Пасарлă Упи

Пасарлă Упи
Ялав	Герб
Патшалăх	Раççей
Федераци субъекчĕ	Тутарстан
Муниципаллă район	Çĕпрел
Ял тăрăхĕ	Матак
Координатсем	54°47′11″ с. ш. 47°46′12″ в. д. / 54.78639° с. ш. 47.77000° в. д. (G) (O) (Я)Координатсем: 54°47′11″ с. ш. 47°46′12″ в. д. / 54.78639° с. ш. 47.77000° в. д. (G) (O) (Я)
Шалти пайлану	урамсем
Наци йышĕ	чăвашсем
Конфесси йышĕ	православсем
Вăхăт тăрăхĕ	UTC+4
Телефон кочĕ	+7 +7 84375
Почтă индексĕ	423473
Автомобиль кочĕ	16, 116, 716
ОКАТО кочĕ

Пасарлă Упи — Тутарстанăн Çĕпрел районĕнчи чăваш ялĕ.

Тавралăхĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Кĕçĕн Чăнлă (юханшыв) хĕрринче, сылтăм çыранра вырнаçнă. Йĕри-тавра вăрмансем çук, уй-хир кăна.

Халăх йышĕ, ял тытăмĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

1861-мĕш çулта крепостла йĕркене пăрахăçласан, яла хăшпĕр вырăс хресченĕсем куçса ларма пуçланă. Вĕсенчен чылайăшĕпе каярахпа вырăнти чăвашсемпе хутăшса кайнă е урăх вырăнсене саланса пĕтнĕ.

Кунçул[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Кивĕ Упи ялĕнчен уйрăлса тухнă^[1].

Историксем палăртнă тăрăх, Упие 1658 çулта никӗсленӗ. 1843 çулта кунта прихут шкулӗ уçăлнă, 1847 çулта вара çулла кӗлтумалли чиркӳ хăпартса лартнă (1881 çулта иккӗмӗш чиркӳ уçнă, анчах вăл чансăр пулнă, унта хӗлле кӗлтунă). Çак çулах ялта пасар ӗçлеме пуçланă, трактир хута кайнă. Упи ялӗ вулăс центрӗ пулса тăрать, унта удел хресченӗсем пурăннă. Кунта чăвашсем, тутарсем, вырăссем пурăннă, темиçе теçетке çемье мăкшă та пулнă. Упи вулăс центрӗ пулса тăнине кура ку яла Чӗмпӗр кӗпӗрнинчи ытти уессенчен те халăх пурăнма килме пуçланă. Ытларах пӗчӗк те пӗтсе пыракан ялсенче пурăнакан вырăссем килнӗ.

Паллă çынсем, ытти харкамлăхсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Георгий Тал-Мăрса (1895-1921) — чăваш çыравçи, пьесăсен авторĕ.
Дементьев Пётр Васильевич (1907-1977) — Икĕ хут Социализмла Ĕç Геройĕ, генерал-полковник-инженер, СССР авиаци индустрийĕн министрĕ (1953-1977)^[2].
Нямасев Сергей Егорович, Социализмла Ĕç Геройĕ

Кăсăклă фактсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Майков Евгений Иванович (1913-1999) генерал-лейтенантăн амăшĕ çак ялтан тухнă, вăл Георгий Тал-Мăрсапа пĕртăван пулнă.

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхатарусем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

^ Терентьева О.Н., Ефимова О.Н,, Семенова Т.И. Чăваш халăх пултарулăхĕ. Истори халапĕсем.. — Шупашкар: Чăваш кĕнеке изд-ви, 2007. — С. 155. — 2 000 экз. — ISBN 978—5—7670—1547-4
^ Чăннипе Саплăкра çуралнă теççĕ, анчах кунта тĕне кĕртнĕрен метрикăра урăхла çырса хума пултарнă.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Чуваши Дрожжановского района РТ.

[1] Терентьева О.Н., Ефимова О.Н,, Семенова Т.И. Чăваш халăх пултарулăхĕ. Истори халапĕсем.. — Шупашкар: Чăваш кĕнеке изд-ви, 2007. — С. 155. — 2 000 экз. — ISBN 978—5—7670—1547-4

[2] Чăннипе Саплăкра çуралнă теççĕ, анчах кунта тĕне кĕртнĕрен метрикăра урăхла çырса хума пултарнă.

[1]

[2]