Сĕве (ял): версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Addbot (Сӳтсе яв | хушни)
п Bot: Migrating 6 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1717770 (translate me)
Ikur21 (Сӳтсе яв | хушни)
п с сайта http://sviyazhsk.info/sviyazhsk/ofitsialnaya-informatsiya/
17-мĕш йĕрке: 17-мĕш йĕрке:
| [[Ял тăрăхĕ]] || [[ ял тăрăхĕ]]
| [[Ял тăрăхĕ]] || [[ ял тăрăхĕ]]
|----
|----
| [[Лаптăк]] || км²
| [[Лаптăк]] || 64.37 га
|----
|----
| Никĕсленĕ (çул) || [[1550]]
| Никĕсленĕ (çул) || [[1550]]
|----
|----
| [[Халăх йышĕ]] || ххх <small> (????)</small>
| [[Халăх йышĕ]] || 252 <small> (2014) - [[вырăссем]]</small>
|----
|----
| [[Йышлăхĕ]] || /км²
| [[Йышлăхĕ]] || /км²

15:13, 13 Ака уйӑхӗн 2015 вӑхӑтри верси

Тутарстан гербĕ Тутарстан ялавĕ|
Гербĕ Ялавĕ
Сĕве
Патшалăх Раççей Федерацийĕ
Республика Тутарстан Республики
Район Ешĕл Айлăм районĕ
Ял тăрăхĕ ял тăрăхĕ
Лаптăк 64.37 га
Никĕсленĕ (çул) 1550
Халăх йышĕ 252 (2014) - вырăссем
Йышлăхĕ /км²
Телефон префиксĕ
Почта индексĕ 422ххх
Геогр. широти хх°хх′хх″ Ç/N
Геогр. долготи хх°хх′хх″ Т/E
Вăхăт тăрăхĕ UTC+3, çулла UTC+4
ОКАТО (код)

Сĕве (тут. Зөя, Zöyä) — Тутарстанри Ешĕл Айлăм районĕнчи ял, Сĕве Атăла юхса кĕнĕ çĕрте вырнаçнă. 1551 çулта Хаяр Йăван никĕс хунă. XVI ĕмĕрĕн иккĕмĕш пайĕнчен 1932 çула çити Сĕвен хула статусĕ пулнă, вăл тутарсемпе çармăссене Христос тĕнне явăçтарас тĕпĕсенчен пĕри шутланнă.

Тавралăхĕ

Хальхи вăхăтра Сĕве утрав çинче ларать, Васильевăпа, Хусанпа юханшыв транспорчĕ çыхăнтарать. Чукун çул чарăнăвĕ Свияжск утравран 6 çм анăçалла, Нижние Вязовые хула евĕр посёлокра.

Кун-çулĕ

Хăйĕн Хусан харçинчен 1550 çулта чакса пынă чух, Хаяр Йăван Атăлăн сылăм çыранĕнче чарăнать те пулас карман вырăнне çакăнта палăртать. 1551 çулта кармана 4 эрне хушшинче Углич патĕнче хатĕрлесе Атăлпа илсе килсе пуçтарнă:

Великий князь приказал срубить город с деревянными стенами, башнями, воротами, как настоящий город; а балки и бревна переметить все сверху донизу. Затем этот город был разобран, сложен на плоты и сплавлен вниз по Волге, вместе с воинскими людьми и крупной артиллерией. Когда он подошел под Казань, он приказал возвести этот город и заполнить все [укрепления] землей; сам он возвратился на Москву, а город этот занял русскими людьми и артиллерией и назвал его Свияжском.

Генрих фон Штаден. Записки о Московии

Хăвăрт туса лартнă хула вырăс çарĕсен 1552 çулта Хусана хупăрланă чух никĕс тĕпĕ пулать. XVI ĕмĕрĕн варринче Сĕве карманĕ хӳтлев территори калăпăшĕпе Новгородран, Псковран, Мускавран та сĕмлĕрех шутланнă.

1932 çулта Сĕве хула статусне çухатать, яла куçать.

1957 çулта Куйбышев шывуправĕ пулса тăнипе Сĕве утрава лекет.

2008 çулта дамба, материкпа çыхăнтаракан автоçул тăваççĕ.

Паллă вырăнсем

Сĕве — Тутарстанăн çулçӳрев чаплă вырăнĕ.

  • Турă амăш вилине асăну арçын мăнастăрĕ
  • 1551 çултанпа Сĕвере йывăç Троица-Сергий мăнастăрь чиркĕвĕ ĕçлет.
  • Константинпа Елена чиркĕвĕ (XVI—XVIII ĕмĕрсем)
  • Иоан-Предтечă мăнастăрĕн Турă амăшĕн Всех Скорбящих Радости соборĕ (1898—1906).
  • Иоан-Предтечă мăнастăрĕн (XVI ĕмĕр вĕçĕ — XVII ĕмĕр пуçламăшĕ) территоринчи Сергий чиркĕвĕ.
  • Успени мăнастăрĕн Успени соборĕ (1556—1561).
  • Успени мăнастăрĕн Микула чиркĕвĕн чанĕ (1556).

Вуламалли

  • 2.Научный отчет по проекту "Чуваши Приволжского округа", Шупашкар, 2002. 192 с.

Каçăсем

Шаблон:Ешĕл Айлăм районĕ