Удмурт чĕлхи
| Удмурт чӗлхи | |
|---|---|
| Тăван ячĕ: | Удмурт кыл |
| Патшалăхсем: |  Раҫҫей Федерацийӗ
|
| Регионсем: |  Удмурт Республики, Пушкăртстан, Тутарстан, Мари Эл, Перĕм Ен, Киров облаçĕ, Свердловск облаçĕ
|
| Официаллă статус: | Удмурт Республики
|
| Классификаци | |
| Категори: | Еврази чĕлхисем |
| Урал çемьи | |
| Çырулăх: | кириллица (Удмурт çырулăхĕ) |
| Чĕлхе кочĕсем | |
| ГОСТ 7.75–97: | удм 700 |
| ISO 639-1: | — |
| ISO 639-2: | udm |
| ISO 639-3: | udm |
| Çавăн пекех пăхăр: Проект:Лингвистика | |
Удмурт чӗлхи (Удмурт кыл) — финн-укӑр чӗлхисем патне кӗрекен чӗлхе, удмурт халӑхӗн чӗлхи, Удмуртире сарӑлнӑ.
Юлашки тӗпчевсемпе килӗшӳллӗн, 10 яхӑн диалект, 40 ытла вырӑнти калаҫӑва уйӑраҫҫӗ. Литература чӗлхи мӗнпур диалект ҫинче никӗсленет. Хӑй вӑхӑтӗнче (VIII - XIII ӗмӗрсенче) пӑлхар-чӑвашпа удмурт йӑхӗсем ҫыхӑнура пулнӑ. Ҫав тапхӑртан пуҫласа паянхи кунччен удмурт чӗлхинче 300 яхӑн чӑваш сӑмахӗ упранса юлнӑ. Пӗр пекреххисем: удм. шур (юханшыв) - чăв. шур (кӳлӗ, шурлӑх), удм. сугон (сухан) - чăв. сухан (лук).
Ҫырулӑхӗ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]| А а | Б б | В в | Г г | Д д | Е е | Ё ё |
| Ж ж | Ӝ ӝ | З з | Ӟ ӟ | И и | Ӥ ӥ | Й й |
| К к | Л л | М м | Н н | О о | Ӧ ӧ | П п |
| Р р | С с | Т т | У у | Ф ф | Х х | Ц ц |
| Ч ч | Ӵ ӵ | Ш ш | Щ щ | Ъ ъ | Ы ы | Ь ь |
| Э э | Ю ю | Я я | ||||
Социолингвистика характеристики
[тӳрлет | кодне тӳрлет]
2010 ҫулта ҫырса тухнипе, удмурт чӗлхипе 324 пин ҫын калаҫать[1].
Ҫав. пекех
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Литература
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Алатырев В. И. Краткий грамматический очерк удмуртского языка // Удмуртско-русский словарь. — М.: Русский язык, 1983.
- Кельмаков В. Е. Удмуртский язык // Языки мира: уральские языки / ИЯ РАН. — М.: Наука, 1993. — 1100 экз. — ISBN 5-02-011069-8
- Тепляшина Т. И. Удмуртский язык // Языки народов СССР / ИЯ АН СССР. — М.: Наука, 1966. — Т. 3: Финно-угорские и самодийские языки. — 6200 экз.
- Тепляшина Т. И., Лыткин В. И. Пермские языки // Основы финно-угорского языкознания / ИЯ АН СССР. — М.: Наука, 1976. — Т. 3. — 2000 экз.
Асăрхавсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Вырăсла-удмуртла словарь 2017 ҫулхи Юпа уйӑхӗн 26-мӗшӗнче архивланӑ.
Викисăмахсарти сăмах йышĕ удмуртского языка категоринче «Удмуртский язык»
- Изучение удмуртского языка // Удмуртология (удмуртский научно-культурный информационный портал)
- Финно-угорская электронная библиотека
- Удмуртско-русский онлайн-словарь
- Корпус удмуртского языка