Соловьёв Иван Васильевич

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Иван Соловьёв
Соловьёв Иван Васильевич
Çуралнă вăхăт: 1897, Ака
Çуралнă вырăн Вăрманхĕрри ялĕ, Çĕрпӳ уесĕ, Хусан кĕперни, Раççей империйĕ
Вилнĕ вăхăт: 1955, утă
Вилнĕ вырăн: Мускав хули
Ĕçлев тĕсĕ: политик, революционер, вĕрентевçĕ
Соловьёв хушаматлă урăх çынсем çинчен Википедире статьясем пур.

Соловьёв Иван Васильевич ( 1897-мĕш çулхи апрельте, хăш кунĕнче иккенĕ паллă мар, Çĕрпӳ уесĕнчи Вăрманхĕрри ялĕ1955-мĕш çулхи июль, хăш кунĕнче иккенĕ паллă мар, Мускав хули) – чăваш халăхĕн наци ирĕклĕхĕн юхăмĕн хастар пайташĕ, политика тата патшалăх ĕçлевçи, Самар хулинчи чăваш шкулне никĕслекенĕ.

Пурнăçĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Соловьёв И.В. биографийĕнчи паллăрах самантсем çаксем:

  • 1911-мĕш çулта Енĕш Нăрвашри икĕ класслă шкула вĕренсе пĕтерет.
  • 1916-мĕш çулта Чĕмпĕрти чăваш шкулне пĕтерет.
  • Пĕрремĕш тĕнче варçинче прапорщик пулса çапăçать.
  • Революци хыççăн Свеаборгра (хальхи Хельсинкире вăл утравсем çинче вырнаçнă çумхула шутланать) чăваш салтакĕсен ротине йĕркелет, хăй çав ротăн командирĕ пулса тăрать.
  • 1919-мĕш çулхи февральте, Кавал ялĕнче вĕрентевçĕре ĕсленĕ чухне, коммунистсен партине кĕрет.
  • 1920-мĕш çулхи январьтенпе Самар хулинчи ВКП(б) кĕпĕрне обкомĕн чăваш секцийĕнче ĕслеме пуçлать.Çав çулах унта вăл тăрăшнипе чăваш хĕрлĕ çарçисен çарпа политика шкулĕ йĕркеленет. Çакна Самарти чăваш шкулĕн умисторийĕ теме пулать.
  • 1922-мĕш çулта Самарта икĕ çыпăклă чăваш шкулĕ йĕркеленет. Хĕрлĕ çарçăсен политшкулĕ вырăнне Чăваш политшкулĕ пулса тăрать. Икĕ шкулне те Иван Соловьёв ертсе пырать.
  • 1920-мĕш çултанпа И.Соловьёв Самар университечĕн физика-математика факультечĕнче вĕреннĕ, анчах вĕренсе пĕтереймен.
  • 1926-1930-мĕш çулсенче Мускаври Хĕвелтухăç халахĕсен институтенче вĕренсе ăна пĕтернĕ.
  • Асăннă института пĕтернĕ хыççăн Центросозăн суту-илÿ кантурĕсĕнче (Мускавра) ĕçлет. 1940-мĕш çултанпа — суту-илÿ министăрлăхĕнче. 1945-1955-мĕш çулсенче[1] Киттайра ĕçленĕ.

Еплерех вилни[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Мускав хулинче чĕре чирĕпе вилнĕ (1955, июль, хăш кунта иккенĕ паллă мар).

Публицистикăри пултарулăхĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Соловьёв Иван Васильевич сăнарĕ чăваш литературинче тата культуринче[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Çавăн пекех пăхăр[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Демидов В. Вăл чăн-чăн коммунист пулнă. // Тăван Атăл журнал, 1987, 6№ (июнь) — С.57-59.
  • Паймен, Влас. Самар чăвашĕсем. (ку хайлав темиçе хут та тĕрлĕ çĕрте тата тĕрлĕ вăхăтра пичетленсе тухнă).
  • Леонтьев А.П. "Хыпар": Минувшее и настоящее. Факты. События. Личности. Судьбы. Чебоксары, 2011.
  • Прокопьева, Р. "Я всех вас люблю...". Так сказала редактор газеты "Хыпар" Агафья Гаврилова незадолго до расстрела : [О Агафии Гавриловой (Укахви) редакторе газеты "Хыпар"и секретаре правления Чувашского национального общества и Т. H. Hиколаеве (Тимофее Хури), журналисте, известном революционере] / Римма Прокопьева // Хыпар на русском- Дайджест. - 2003. - 22 февр. (№ 2). - С. 7.
  • Станьял В.П. «Закатилось золотое солнце...» — "Республика" хаçатăн сайчĕ. Статьян 16.03.2016 хыççăнхи редакцийĕ.

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  1. ^ Демидов статйинче 1925-1955 тенĕ, анчах та ку йăнăш пулни тÿрех курăнать.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]