа, 28 — Санкт-Петербург хулинче Санкт-Петербург информаци технологисен, механикăпа оптика патшалăх университетĕнче пĕрремĕш Вики-конференци иртнĕ.
- чӳк, 27 — «Рунет парнине» çав номинацирех тивĕçнĕ.

2008 çул
- пуш, 17 — 250-пиннĕмĕш статьяна çырнă.
- çу, 19 — Вырăс Википедийĕ тĕнче Википедин вуннине кĕрет, латиницăпа мар усă куракан алфавитлă иккĕмĕш (япунсен хыççăн) уйрăм пулса тăрать.
- утă, 18 — 300-пиннĕмĕш статьяна çырнă.
- юпа, 18 —юпа, 19 — Мускавра Ăслăлăх педагогика К. Д. Ушинский ячĕллĕ библиотекинче иккĕмĕш Вики-конференци иртрĕ.
2009
- кăрлач, 22 — 350-пиннĕмĕш статьяна çырнă.
- çĕртме, 16 — 400-пиннĕмĕш статьяна çырнă.
- юпа, 7 — 20 000 000 тӳрлетӳ кĕртнĕ.
- юпа, 24 —юпа, 25 Санкт-Петербургра Санкт-Петербург информаци технологисен, механикăпа оптика патшалăх университетĕнче виççемĕш Вики-конференци иртнĕ.
- чӳк, 6 — 450-пиннĕмĕш статьяна çырнă.
- чӳк, 25 — вырăс Википедийĕ Рунет парнине «Ăслăх тата Пĕлӳç» номинацинче тивĕçет.

Тытăм

Аппарат хатĕрлĕхĕ. Вырăс уйрăмĕ Википедин ытти пайĕсемпе пĕрле темиçе çĕртен тытăнса тăракан сервер кластерĕнче ĕçлет. Тĕплĕнрех meta:Hardware (акăлч.) вулăр.

Программа хатĕрлĕхĕ. MediaWiki движокпа усă кураççĕ. Усă курнакан MediaWiki вермипе унăн саралăвĕсем пирки çакăнта пĕлме юрать.

Ăшлăхĕ. Статьясен массивĕ (56 869), ятарстраницăсен массивĕ.

Статья тематики

2009 çулхи çĕртме, 16 тĕлне тематикăпа чи нумай статьяллисем^[5]:

Çынсем — 79 пинрен ытла;
Пурăну вырăнĕсем — 64 пин ытла;
Фильмсем — 13 пине яхăн;
NGC объекчĕсем — 7,8 пине яхăн.
Галактикăсем — 6 пине яхăн.

Хутшăнакансем

Хутшăнакансен географийĕ

2007 çулхи юпа уйăхĕн хыпарĕпе вырăс Википедине хутшăнакансем (хăйсем кăтартнă информаципе) 30 ытла патшалăхра пурăнаççĕ.

Паллах, чылайăшĕ Раççейрен. Шĕкĕр хуласенче йышĕ темиçе çĕр: 800 хутшăнакан хăйне Мускавран хутшăнакансем, 400 ытла — Санкт-Петербургран хутшăнакансем. Украина, Германи, Израиль тата АПШ патшалăхĕсенче кашнинче, 50—150 вырăс Википедине хутшанакан пулать.

Викитĕлпулусем

Википедин хăш хутшăнакĕнĕсем викитĕлпулусенче куçа-куçăн курса та калаçаççĕ. Пĕрремĕш хут Вырăс Википедине хутшăнакансем 2005 çулхи çăвăн 1-мĕшĕнче Санкт-Петербургра тĕл пулса тĕрле ыйтăва сӳтсе явнă.

Парнесем

Рунет парни

Вырăс Википедин логотипĕ Рунет парнине тивĕçнĕ хыççăн

РОТОР тата РОТОР++

РОТОР эреш конкурсĕ, унăн уйрăмлăхĕ — проекта номинацие кĕртме тата уншăн сасăлама Рунетăн (ЕЖЕ пĕрлĕхĕн пайташĕсем) паллă ĕçченĕсем çеç хутшăнма пултараççĕ.

РОТОР-2009 (2009, çу). Вырăс Википедийĕ «Çулăн ăслăх-пĕлӳлĕх сайчĕ» номинацинче çĕнтерет, вырăс Википедин редакторĕсем «Çулăн редакторĕ» номинацинче II-мĕш вырăна тухаççĕ. Çаплах ăмăртăва Викитека тата Викисклад проекчĕсем хутшăннă.^[6]
РОТОР-2008 (2008, çу). Вырăс Википедийĕ «Çулăн тетел-этем пĕрлĕхĕ» номинацире çĕнтерет, «Çулăн ăслăх-пĕлӳлĕх сайчĕ» номинацинче тăваттăмĕш хут II-мĕш вырăна тухать, пĕрремĕш вырăна «Элементы.ру» проект тухать.^[7]
РОТОР-2007 (2007, пуш). Вырăс Википедийĕ икĕ чыслă иккĕмĕш вырăна йышăнать: «Çулăн тетел-этем пĕрлĕхĕ» номинацинче (Хабрахабр проект мала тухать) тата «Çулăн ăслăх-пĕлӳлĕх сайчĕ» номинацинче (пĕрремĕш — Вокруг света). Пурĕпе 220 ытла çын сасăланă. ^[8]
РОТОР-2006 (2006). Вырăс Википедийĕ «Çулăн ăслăх-пĕлӳлĕх сайчĕ» номинацинче иккĕмĕш вырăна, «Математика этюдĕсем» проекта мала ярса, йышăнать. Сасăлăва 141 çын хутшăннă.^[9]
РОТОР++ (2005). Википедин «Çулăн ăслăх-пĕлӳлĕх сайчĕ» номинацинче иккĕмĕш вырăн, пĕрремĕшне «Элементы.ру» проекта иртерсе йышăннă^[10].

Ылтăн сайт

Ылтăн сайт — пĕтĕм раççей уçă интернет-конкурс; 1998 çулта IBS, APC, Intel тата Microsoft IT-корпорацисем никĕс хунă.

Ылтăн сайт — 2007 (2007 çулхи раштав, 6). Вырăс Википедийĕ «Классика» номинацин лауреачĕ пулса тăрать^[11].

Сумлă çăлкуçсем Вырăс Википедийĕ пирки

Российская Газета, Раççей Федерацин правительствин официаллă пичет органĕ пĕрмаях Вырăс Википедине асăнать^[12]^[13]^[14].

Асăрхавсем

^ Википеди сăмаха е ятне кавычкăпа хупма пултараççĕ. Пĕр енчен, пичет кăларăмĕсене, çав шутра энциклопедисене, кавычкăпа кăтартмала, тепĕр енчен — этем пĕрлĕх юхăмĕсен, этеплĕх йĕркелĕвĕсен ячĕсене кавычкăсăрах палăртаççĕ (А. Э. Мильчин, Л. К. Чельцова «Справочник издателя и автора», глава Названия (употребление прописных букв, кавычек; слитное, дефисное, раздельное написание) 2009 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 3-мӗшӗнче архивланӑ.).
^ Яндекс. Каталог
^ alexa.com хыпарĕсем 2009 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 31-мӗшӗнче архивланӑ.
^ Jason Richey çырăвĕ wikipedia-l почтăпа ярса пани çу, 11 — 2001
^ Чи нумай каçăллă категорисем
^ РОТОР-2009
^ РОТОР-2008
^ РОТОР 2007
^ РОТОР 2006. Номинация «Научно-образовательный сайт года»
^ РОТОР++ 2005. Номинация «Научно-образовательный сайт года»
^ Итоги конурса «Золотой сайт 2007» 2014 ҫулхи Кӑрлач уйӑхӗн 8-мӗшӗнче архивланӑ.
^ «В Сети — удача. В центре имени Мейерхольда вручили „Премии Рунета“, „Российская газета“ — Центральный выпуск № 4529 от 28 ноября 2007: »Одним из лауреатов в ней стал русский раздел электронной библиотеки «Википедия».
^ «Майкла Джексона, возможно, нет в живых», опубликовано на сайте rg.ru 26 июня 2009: «Никакого официального подтверждения печальной новости пока нет, однако всемирная свободная энциклопедия Wikipedia (ее пишут и редактируют сами пользователи) уже обозначила сегодняшний день как дату смерти певца»
^ "В номинации «Государство и общество» «Премии Рунета — 2007» победили порталы «Вести.ру», «Известия.ру» и «Другие дети.ру», опубликовано на сайте rg.ru 28 ноября 2007: «Самыми „научными и образовательными“ были признаны сайты „Википедия.ру“, „Элементы.ру“ и сеть учителей Майкрософта.»

Çавăн пекех пăхар

Каçăсем

Тĕп статья: Википеди:Пресса Википеди пирки

Вырăс википеди статистики

Шаблон:Вырăс универсал энциклопедисем

[1] Википеди сăмаха е ятне кавычкăпа хупма пултараççĕ. Пĕр енчен, пичет кăларăмĕсене, çав шутра энциклопедисене, кавычкăпа кăтартмала, тепĕр енчен — этем пĕрлĕх юхăмĕсен, этеплĕх йĕркелĕвĕсен ячĕсене кавычкăсăрах палăртаççĕ (А. Э. Мильчин, Л. К. Чельцова «Справочник издателя и автора», глава Названия (употребление прописных букв, кавычек; слитное, дефисное, раздельное написание) 2009 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 3-мӗшӗнче архивланӑ.).

[2] Яндекс. Каталог

[alex-3] xa.com хыпарĕсем 2009 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 31-мӗшӗнче архивланӑ.

[4] Jason Richey çырăвĕ wikipedia-l почтăпа ярса пани çу, 11 — 2001

[5] Чи нумай каçăллă категорисем

[6] РОТОР-2009

[7] РОТОР-2008

[8] РОТОР 2007

[9] РОТОР 2006. Номинация «Научно-образовательный сайт года»

[10] РОТОР++ 2005. Номинация «Научно-образовательный сайт года»

[11] Итоги конурса «Золотой сайт 2007» 2014 ҫулхи Кӑрлач уйӑхӗн 8-мӗшӗнче архивланӑ.

[12] «В Сети — удача. В центре имени Мейерхольда вручили „Премии Рунета“, „Российская газета“ — Центральный выпуск № 4529 от 28 ноября 2007: »Одним из лауреатов в ней стал русский раздел электронной библиотеки «Википедия».

[13] «Майкла Джексона, возможно, нет в живых», опубликовано на сайте rg.ru 26 июня 2009: «Никакого официального подтверждения печальной новости пока нет, однако всемирная свободная энциклопедия Wikipedia (ее пишут и редактируют сами пользователи) уже обозначила сегодняшний день как дату смерти певца»

[14] "В номинации «Государство и общество» «Премии Рунета — 2007» победили порталы «Вести.ру», «Известия.ру» и «Другие дети.ру», опубликовано на сайте rg.ru 28 ноября 2007: «Самыми „научными и образовательными“ были признаны сайты „Википедия.ру“, „Элементы.ру“ и сеть учителей Майкрософта.»

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

п • с • т Раççейри халăхсен чĕлхисен Википеди уйрăмĕсем
1 000 000+	вырăс • украин

100 000+	азербайджан (Azərbaycanca) • казах (қазақша) • тутар (татарча) • финн (suomi) • нохчи (нохчийн)

50 000+	пушкăрт (башҡортса) • чăваш (чӑвашла)

10 000+	туçи мари (кырык марла) • идиш (יידישע) • крым-тутар (Qırımtatarca) • улăх мари (олык марий) • монгол (монгол) • осетин (иронау) • якут (сахалыы)

3000+	вепс (Vepsän) • коми (зырян коми) • коми-перĕм (перĕм коми) • лезгин (лезги) • ливвик (Livvinkarjala) • тыва (тыва) • удмурт (удмурт) • ирçе (эрзянь)

1000+	авар (магІарул) • алтай (алтай) • бурят (буряад) • ингуш (гӀалгӀай) • кабарда-черкес (адыгэбзэ) • калмăк (хальмг) • карачай-балкар (къарачай-малкъар) • лак (лакку) • мăкшă (мокшень)

250+	адыг (адыгабзэ) • понт (Ποντιακά) • чикан (Romáňi)

Викиинкубатор	даргин (даргала) • ижор (Ižoran) • карел (Karjalan) • кумăк (къумукъ) • çĕпĕр-тутар (сыбыртатарца) • хакас (хакас тілі) • чукот (ԓыгъоравэтԓьаеԓымэԓ) • шор (Шор тили) • Инкубаторти Раççейри мĕнпур чĕлхесен Википеди уйрăмĕсем

Пулăшура	Проект «Раççей халăхĕсен чĕлхиллĕ Википедисене аталантарасси» • Пушкăртстан викимедисчĕсем • Ирçĕлле çыракан викимедистсем • Çурçĕр Кавказ википедисчĕсем • Донçи викимедисчĕсен ушкăнĕ • Тутар чĕлхипе çыракансен Викимедиа пĕрпĕрлĕхĕ • Азербайджан Викимедичĕсем • Викимедиа Казахстан • Викимедиа Украина • Викимедиа Финлянди
Уйрăмсен тулли ят-йышĕ • 100 000+ • 10 000—100 000 • 1000—10 000

п • с • т 100 пин статья ытларах Википедисен уйрăмĕсем
5 000 000+	Акăлчан (en) • Себуан (ceb)

Нимĕç (de) • Швед (sv) • Франс (fr)

1 000 000+	Нидерланд (nl) • Вырăс (ru) • Испан [:es:

500 000+	Перс (fa) • Каталан (ca) • Серб (sr) • Индонези (id) • Корей (ko) • Норвег (букмол) (no) Норвег (нюнор) nn: • Чечен (ce) • Финн (fi) • Хункăр (hu) • Чех (cs) • Турккă (tr) • Тутар (tt)

250 000+	Сербохорват (sh) • Румын (ro) • Кăнтăр минь (zh-min-nan) • Баск • (eu) • Малай (ms) • Эсперанто (eo) • Иврит (he) • Эрмен (hy) • Дан (da) • Болгар (bg) • Валли (cy)

100 000+	Словак (sk) • Кăнтăр азербайджан (azb) • Узбек (uz) • Эстон (et) • Казах (kk) • Белорус (be) • Ансат акăлчан (simple) • Минангкабау (min) • Грек (el) • Хорват (hr) • Литва (lt) • Галиси (gl) • Азербайджан (az) • Урду (ur) • Словен (sl) • Грузин (ka) • Ладин (lld) • Çĕнĕ норвег (нюнор) (nn) • Хинди (hi) • Тай (th) • Тамил (ta) • Бенгал (bn) • Латин (la) • Македон (mk) • Кантон (zh-yue) • Астурлеон (ast) • Латыш (lv) • Таджик (tg) • Африкаанс (af) • Бирма (my)
Уйрăмсен тулли ят-йышĕ • 1000 — 10 000 статья • 10 000 — 100 000 статья

п • с • т Славян Википедисем
Тухăç	Вырăс (Русская) • Украин (Українська) • Белорус (Беларуская тата Беларусская (тарашкевіца))

Анăç	Поляк (Polski) • Чех (Čeština) • Словак (Slovenčina) • Тури лужа (Hornjoserbsce) • Кашуб (Kaszëbsczi) • Силез (Ślůnski) • Анат лужа (Dolnoserbski)

Кăнтăр	Серб (Српски) • Словен (Slovenščina) • Полхар (Български) • Хорват (Hrvatski) • Македон (Македонски) • Босни (Bosanski) • Серб-хорват (Српскохрватски) • Ватă Славян (Словѣ́ньскъ)